O’zbеkistоn rеspublikаsi хаlq tа’limi vаzirligi аbdullа qоdiriy nоmidаgi jizzах dаvlаt

Jahon savdosining tarkibi va o’zgarish tendensiyalari.
XXI asrning boshlarida xalqaro savdo nisbatan jadal suratlarda rivojlanishi bilan birga turli inqirozlar tufayli uning pasayishi ham yuz berdi. Tahlillar, jahon ishlab chiqarish hajmining o’sish sur’ati 2008-2016 yillarda o’rtacha 2,0%ni, jahon tovarlar eksporti hajmining o’sish sur’ati esa 3,5% ni tashkil etganligini ko’rsatmoqda. 2010 yilda bu ko’rsatkich mos ravishda 4,0 va 14,0% ga teng bo’ldi

TAHLIL


1-diagramma. O`zbekistonning sanoat ishlab chiqarishi<sup>1


2</sup>
O`zbekistonda sanoat mahsuloti 2016-yilda 6.6% ga o`sdi. Eng yuqori nuqtasi 2016-yilning ikkinchi choragida 12% ni va eng past nuqtasi 2013- yilning 1-choragida 6% ni tashkil qilgan. O`zbekistonda 2004-yildan 2016-yilgacha o`rtacha 19.91% ni tashkil qildi. 2017-yil yanvarda sanoat mahsuloti o`sishi 6.6 % ni tashkil qildi.

2-diagramma. O`zbekistonning YaIM ko`rsatkichi^3
4
O`zbekistonning YaIMi 2015-yildagi 8% o`sish bilan taqqoslaganda, 2016-yilda 7.8 % ga o`sdi. Ayni vaqtda hukumat 2017-yilda YaIMni 7.8 % ga o`sishini tahmin qilmoqda. O`zbekistonda YaIM yillik o`sish darajasi 2006-yildan 2016-yilgacha o`rtacha 8.3% ni tashkil qilgan. Eng yuqori natija 2007-yilning 3-choragida 9.8 % ni va eng past natija 2006-yilning 1-choragida 3.6% ni tashkil qilgan.

1 -grafika. O`zbekistonda inflatsiya darajasi (o’tgan yil dekabr oyiga nisbatan foiz hisobida)⁵

O’zbekistonda inflatsiya darajasi 2002-yilda yuqori darajada bo’lgan ammo keyinchalik sekin-sekin bu pasayib borgan 2002-yilda 21,6 foizni tashkil etgan bo’lsa 2006-yilda 6,8 foizga pasaygan lekin 2011-yilda biroz darajada yana ko’tariladi, 2013-yilga borib esa yana pasayadi.

1-jadval. Jahon ishlab chiqarish va savdosi hajmini o’zgarishi, foiz hisobida⁶