O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti

 
Internet saytlari  
Elektron resurclar 
1.
 
http://www.ziyonet
 
2.
 
http://www.stat.uz
 
3.
http://www.norma.uz
 
 
 
 
 
 
 

---

228 
 
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
NAVOIY KON-METALLURGIYA KOMBINATI 
Davlat korxonasi 
 
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI 
 
 
 
 
 
 
“ SOHA IQTISODIYOTI VA 
MENEJMENTI” 
 
fanidan  
 
Seminar 
mashg‘ulotlari
 uchun  
amaliy ishlanmalar 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NAVOIY-2021 
 

---

229 
 
1-mavzu. 
Korxonalarning tashkiliy-huquqiy shakllari (2 soat) 
1.1. Korxonalar  mohiyati va faoliyatning asosi 
1.2. Korxonalarning tashkiliy-huquqiy shakllari 
1.3. Korxona faoliyatining ichki va tashqi muhiti 
 
 
O‘zbekiston  Respublikasi  qonunchiligiga  asosan, 
korxona
  bu  -
  huquqiy  shaxs 
maqomiga ega, mustaql ravishda xo‘jalik faoliyati yurituvchi sub’ekt bo‘lib, o‘ziga tegishli 
bo‘lgan  mol-mulkidan  foydalanish  asosida  iste’molchilar  (xaridorlar)  talabini  qondirish 
va daromad (foyda) olish maqsadida mahsulot (ish, xizmat) ishlab chiqaradi va sotadi yoki 
ayirboshlaydi.
 
Korxonani turli belgilariga ko‘ra tavsiflash mumkin: 
•
 
ishlab-chiqarish  va  texnika  munosabatlarida  korxona 
–  bu,  ishlab  chiqarilayotgan 
mahsulotlar  hajmi  va  turlari,  ularni  tayyorlash  texnologiyasiga  miqdor  va  sifat 
jihatidan mos keluvchi mashinalar tizimi; 
•
 
ijtimoiy  munosabatlarda  korxona
  –  bu,  turli  kategoriyadagi  xodimlar  o‘rtasida 
ularning huquq va majburiyatlari asosida yuzaga keluvchi munosabatlar; 
•
 
tashkiliy-huquqiy munosabatlarda
 korxona huquqiy shaxs sifatida faoliyat yuritadi; 
•
 
moliyaviy-iqtisodiy  munosabatlarda  korxona
  –  bu,  tarmoqning  mustaqil  bo‘ini 
bo‘lib,  o‘z-o‘zini  moliya  bilan  ta’minlash,  o‘z-o‘zini  boshqarish,  ya’ni  bozor 
munosabatlari tamoyillarida faoliyat yuritadi. 
 
Korxonalarning  qonun  hujjatlari  va  boshqa  xo‘jalik  huquqi  normalarida  ko‘zda 
tutilgan  mulkchilik  shakli,  ishlab  chiqarilayotgan  mahsulot  turi  va  hajmi,  kapitalning 
shakllanishi,  turli  xil  firmalararo  uyushmalarga  a’zo  bo‘lish  usullari  va  olib  boruvchi 
raqobatchilik kurashlari bilan farq qiluvchi faoliyat tavsifi va mazmuniga bog‘liq bo‘lgan 
strukturaviy    tuzilishining  usul  va  ko‘rinishlari