O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi farg‘ona politexnika instituti «Menejment»

Auktsion savdo tovarlar sotish usullaridan biri bo‘lib, satuvchi yuqori foyda olish maqsadida savdo‘sotiqda bir necha yoki ko‘plab sotib oluvchilarning raqobatidan foydalanadi. Auktsion savdoda tadbirkorlar sotuvchi sifatida qatnashishi shart emas, balki vosigachi firmalar xizmatidan foydalanadi. Auktsionda katta partiyadaga tovarlar va alohida tovarlar taklif qilinishi mumkin. Auktsion o‘gkazilishi tartibiga ko‘ra ulgurji yoki chakaia savdo‘sotiq bo‘lishi mumkin.
Auktsionni o‘tkazish tartibi:

• 
  unga tayyorlanish;
  
• 
  sotib oluvchilarning tovarlar bilan tanishuvi (ko‘rishi);
  
• 
  auktsion bitimlarni rasmiylashtirish va bajarishdan iborat.
  

Auktsion savdoni o‘tkazish bilan komission asosda ishlovchi maxsus firmalar shug‘ullanadi. Auktsion savdo maxsus zallarda amalga oshiriladi.
Ulgurji yarmarkalar savdo ko‘rinishlaridan biri sifatida tovar ishlab chiqaruvchilar va salohiyatli iste’molchilarning o‘zaro aloqalarini ta’minlashdan iborat keng assortimentdagi tovarlarni sotish va rasmiylashtirish majmuasidir. Ulgurji yarmarkalar yirik, davriy ravishda o‘tkaziladigan bozorlardir. Ulgurji yarmarkalarda asosan ulgurji-vositachi va ishlab chiqarish korxonalari qatnashadilar. Ulgurji yarmarkalarning asosiy vazifasi tovar ishlab chiqaruvchilar bilan iste’molchilarning to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqasini ta’minlagan holda tovarlarni yana qayta sotish maqsadidagi oldi-sotdisidir.
Ulgurji savdoni amalga oshirishda tovar birjalari muhim o‘rin tutadi. Birja sotuvchi va sotib oluvchini uchrashtiradigan doimiy harakatdagi uyushgan bozordir. Birjalarning yuzaga kelishi va shakllanishi savdosotiq muiosabatlarining rivojlanishi bilan boьlivdir. Dastlabki savdogarlarning doimiy yig‘ini to‘g‘risidagi ma’lumotlar Yaponiyada 1 asrga, Qadimgi Rimda II asr oxiriga borib taqaladi. Birja doimiy faoliyat ko‘rsatuvchi bozor sifatida XVII asr oxirida Yevropa mamlakatlarida keng yoyildi va bugungi zamonaviy birjalarning o‘tmishdoshidir.