O’zbekiston respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi o’rta professionalta’limning ta’limsohasi : Pedagogika-110 000

O’quv rejaga muvofiq o’zaro bog’liq bo’lgan fanning nomi
Jismoniytarbiya, Sport o’yinlari, fiziologiya Maxsus fanlar
O’qitishning tashkiliy shakli	N-nazariy ta’lim A-amaliy ta’lim NA- birgalikda tashkil etilgan nazariy va amaliy mashg’ulotlar
Dasturga qo’yilgan talab	Majburiy
O’qitish tili	Guruhga tayinlangan dars tili asosida
Baholash tartibi	Joriy baholash tartibiga asoslanib
O’quvchilarning bilim va ko’nikmalarini baholash	Og’zaki, yozma, test,individual vaamaliytopshiriqlar bajarish

2. O’quv dasturi mazmuni

t/r	Mavzuning nomi	Mavzuning qisqacha mazmuni	Jami	O’qitishning tashkiliy shakli	Mustaqil ta’lim
1	Harakatliuyinvamilliyuyinlarinipaydobulishtarixi	Harakatli o’yinlarni to’plash va ularni hayotga tadbiq etish, ulardan oqilona foydalanish bugungi kunda oldimizda turgan ham nazariy, ham amaliy ahamiyatga ega bo’lgan muhim vazifa bo’lib hisoblanadi. Ushbu vazifa yosh avlodni sog’lom va barkamol qilib tarbiyalovchi jismoniy tarbiya oldida ham katta mas’uliyat yuklaydi.	2	NA	1
2	SHarkallomalarixalkuyinlarixakida	O‘zbek  xalq  o‘yinlarining  paydo  bo‘lishi  va  taraqqiyotini  o‘rganishdasharqning  buyuk  mutafakkirlari  Abu  Ali  ibn  Sino,  Mahmud  Qoshg‘ariy,   Kaykovus,  Umar  Xayyom,  Amir  Temur,  Alisher  Navoiy,  Husayn  Voiz   Koshifiy,  Zayniddin  Mahmud  Vosifiy  va  boshqa  tabarruk  zotlar  qoldirgan   ma’naviy  merosni  tadqiq  qilish  hamda  amaliyotga  tatbiq  etish  o‘z  echimini   kutayotgan dolzarb muammolardan biridir	2	NA	1
3	UzbekistonRespublikasidaxarakatliuyinlarnirivojlanishivaolibborilayotganishlar	O‘zbek  xalq  o‘yinlari  tarixida  birinchi  marta  milliy  o‘yin  namunalarining   bayon  etilishi,  ularning  ta’rifi  –tasviri  qomusiy  allomalardan  biri  Mahmud Qoshg‘ariy  qalamiga  mansubdir.  U  bundan  1000  yil  burun  6  yil  mobynida  Turkistondan  Termizgacha,  Xazar  va  Orol  sohillaridan  Tang‘irot  etaklaricha bo‘lgan  hududda  yashagan  turkman,  o‘g‘iz,  chigil,  yag‘mo,  qirg‘iz  va  boshqa  boshqa  turkiyzabon  xalqlarning  tarixi,  milliy  psixologiyasi,  o‘lkalar   jo‘g‘rofiyasi,  urug‘,  qabila,  elatlarining  til  xususiyatlari,  yozma  va  og‘zaki adabiyoti,  ko‘chmanchi  tuyakashlar,  yilqichilar,  cho‘ponlar,  o‘troq  dehqonlar, bog‘bon  va  kosiblarning  tirikchilik  usullari,  so‘z  talaffuzlari  va  turli  so‘z   atamalarini  teran  o‘rganib,  “Devon-u  lug‘atit  turk”,  ya’ni  “Turkiy  so‘zlar  devoni”ni tuzib chiqdi	2	NA	1
4	SHugullanuvchilarningkuch, tezkorlik, chakkonlik, chidamlilikvaegiluvchanliksifatlarinitarbiyalovchixarakatliuyinlarinitashkilkilishmetodikasi	Tarbiyachining o‘yin jarayoniga rahbarlik qilishi metodikasini egallagan bo‘lishi o‘yinlarni muvaffaqiyatli o‘tkazishning asosiy sharti hisoblanadi. Harakatlio‘yinlarnitanlashvarejalashtirishdasturgamuvofiqamalgaoshiriladi. Bunga har biryoshgruhningishsharoitihisobgaolinadi, chunonchibolalarnijismoniyvaaqliyrivojlanishiningumumiydarajasi harakat ko‘nikmalarining rivojlanishi, har bir bola sog‘lig‘iningahvoli, o‘zigaxosxususiyatlar, yilfasli, kuntartibi, uyinio‘tkazisho‘rni, shuningdekbolalarqiziqishlarinio‘zigaxosxususiyatlari.	2	NA	1
5	Umumiyjismoniytayyorgarlikvajismoniysifatlarnitakomillashtirishdaxarakatliuyinlarniaxamiyativatutganurni	O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «O‘zbekiston- da jismoniy tarbiya va sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi Qarori (1999-yil 27-may) faqat sportnigina rivojlantirish, u bilan bog‘liq, bo‘lgan muammolarni (sport inshootlarini yaxshilash, kadrlar tayyorlash, xalqaro sport anjumanlarida ishtirok etib, g‘alaba- larga erishish va h.k.) hal qilish bilan chegaralanadi. Aholining salomat- ligini yaxshilash, o‘quvchi-yoshlar va talabalarning jismoniy barkamol- ligini ta’minlash, mehnatkash ishchi-xizmatchi va ziyolilarni jismoniy tarbiya va sport bilan muntazam shug‘ullanishga jalb etish ham muhimdir.	2	NA	1
