O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim vazirligi

To’qimalarni quyish va kesish bosqichlari

ZAMONAVIY MIKROTOM



7.Deparafinizatsiya
Deparafinizatsiya jarayonida kesmadagi ortiqcha parafin organik erituvchilar (xloroform, ksilol, toluol) yordamida olib tashlanadi.
8.Boʼyash.
Mikroskopik tadqiqotlar oʼtkazilganda, koʼpincha boʼyalgan kesmalardan foydalaniladi. Аksariyat toʼqimalar rangsiz boʼlganligi (kam holatlar bundan mustasno) sababli, ularni boʼyamasdan turib yorugʼlik mikroskopida oʼrganish hech qanday natija bermaydi. Shuning uchun toʼqimalarni boʼyash metodlari (usullari) ishlab chiqilgan boʼlib, ular nafaqat toʼqima tarkibini aniqlab beradi, balki ular orasidagi farqlarni ham koʼrsatish imkonini beradi. Buyoqlar toʼqima komonentlari bilan tanlab reaktsiyaga kirishadi. Koʼpchilik boʼyoqlar kislotali yoki ishqoriy xususiyatga ega birikmalar boʼlib, toʼqimalardagi ionlashuvchi radikallar bilan elektrostatik (tuz hosil qiluvchi) bogʼlanishlarni shakllantirish xususiyatiga ega. Toʼqimalarning asosiy boʼyoqlar bilan faol boʼyaluvchi komponentlari – bazofil (yunoncha basic- asos + phileo- yaxshi koʼrish), boshqa kislotali boʼyoqlarga moyillar - atsidofil deb nom olgan. Аsosiy xususiyatlarga ega boʼyoqlar qatoriga toluidin koʼki va metilen koʼkini keltirish mumkin. Gematoksilin asosiy xususiyatlarga ega boʼlganligi sababli toʼqimalarning bazofil komponentlarini boʼyaydi. Toʼqima komponentlarining asosiylari ionizatsiyaga uchrash imkoniyatiga ega boʼlishi ularning tarkibida kislotalar (nuklein kislotalari, glikozaminoglikanlar, kislotali glikoproteinlar) mavjudligiga bogʼliq. Kislotali boʼyoqlar (masalan, oranj, eozin, kislotali fuksin) toʼqimalarning atsidofil komponentlarini boʼyaydi, xususan mitoxondriyalar, sekretor granulalar va kollagen tolalar jumlasidandir.




9.Yoritish.
Kesmalar suvsizlantirilgandan soʼng yorugʼlik nurlari yaxshi oʼta olishi yoki tiniq boʼlishi uchun ularni yoritish zarur. Buning uchun idagilar yorituvchi moddalardan foydalaniladi:
1. Karbol-ksilol.
2. Ksilol yoki toluol.
3. Chinnigul moyi va boshqalar.
Yorituvchi moddada kesmalar 0,5-1 minut ushlab turiladi.