O’zbekiston Respublikasi Halq ta’lim vazirligi «Jismoniy madaniyat nazariyasi va sport turlari» kafedrasi

Irodaviy sifatlar tuzilmasi
Irodaviy tayyorgarlik tuzilmasida quyidagiga o’xshash sifatlar ajratib ko’rsatiladi:

Maqadga intilish - (istiqboldagi maqsadni aniq ko’rish);

Qat’iyat va jasorat - (o’z vaqtida qabul qilingan va puxta o’ylab topilgan qaror bilan birga tavakkal qilishga moyillik);

Sabr va matonat - (maqsadga erishish yo’lida butun kuch-qudratni va faoliyatini safarbar etish to’siqlarni yengib o’tishga bor kuch bilan intilish);

Sabr toqat va o’zini tuta bilish - (aql idrok teranligi, emotsional ko’nikish, his-tuyg’ular jumbushga kelgan sharoitda u fikr o’ylari va xatti-harakatlarini boshqara olish qobiliyati); O’z-uzini rag’batlantirish, hamda mashg’ulot ishlarini bajarishga o’zini o’zi majbur qilish;

o’z his-tuyg’ularini muvofiqlashtirish

- oldindan o’zining ruhiy va umumiy ahvolini yaxshilay olish;

- o’zini-o’zi nazorat qilib borish.

Ma’naviy irodaviy talablarni tarbiyalash uslublari:

- ishontirish;

• majbur etish;

  
  

• qiyinchiliklarni asta-sekin oshirib borish;

  
  

• musobaqalashish.

  
  

Ruhiy imkoniyatlar tuzilmasi va ularni takomillashtirib borish.

Ruhiy tayyorgarlik tuzilmasi quyidagi tarkibdan iborat bo’ladi:

- reaksiya xususiyatlarini takomillashtirish, to’g’ri bashorat qilishga o’rgatish, kuzatish va diqqatni o’rgatish.

- muskul faoliyatini ruhiy jihatdan muvofiqlashtirib borishni takomillashtirish;

- start oldidagi holatni boshqara bilish;

- sport sohasida takomillashishga bo’lgan barqaror qiziqishni shakllantirib borish.