O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti

standart  va  nostandart
  qarorlarga  bo‘linadi. 
Standart, ba`zan dasturiy qarorlar - bu qarorlarning o‘zini ishlab chiqish va 
uni  qabul  qilish  jarayonidagi  qarorlardir.  Dasturlash  va  uni  qabul  qilish  jarayonidagi 
qarorlardir. Dasturlash mumkin  
Nostandart qarorlar - bu eng murakkab, asosiy qarorlar. Hal qilinadigan muammoga 
ijodiy  yondashish uchun kengligi bilan  ajralib turadi. Ijodiy qarorlar xar doim jadallik va 
yangilikda namoyon bo‘ladi.  
Bozor  munosabatlari  mezonida  boshqaruv  qarori  menejmentning  bosh  omili 
hisoblanadi,  tarmoq  taraqqiyotining  butun  iqtisodiy  va  ijtimiy  muammolari  kesishadigan 
va  bir  joyda  to‘planadi.  Boshqaruv  qarorlarining  samarasiga  bir  qator  omillar  ta`sir 
ko‘rsatadi: 
•
 
rahbariyatning yoki guruhning shaxsiy sifatlari; 
•
 
qarorni ishlab chiqishdagi sharoitning axborot ta`minoti; 
•
 
tashkiliy  xarakter  omillari  (qarorni  ishlab  chiqishda  mutaxassislarni  taklif  qilish, 
usullar  tizimi  va  qabul  qilingan  qarorni  bajaruvchilarga  etkazish  shakli,  nazorat 
tizimi va x.k.); 
•
 
texnik omillar (EXM texnik vositalaridan foydalanish va x.k.); 
•
 
qarorni ishlab chiqish, qabul qilish va amalga oshirishdagi vaqtinchalik omillar. 
Bundan kelib chikkan xolda boshqaruv qarorlariga asosiy talablar  quyidagilardir: 
•
 
qabul qilinadigan qarorning demokratligi; 
•
 
ilmiy asoslash; 
•
 
aniq yo‘nalganlik; 
•
 
aniq yo‘naltirilganlik; 
•
 
vaqt bo‘yicha qisqalik va konkretlik; 
•
 
qarorni bajarish operativligi. 
Menejment  amaliyotida  boshqaruv  qarorlarini  ishlab  chiqish  va  amaliyotga 
qo‘llashning  ko‘plab  shakl  va  metodlari  yigilgan.  Savollarning  murakkabligi  va 
mazmuniga  qarab,  boshqaruv  qarorlarini  tayyorlash  va  qabul  qilishdadan  oldin  rahbar 
quyidagilarni aniqlab olish shart: 

---

218 
 
•
 
xarakat maqsadi va unga erishish yo‘llari; 
•
 
muammoning muxim taraflarini; 
•
 
kerakli moddiy, pulli va mehnat resurslarini; 
•
 
bajaruvchilarning vazifalarini; 
•
 
vazifa bajarilishini tashkil etish tartibini. 
Menejmentga  qarorlarni  qabul  qilish  xos,  chunki  xar  bir  rahbar  faoliyati,  u  qabul 
qilgan qarorlarda aks etadi. Boshqaruv qarorlari jamoa demokratiyasi va uzini boshqarish 
prinstipi asosida kollektivni qaror qabul qilishda qatnashuvida amalga oshadi.  
Har bir murakab qarorlarni qabul qilish jarayoni o‘z ichiga quyidagilarni oladi: 
•
 
maqsadni aniqlanishi, muammoni tushunish va kerakli axborotni yigish; 
•
 
yig‘ilgan axborotni klassifikatsiyasi qilish, taxlil qilish va baxolash, ya`ni axborotni 
qayta ishlash; 
•
 
qarorlarni turli variantlarini ishlab chiqish; 
•
 
variantlarni taxlil qilish, muxokama qilish va baxolash; 
•
 
oxirgi va optimal variantni qabul qilish; 
•
 
har bir qarorni kerakli shaklda xujjatlashtirish; 
•
 
qarorlarni muxrlab qo‘yish; 
•
 
qarorni bajaruvchiga kuyilishi; 
•
 
qabul qilingan qarorlar bajarilishini tashkil qilish; 
•
 
qarorni bajarilishini nazorati va hisobi. 
Boshqaruv  qarorlarining