O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

so c h ish g a m o 'lja lla n g a n , bu b ron ep litalarga to k ch a lar ham
o ‘rnatilgan. Baraban silindr qism ining uzunligi 2,3 m . Solinadigan
m aterialning yirikligi 0,3 5—0,8 m gacha (b o ‘r uchun 0 ,5 —0,8 m;
ohaktosh uchun 0,35—0,45 m ).
Bu tegirm on loy chayqatgich va zo'ldirli tegirmonlarga nisbatan
a n c h a sam arali (1 1 - va 12-rasm lar). U n in g ish lab ch iq arish
u n u m d o r lig i 4 0 0 — 50 0 t /s o a t . H arakatga k eltir u v c h i elek tr
dvigatelning q u w a ti 1600 kVt. Aralashma bu tegirm ondan so'ng
z o ‘ldirli tegirm onda m ayin holga kelguncha maydalanadi.
X o m a sh y o a ra la sh m a sin i ta y y o ria sh g a o h a k to sh , g il va
q o ‘shilm alam i m aydalash, dozalash, birgalikda kom ponentlarni
m ayin qilib kukunlash va aralashtirish, hosil bo'lgan aralashma
tarkibini t o ‘g ‘rilash va uni saqlash kiradi.
Bir tonna portlandsem ent tayyorlash uchun 2 ,5 —3 t x o m ­
ashyo, ko'm ir va klinker m aydalash kerak. Shu ishlarni bajarishga
sem en t ishlab chiqarish uchun sarflanadigan elektr energiyaning
6 0 —80% sarf bo'ladi.
X om ash yo aralashm asi shlam -basseynlarda aralashtiriladi,
tarkibi t o ‘g ‘rilanadi va saqlanadi, lekin aralashtirilgan zahoti zarur
kim yoviy tarkibli shlam olinm aydi.
Bir kon chegarasidagina em as, hatto butun qatlam balandligida
h am ohaktosh va gil kim yoviy tarkib jihatdan bir-biridan ancha
farq qilishi m um kin. Shuning u ch u n bir marta ulushlashning
146

---

1500
11-rasm.
Ikki kam erali quvursim on tegirm on n in g b o ‘ylam a kesim i.
/ —-qabul qilgich voronka; 
2—
ta’minlagich; 
3—