O'zbekiston respublikasi maktabgachata'lim vazirligi surxondaryo viloyati maktabgacha ta‘lim boshqarmasi

ROM yoki DVD-ROM qurilmasi ishlatiladi. Vinchester, kompakt disk va 

disketlardagi  ma‘lumotlar  kompyuter  elektr  manbasidan  uzilgan  holda 

ham 

saqlanib 

qoladi. 

Shu 

sababli 

ularni 

umumiy 

nom 

bilan kompyuterning tashqi xotirasi deb ataymiz.

 

 

Shuningdek, tezkor  xotira (inglizcha RAM —  Random  Access 

Memory)  qurilmasi  mavjud  bо‗lib,  u  ishlash  jarayonida  protsessor 

foydalanadigan  barcha  axborot  va  dasturlarni о‗z  ichida  saqlaydi.  Uni 

tezkor  deyilishiga  sabab  boshqa  xotiralarga  nisbatan  axborot  almashinuvi 

minglab  yoki  millionlab  tezdir.  Tezkor  xotira  qurilmasida  saqlanadigan 

ma‘lumotlar  kompyuter  elektr  manbaidan  uzilganda  yoki  qayta 

yuklanganda о‗chib ketadi.

 

---

О‗z  vaqtida  ishtatilgan  yoki  ishlatilayotgan  tezkor  xotiralar 

quyidagilardir:

 

SIMM 30 

 

30  bо‗linmalik  SIMM  (Single  Inline  Memory  Module  —  Yagona 

qatorda joylashgan xotira moduli). 286 — 486 protsessorli kompyuterlarda 

ilgari ishlatilgan. Xozirda tarixga aylangan.

 

SIMM 72 

 

72 bо‗linmalik SIMM. Ushbu xotira ikki turga bо‗lingan: FPM (Fast 

Page Mode) va EDO (Extended Data Out). FPM turi 486 protsessorlik va 

birinchi  Pentium  kompyuterlarida  1995  yilga  qadar  ishlatilgan.  Sо‗ngra 

EDO  turi  yaratilgan.  Tashqi  kо‗rinish  jihatidan  ikki  turi  bir  xil,  faqat 

markerlangan qog‗ozi yordamida ajratsa bо‗ladi.

 

DIMM 

 

Ushbu  xotira  turi  SDRAM  (Synchronous  DRAM  —  Baravar 

ishlaydigan  xotira)  deb  ham  nomlangan.  1996-2001  yillar  oralig‗ida 

kо‗pgina  Intel  chipsetlari,  shu  qatorda  Pentium  va  Celeron  protsessorlari 

ham ushbu xotira turini ishlatgan. Keyinroq DDR asri boshlanib, simm va 

dimm turlari tarixga aylangan. Hozirgi kunda yangi davr — DDR (DDR2, 

DDR3) xotiralari davri deyish mumkin.