6	O’qituvchining harakatli o’yinlarning tashkilotchisi va rahbari sifatidagi asosiy vazifalari	Jismoniy tarbiya o’qituvchisi harakatli o’yinlarni tashkil qilish va o’tkazishda quyidagi asosiy vazifalarni nazarda tutishi lozim: 1. O’qituvchilarning jismoniy jihatdan normal o’sishlariga, salomatliklarining yaxshilanishiga, chiniqishlariga, organizmlarining va umumiy ish qobiliyatlarining o’sishiga yordam berish. 2. O’quvchilarga harakar faoliyatining xilma-xil sharoitlarida erkin harakat qila olish imkonini beradigan zaruriy bilimlar berish va ularda kerakli harakat malakalari hosil qilish. 3. O’quvchilardaturmushfaoliyatigayordamberadiganaqliyvairodaviyxislatlartarbiyalash. 4. O’quvchilardaturlio’yinlarga, jismoniymashqlarga, shuningdek, rejimgarioyaqilishgaqiziqishuyg’otish. 5. O’quvchilardaharakatlio’yinlarnimustaqilravishdatashkilqilishvao’tkazishuchunzaruriybilimvamalakalarhosilqilish	2	NA	1
7	Xarakatliuyinlarninggigienikvasoglomlashtiruvchiaxamiyati	Tiziminingmuhimbosqichlaridanbirijismoniyvositalardir. Ularningtarkibiyqismiesagimnastika, sport turlari, harakatlio’yinlarvatabiatningsog’lomlashtiruvchiquyosh, havo, suv, gigienikomillarta’sirkuchlaridaniborat. Ko’rinibturibdiki, harakatlio’yinlarjismoniytarbiyatiziminingmuhimyo’nalishlaridanbiribo’libhisoblanadi	2	NA	1
8	Futbolningpaydobo‘lishivarivojlanishtarixi. O‘zbekistongafutbolnikiribkelishivarivojlanishi	Bizgachayetibkelgandaslabkiqoidalaresa 1863 yil, 8 dekabrdae’lonqilingan. Quyidao’shaqoidalarteksti «Futbol: tarixiuyushtirish, texnika, trenirovkavataktakasi» (Moskva, 1927 yil) kitobidaqandaye’lonqilinganbo’lsa, xuddio’shandaykeltiriladi. Maydonningbo’yi200 yard (183 m) dan, eni 100 yard (91,5 m) dan oshmaydi. Maydonningburchaklaridabayroqchalaro’rnatiladi. Ustigatusinyotqizilmagandarvoza8 yard (7,32 m) oraliqdao’rnatilganbo’lib, ikkitaustundanibora	2	NA	1
9	Futbolo‘yintexnikasivataktikasi. Darvozabonvao‘yinchilarningvazifalari. Futbolmaydonijixozlarivaanjomlari	Futbol texnikasining klassifikatsiyasi texnik priyomlarni umumiy (yoki o’xshash) spetsifik belgilariga qarab guruhlarga bo’lishdan iborat. Harakatlanishtexnikasiquyidagipriyomlarguruhinio’zichigaoladi: yugurish, sakrash, to’xtash, burilish. Harakatlanishtexnikasiningklassifikatsiyasiko’rsatilgan Maydono’yinchisiningtexnikasiikkitakichikbo’limdaniborat. Bulardanbiriharakatlanishtexnikasibo’lsa, ikkinchisito’pniboshqarishtexnikasidir. Maydono’yinchilariharakatlanishtexnikasiningyuqoridatahlilqilinganxilma-xilpriyomlari, usulvaturlariningbarchasidanfoydalanadilar	2	NA	1
10	Futboldahakamlikqilishmetodikasi. Futbolda hakam belgilarivaimoishoralari. Futboldahakamlikqilishvabajarish. Futbolmusobaqaturlarivaahamiyati	Har qanday o’yin hamma vakolatga ega bo’lgan hakam tomonidan nazorat qilinadi va o`yin qoidasiga rioya qilinishini ta'minlaydi. hakamning huquqi va majburiyatlari. Hakam:O`yin qoidasiga rioya qilinishini ta'minlaydi. O’yinningborishinio`zyordamchilaribilannazoratqiladi.	2	NA	1
11	Basketbolningpaydobo‘lishivarivojlanishi. Basketbolning O‘zbekistonga kirib kelishi va rivojlanishi.	Basketbol (ing . basket — savat, ball — to’p) — sport turi, 3,05 m balanddagisavatlihalqagato’pniqo’ldatashlabo’ynaladiganjamoao’yini. B. mashg’ulotivamusobaqalariuchunto’rtburchakmaydoncha (o’lchami26x14 m) yokizal (balandligi 7 m) talab qilinadi. Har birjamoada 12 nafardano’yinchibo’lib, maydongabiryo’la har jamoadan 5 tadano’yinchitushiriladi (buo’yinchilaralmashtirilishimumkin). Qaysijamoaraqibiningsavatigako’pto’ptushirsa, o’shayutganhisoblanadi.	2	NA	1
12	Basketbolo‘yintexnikasivataktikasi. Basketbolo‘yinidahujumtexnikasivataktikasi. Basketbolo‘yinidahimoyatexnikasivataktikasi. Basketbolmaydonidafoydalaniladiganjixozlarvaanjomlar.