O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar

Shift uchun ishlatiladigan qurilish materiallari. Yog’och, shisha va gil asosida tayyorlanadi. Shift uchun ishlatiladigan yog’och qurilish materiallari bolor, kapantaxta hamda faner shaklida ishlab chiqariladi. Bolor uchun ignabargli daraxtlar (qarag’ay, qora qarag’ay, oq qarag’ay, kedr, tilog’och) g’o’lasi ishlatiladi. Ular yaproqli daraxtlarga nisbatan pishiqroq va namga chidamliroq. G’o’lalarning diametri 6-24 sm bo’lib, 14-24 sm. lilari yirik va 6-13 sm. lilari ingichka xoda deb yuritiladi. Uzunligi 3-6,5 m bo’ladi. Hajmi kubometr hisobida o’lchanadi. O’lchashda g’o’laning faqat ingichka tomoni nazarga olinadi. Ular uch navga bo’linadi. Navi va diametrining birliklar soni g’o’laning ko’ndalang kesimiga yoziladi. Hozirgi imoratlarda vassa o’rniga kapantaxta (gorbil) ishlatilmoqda. Uni ignabargli daraxtlardan tayyorlanib, bir tomonida po’stlog’i bo’ladi. F an erlar turli d arax tlard an shilib olingan yup#qa taxtalardan (shponlardan) 3-13 qavatli qilib ishlab chiqariladi. Yelimlash uchun karbamid NH ,CONH , (FK rusumli fanerlar) yoki albumin-kazein yelim i (FBA rusumli fanerlar) ishlatiladi. Fanerla r 2-18 mm qalinlikda tayyorlanadi.
Shift uchun faner o’rniga yog’och-tola taxtalari (DVP) ham ishlatilishi mumkin. DVP (drevesno-voloknistaya plila) yog’och tolalari va qog’oz qiyqim-siyqimlarini namlab. 240°C da presslash yo’li bilan olinadi. Yog’och tarkibidagi pektin moddalari velim vazifasini bajaradi. Qattiqligi bo’yicha yumshoq, yarim qattiq, qattiq va o’ta qattiq turlarga ajratiladi. Egishga pishiqliligi bo’yicha 20-500 rusumlarda chiqariladi. Bu raqamlar uni bir santimetr kvadrat yuzasi necha kilogramm yuk ta’sirida egilishini ko’rsatadi. DVPning qalinligi 2,5-25 mm atrofida bo’ladi. Faner va DVPIarning devor bilan tutashgan joylariga galtel ensiz taxtacha qoqiladi. Ganchkorlik uchun faner ustiga dran yupqa taxtachalar qoqiladi. Qora ship bilan tom orasiga uy issiqligini saqlash uchun shisha tolalaridan presslab tayyorlangan momiq yoki tez eriydigan gildan 1100-I200°C da ko’pirtirib olingan keramzit ishlatiladi.