O‘zbekiston respublikasi jismoniy tarbiya va sport vazirligi o‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti jismoniy tarbiya nazariyasi va uslubiyati fanidan



Download 448,5 Kb.
bet110/248
Sana12.02.2022
Hajmi448,5 Kb.
#445407
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   248
Bog'liq
O‘zbekiston respublikasi jismoniy tarbiya va sport vazirligi o‘z

Bo‘laklab o‘rgatish uslubi
Bu uslubning mohiyati harakatning alohida qismlarini ularning kelgusida yaxlit qilib qo‘shilishini nazarda tutib dastlabki o‘rgatilishidan iborat. Bu uslubning to‘laqonli singdirilishi ko‘pincha harakat faoliyatini taqsimlab yuborish zarurati va imkoniyatini tushunish bilan bog‘liq. Shuningdek, amaliy mahorat ta’limning vazifalari bilan muvofiqlikda amalga oshiriladi. Murakkab harakat uni tashkil etuvchi unsurlarning mexanik tarzda qo‘shilishi natijasini ifodalaydi.
Taqsimlab yuborish qismlar bo‘yicha o‘rgatish uslubining o‘ziga xos xislatidir. Biroq qismlarni o‘rgatishning o‘zi birdan-bir maqsad emas. U faqat yaxlit xarakatlarning o‘rganilishini engillashtirishning boshlang‘ich bosqichiga xizmat qiladi. Tugallanish – umuman asosiy harakatdir.
Harakatlarni taqsimlab yuborish usullari xilma-xil bo‘lishi mumkin. Biroq ulardan har biri pirovardida mashqlarning yaxlit shakli vujudga kelishiga olib keladi. Ular o‘zining vazifasi va tabiati bilan yaxlit harakatning “qismlari – unsurlari” bilan chuqur farqlarga ega emas. Murakkab harakatdan qandaydir unsurni bo‘lib yuborayotib (masalan, arqonda rostlangan qo‘llarga osilishda oyoqlarni oldinga bukish), biz jismoniy mashqni vujudga keltiramiz. U keltirilgan misolda tirmashib chiqishning ushbu usuli uchun yakunlovchi bo‘lib hisoblanadi.
Yakunlovchi mashq biror-bir harakatning yaxlitligicha ta’lim vazifalarini taxminiy echish orqali o‘zlashtirishni engillashtirish uchun qo‘llaniladi.
Yakunlovchi mashqlar tizimini yaratishga harakatni o‘rgatish uchun mo‘ljallangan uning ma’lum unsurlarini ajratish va qismlarga bo‘lib yuborish yo‘li bilan erishiladi. Yakunlovchi mashqlar miqdori, harakatni taqsimlab yuborish xususiyati ularni qo‘llash muddati va navbatiga bog‘liq. Bularning hammasini o‘qituvchi o‘rgatiladigan harakatning murakkabligi va o‘quvchilar tayyorgarligini hisobga olgan holda ta’limning aniq vazifalariga tatbiqan aniqlashi kerak.
Qismlar bo‘yicha o‘rgatishning pedagogik ustunligi:
1. Harakatni o‘zlashtirish jarayonini engillashtiradi. Shaxsiy harakatlantiruvchi ko‘nikmalar zahirasining asta-sekin to‘planishi yo‘li bilan o‘quvchilar maqsadiga to‘g‘ri keladi va kerakli harakatni shakllantiradi. Shu kabi o‘rgatish har bir detalga diqqatni to‘plashga, umuman harakatlantiruvchi biror alohida hodisada uning rolini anglashga imkon beradi. Natijada o‘rgatish muddati qisqaradi va harakatlarni umumiy bajarish madaniyati oshadi.
2. Qismlar bo‘yicha o‘rgatish ta’lim jarayonidagi har bir mashg‘ulotda ko‘proq keyingi elementni boshlash vaqtini aniqlab beradi. Binobarin, hatto bitta unsur ham yutuqni o‘zlashtirishga asos bo‘ladi.
3. Yakunlovchi mashqlarning xilma-xilligi tufayli ta’lim jarayonidagi darslar qiziqarliroq o‘tadi.
4. Qismlar bo‘yicha o‘rgatishda vujudga keltiruvchi harakat ta’sirining katta zahirasi bolalarning harakatlanish tajribasini boyitish vazifasini muvaffaqiyatli echishga imkon beradi.
5. Qismlar bo‘yicha o‘rgatish uslubining tatbiq etilishi yo‘qotilgan ko‘nikmani nisbatan tez tiklashga ko‘maklashadi.
Bu uslub koordinatsion murakkab harakatlarni o‘rgatish vaqtida almashtirib bo‘lmaydigan zaruriyat tug‘ilganda, ayrim bo‘g‘im va mushak guruhlariga ta’sir o‘tkazadi.
Shunday qilib, qismlar bo‘yicha o‘rgatish uslubi o‘rgatilayotgan harakatlar tahliliga ijodiy yondashishga yordam beradi. Harakatni uning faqat tashqi shaklida idrok etish bilan cheklanishga imkon bermaydi.
Harakatni taqsimlab yuborish xarakteri, yakunlovchi mashqlar miqdori, ulardan har birini qo‘llashning davom etishi, bularning hammasi faqat umumiy tavsiya shakliga ega bo‘lishi mumkin. O‘qituvchining ishi – ta’limning o‘ziga xos sharoitlariga tatbiqan mavjud tavsiyalardan xatosiz foydalanishdir. Harakatni savodsizlik bilan taqsimlab yuborish, binobarin, yakunlovchi mashqlarni tasodifiy tanlash va ulardan noto‘g‘ri foydalanish mashqlarni o‘rgatish jarayonini jiddiy murakkablashtirib yuboradi.

Download 448,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   248




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish