O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

450 m 2/k g gacha yetkazish kerak (oddiy portlandsem entning
solishtirm a yuzasi 2 5 0 —300 m 2/k g ).
T ez qotuvchan sem ent olish uchun I.V. Sm irnov va B.V. O sin
portlandsem entga 1,2—2 % xlorid kislota (H S 1 ) va 10— 15 %
qaynovchi ohak q o ‘shib, solishtirm a yuzini 400—500 m2/k g ga
yetkazishni taklif etdilar.
Sem en t zarrachalari qancha kichik b o ‘lsa, un in g erish va
gidratlanish jarayoni shunchalik tezlashadi. M asalan, sem ent
zarrachalarining kattaligi 10 mkm b o ‘lsa, bunday sementdan tayyor-
langan namunaning uch kundan keyingi mustahkamligi, yirikligi
60 mkm bo‘lgan sementnikiga nisbatan 7 marta katta bo'ladi. Sement
maydaligining uning mustahkamligiga ta’siri 31-jadvalda berilgan.
31-jadval.
Sement maydaligining mustahkamlikka ta’siri.
Solishtirma
yuzi m2/kg
Siqilishdagi mustahkamlik, MPa
1 kundan
keyin
3 kundan
keyin
28 kundan
keyin
6 oydan
keyin
12 oydan
keyin
188
8 ,4
26
53
52
69
2 10
14,5
28
4 0
60
72
300
14,7
34
57
61
72
4 0 0
2 1 ,5
46
59
61
69
5 00
28
4 0
54
60
74
215

---

T ez qotadigan sem entlar metalj qoJiplarni tez b o ‘shatishga
im kon beradi. Ayrim vaqtlarda esa issiq ishlov berishdan ham
ozo d qiladi.
M axsus tez qotuvchan portlandsem ent ham mavjud. U tez
qotuvchan portlandsem entga nisbatan yana ham jadalroq qotadi.
Bunday sem ent tarkibida kamida 60—65% C 3S va 8 % C 3A b o ‘lgan