O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti

4.
 
Optimal ishlab chiqarish hajmi va sotish 
5.
 
 
Korxonada  optimal  ishlab  chiqarish  xajmining  asosiy  g‘oyasi  shundan 
iboratki,  korxona  xaridorlar  talabiga  javob  beradigan  (yoki  bu  talabdan  oshib 
ketadigan  maxsulotlarni  yaratadi  va  shu  bilan  birgalikda  xaridorlar  bahoning 
oqilona  asoslanganligiga  ishontiriladi
).  Korxona  sifatli  xizmat  ko‘rsatishda  tavsiflash 
jalb etilishi, qadriyatlarni inobatga olgan xolda raqobatchilarga nisbatan kamroq xarajatlar 
bilan  tovarni  ishlab  chiqaradi.  Optimal  ishlab  chiqarishni  muvaffaqiyatli  qo‘llanayotgan 
korxonalar  bir  paytda  xarajatlarni  ham  kamaytiradi  va  tovarlarga  qo‘shimcha  belgilar 
beradi,  ularni  yangi  turini  yaratishni  ham  boshqaradi.  Ushbu  optimal  ishlab  chiqarish 
xajmini  uzoq  davrida  qo‘llayotgan  sanoat  korxonalaridan  biri  Toyota  Motor  Co.  Bu 
korxona  mahslot  sifati  juda  ham  yuqori  va  ishlab  chiqarish  xarajatlari  raqobatchilarga 

---

138 
 
nisbatan  eng  kam.  U  oldin  keng  doiradagi  xaridorlarga  juda  sifatli  va  arzon 
avtomashinalarni tavsiya qilar edi. Keyinchalik bu korxona nufuzli avtomobillar bozoriga 
kirib kelishni qaror qildi. 
Bu  korxonaning  optimal  ishlab  chiqarish  hajmi  va  sotishning  muvaffaqiyatli 
strategiyalari: 
1.YUqori sifatli avtomobillarni kam xarajat bilan ishlab chiqarish tajribasini nufuzli 
mashinalar  ishlab  chiqarish  jarayoniga  joriy  etish  va  raqobatchilarga  nisbatan  (Mersedes 
va BMW) xarajatlarni tushirish. 
2.Mahsulot  bahosini  raqobatchilarga  nisbatan  pasaytirish  (Mersedes  va  BMW)  o‘z 
modellarini  40-75  ming  dollarga  sotadigan  bo‘lsa,  Toyota  o‘z  modellarini  38-42  ming 
dollarga tavsiya qilgan va raqobatchi korxonalarning xaridorlarini ko‘p qismini o‘ziga jalb 
qilib oldi. 
3.An’anaviy  sotish  tizim  bilan  bog‘liq  bo‘lmagan  dillerlar  tizimini  vujudga  
keltiruvchi va mijozlarga shaxsiy munosabat va xizmat ko‘rsatishni ta’minladi. 
Ushbu  optimal  ishlab  chiqarish  hajmi  va  sotishda  asosan  korxona  kamchiliklarni 
chetda qoldirib afzalliklarni birlashtiradi.