O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim vazirligi

CREATE TABLE Salepeople
( Snum integer NOT NULL,
Sname char (10),
city char (10),
comm decimal);
Ko‘p xollarda ustunga kiritilgan qiymatlar bir biridan farq qilishi kerak. Agar 
ustun uchun UNIQUE cheklanishi o‘rnatilsa, bu ustungsha mavjud qiymatni 
kiritishga urinish rad etilapdi. Bu cheklanish bo‘sh bo‘lmaydigan (NOT NULL) 
debe’lon qilingan maydonlarga qo‘llanishi mumkin. 
Masalan: 
CREATE TABLE Salepeople
( SNum integer NOT NULL UNIQUE,
SName char (10),
City char (10),
Comm decimal);
Unikalligi talab qilinadigan maydonlar(birlamchi kalitlardan tashqari) kandidat 
kalitlar yoki unikal kalitlar deyiladi. 
Jadval cheklanishi UNIQUE maydonlar guruxiga o‘rnatilishi mumkin. Bu bir 
necha maydonlar qiymatlari kombinatsiyasi unikalligini ta’minlaydi. Bixning 
ma’lumotlart bazamizda xar bir buyurtmachi bita sotuvchiga biriktirilgan. 
YA’ni Buyurtmachilar jadvalida buyurtmachi nomeri (cnum) va sotuvchi 
nomeri (snum) kombinatsiyasi unikal bo‘lishi kerak. Bu cheklanishni UNIQUE

---

(cnum, snum) yordamida, Customers jadvalini yaratishda kiritish mumkin. Bu 
ustunlar uchun NOT NULL cheklanishini kiritish zarurdir. 
Birlamchi kalitlar cheklanishlari.
SQL birlamchi kalitlarni to‘g‘ridan to‘g‘ri birlamchi kalit (PRIMARY KEY) 
cheklanishi orqali ta’riflaydi. PRIMARY KEY jadvalni yoki ustunlarni 
cheklashi mumkin. Bu cheklanish UNIQUE cheklanishi kabi ishlaydi, faqat 
jadval uchun faqat bitta birlamchi kalit (ixtiyoriy sondagi ustunlar uchun ) 
aniqlanishi mumkin bo‘lgan xoldan tashqari. Birlamchi kalitlar NULL 
qiymatga ega bo‘lishi mumkin emas. 
Misol: 
CREATE TABLE Salepeople
( SNum integer NOT NULL PRIMARY KEY,
SName char (10),