O‘zbekiston respublikasi mudofaa vazirligi

Umumiy  so‘rovda,  odatda,  hamma    talabalar  nazoratdan  o‘tkaziladi.  U  yozma  yoki  
og‘zaki  bo‘lishi    mumkin.  O‘tilgan  materiallarni  to‘liq    qamrab  oladigan  chaqiruvga    qadar 
boshlang‘ich          tayyorgarlik    dasturining  to‘liq  yoki  bir  qismini  o‘rganib    bo‘lgandan  so‘ng 
yakuniy  baholarni      qo‘yish  uchun        talabalarning    bilim  va  ko‘nikmalari  darajasini  aniqlash 
maqsadida nazorat   mashg‘ulotlari  o‘tkaziladi.  
O‘quv    materiallarini  barchasini    qamrab    oladigan  turli  savollarni  qo‘yish  tartibini 
puxta o‘ylab chiqilishi  juda  muhim  ahamyatga  ega. Bu mashg‘ulotlarda har bir  talaba  harbiy 
rahbar,  CHQBTO‘ning    topshirig‘i  bo‘yicha  amaliy  harakat  (uslul,me’yor)  larni  bajarib,  ta’lim 
dasturi bo‘yicha nazariy savolarga javob beradi.  
Nazorat    mashg‘ulotlari    talabalar  bilan  usul  va      harakatlarning  bajarilishini 
ta’minlaydigan,  oldindan  tayyorlangan  va  jihozlangan  o‘quv  joylari,  maydoncha  va 
shaharlarchada olib boriladi. 
Joriy    nazorat,  dastur    bo‘limlari    bo‘yicha    qo‘yilgan    ma’lum    bir  savolga  og‘zaki 
javob  berish    tartibi  quyidagicha  bo‘lishi    kerak:  nazariy  materiallarni  bayon  etish  yoki  yozuv 
taxtasida  masalani  echish,qurol  texnika  va  pribrlarning  tuzilishini      ko‘rsatish      orqali    gapirib 
berish.  
Dastlab  butun    guruh    oldiga      nazorat  savoli  qo‘yish,  keyin  esa    talabalarni  javob  
berishlari  uchun    yozuv    taxtasini    oldiga  chiqarish  tavsiya  etiladi.  Og‘zaki  javob  berishda 
talabaning  javobini    to‘g‘riligi,  to‘liq  va  ketma-ketligi,  nizom  va  maxsus  atamalarni  ishlatishi, 
mustaqil fikr yuritishi, olingan bilimlarni amalda  qo‘llash ahamiyatini tushuntira olishi  hisobga 
olinadi.  
Usul va  harakatlarni amaliy bajarilishi    talabalarning bilim va  ko‘nikmalarini nazorat 
qilishda     asosiy  usul    va   baho    qo‘yishning  mezoni  hisoblanadi.  Usul  va  harakatlarni  bajarish 
uchun  topshiriq  berishda    harbiy    rahbar,CHQBTO‘,      talabaga  nimani  bajarish  kerakligini 
tushunib  olishi    va        harakatlarni    bajarishga  tayyorlanish  uchun  vaqt  beradi.    Talaba  tayyor   
bo‘lganidan  keyin    harbiy    rahbar,  CHQBTO‘  talabaga  harakat(uslul,me’yor)larni  bajarishi  
uchun buyruq   beradi.  Harakatlar bajarilgandan  keyin  talabaga baho qo‘yiladi. 
 Bunda  usul  (harakatlar)ning    to‘g‘ri  bajarilganligi,  bajarish  tartibiga  rioya  qilinishi   
hamda  nazariy  bilimlardan amalda   foydalanish mahorati   inobatga olinadi. O‘quv  jarayonini 
tashkil etishda nazorat mashg‘ulotlarini o‘tkazish  chaqiruvga  qadar  boshlang‘ich  tayyorgalik  
bo‘yicha  mas’uliyatli davr  hisoblanadi.   
Nazorat  mashg‘ulotlarida  talabalar    dasturda  ko‘rsatilgan  me’yorlarni  (mashq,  usul, 
amaliy  harakat,  vazifalar)  bajarishadi.  Talabalarning  yakka  tartibdagi  bahosi  dasturdagi 
bo‘limlar  bo‘yicha  nazorat  mashg‘ulotlarida  uning  har  bir  me’yori  bajarilganligi  uchun  olgan 
baholari yig‘indisidan kelib chiqib quyidagicha aniqlanadi:  

---

«a’lo»  –  agarda  barcha  tekshirilgan  me’yorlarning  (mashq  usul,  amaliy  harakat, 
vazifalar) 50 % dan ortig‘i «a’lo» bahoga, qolganlari esa «yaxshi» bahoga bajarilgan  bo‘lsa; 
«yaxshi»  -  agarda  barcha  tekshirilgan  me’yorlarning  50  %  dan  ortig‘i  «a’lo»  va 
«yaxshi» baholarga bajarilsa, qolganlari esa qoniqarlidan pastga baholanmagan bo‘lsa; 
«qoniqarli»  -  agarda  barcha  tekshirilgan  me’yorlarning  bajarilishiga  qo‘yilgan 
«qoniqarsiz» baho bittadan ko‘p bo‘lmasa; 
«qoniqarsiz» - me’yorlar  bo‘yicha ikkita va undan ko‘p qoniqarsiz baho bo‘lsa;