O’zbekiston respublikasi oliy

Xayot uchun xavfli bulgan sharoitda zarur bulgan chora-tadbirlar:

1. 
   Qon ketishni vaqtinchalik to’xtatish va jgut nazorati.
   
2. 
   Transport amputatsiya.
   
3. 
   Shok oldini olish uchun jaroxatlangan qul-oyoqlarni novokainli blokada, vagosimpatik blokada, paranefral blokada.
   
4. 
   Shok va kup qon yuqotishda qon quyish.
   
5. 
   Siydik tutilishida siydik qopi kateterizatsiyasi.
   
6. 
   Zo’rikuvchi pnevmotoraks va asfiksiyada kovurag’alararo bushliqdan teshish, xavoni chiqarish va klapanli drenaj qilish.
   
7. 
   Qisman kimyoga qarshi ishlov, antibiotik, kokpyulga qarshi zardob yuborish.
   

Qiskartirilgan yordam turida blokada, yara atrofiga antibiotik yuborish, bog’lam va immobilizatsiyani almashtirish va xujjat tuldirish shart emas.

Aloxida tibbiy bulimda kvalifikatsiyalashgan tibbiy yordam boskichi. Bu gospital uzining transportiga ega. Bu erda kuyidagilar bajariladi:

• 
  Saralash: yuradiganlar ketadi, kuzdan jaroxatlanganlar og’ir xisoblanadi (ikkinchi kuzning simpatik zararlanishi xisobiga kurlik bulishi mumkin).
  
• 
  Talonlar beriladi: E1-E2- ishlovdan keyin zudlik bilan evakuatsiya qilish kerak. Bular engil jaroxatlanganlar, ular maxsus engil yaralanganlar gospitaliga yuboriladi. Oqim 20-25%ga kamayadi.
  

1 va 2 kizil rangli talon bilan qorin va kukrakdan og’ir jaroxatlanganlar operatsion blokga yuboriladi. 1 va 2 kuk rangli talon bilan og’ir yaralanganlar bog’lov xonasiga yuboriladi. Bu erga qul va oyoq yaralanganda, amputatsiya yoki operatsiya kilish lozim bulganda, kombinatsiyalashgan jaroxatlar- turg’un zaxarlovchi moddalar va radiaktiv moddalardan zaxarlanganlar yuboriladi.

Asosiy joy - kukrak va qorin jaroxatlarida operatsiya qilinadigan katta operatsiya xonasi. Agarda og’ir shok xolati bulsa yoki jaroxatlanganning

axvoli og’irlashib qolsa uni vaqtinchalik shokga qarshi palataga joylanadi, ular ikkita- biri yaradorlar uchun, ikkinchisi Sh-talonli kuyganlar uchun. Xamma operatsiya kilinganlar O-talon oladi.