O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti



Download 2,74 Mb.
bet143/279
Sana27.03.2022
Hajmi2,74 Mb.
#512598
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   279
MT = MX+IX+ST+A+BIX / M
Bu erda:
MT – maxsulot tannarxi, so‘m;
MX - ishlab chiqarishning moddiy xarajatlari, so‘m;
IX - ishlab chiqarish xususiyatidagi mehnatga xaq to‘lash xarajatlari, so‘m;
ST - ishlab chiqarishga tegishli bo‘lgan ijtimoiy sug‘urta to‘lovlari, so‘m;
A - asosiy vositalar amortizatsiyasi, so‘m;
BIX - boshqa ishlab chiqarish xarajatlari, so‘m;
M - maxsulot miqdori, sentner, dona, kg, tonna va xaqozo
Mahsulot birligini ishlab chiqarish uchun xom ashyo tannarxini pasaytirishning asosiy sharti mahsulot dizaynini takomillashtirish va ishlab chiqarish texnologiyasini takomillashtirish, materiallarning progressiv turlaridan foydalanish, moddiy boyliklarni iste’mol qilish uchun texnik jihatdan asoslangan standartlarni joriy etishdir.
4. Iqtisodiy elementlar va kalkulyasiya bandlari bo‘yicha xarajatlar
Kalkulyasiya bu pul bilan ifodalangan xarajatlarni umumlashtirish usuli mahsulot birligiga, aniq ish turiga, xizmat turiga shakl aytiladi.
Hisob-kitob xarajatlari buxgalteriya ma’lumotlariga asoslanadi va mahsulotning haqiqiy tannarxini ko‘rsatadi, bu esa mahsulot tannarxi bo‘yicha rejaning bajarilishini tekshirish va individual ishlab chiqarish maydonlarida rejadan chetga chiqishlarni aniqlash imkonini beradi.
Bir hillik darajasi bo‘yicha barcha xarajatlar oddiy (bitta elementli) va murakkablarga bo‘linadi. Oddiy xarajatlar bir xil tarkibga ega: xom ashyo, yoqilg‘i, energiya, amortizatsiya, ish haqi. Umumiy xarajatlarga o‘xshash elementlar kiradi. Bularga, masalan, uskunalarni saqlash va ishlatish xarajatlari, do‘konning umumiy xarajatlari va boshqalar kiradi.
Ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga bog‘liqlik belgisi bo‘yicha xarajatlar o‘zgaruvchan va shartli ravishda bo‘linadi. O‘zgaruvchilarga (mutanosib) xarajatlar kiradi, ularning hajmi ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga mutanosib ravishda o‘zgaradi. Ushbu xarajatlarga quyidagilar kiradi: asosiy materiallar, kesish asboblari, asosiy ish haqi, texnologik maqsadlar uchun yoqilg‘i va energiya xarajatlari va boshqalar. SHartli ravishda doimiy (nomutanosib) xarajatlar ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga bog‘liq bo‘lmagan xarajatlardir. Bularga ma’muriy xodimlarning ish haqi, isitish, yoritish, amortizatsiya xarajatlari va boshqalar kiradi.



Download 2,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   279




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish