O’zbekiston respublikasi davlat statistika qo’mitasi kadrlar malakasini oshirish va statistik tadqiqotlar instituti

«Konfiskatsiya qilingan tovarni sotib oling» 
Bunda sizga qaysidir mamlakatda bojxona organlari tomonidan musodara 
qilingan maxsulotlarni juda past narxlarda sotib olish yoki uni sotish jarayonida 
dallol sifatida ishtirok etish taklif qilinadi. Agar ko’nsangiz, sizdan bu mamlakatga 
kelish yoki ma’lum miqdorda sheriklik badali yuborish taklif etiladi. Ikkala xolatda 
xam maksad bitta – sizdan qandaydir miqdordagi pulni undirib olishdir. 
«Vishing» 
Bu usul yuqorida ko’rib o’tilgan fishing usuliga juda xam o’xshash bo’ladi, 
ammo bunda e-mayl o’rniga internetdan SMS ma’lumot keladi. Bu xam 

---

260 
internetdagi to’lov tizimlari imkoniyatlaridan foydalanib sizni chuv tushirishga 
mo’ljallangan.
«Farming» 
Fishingga juda o’xshash bo’lgan bunday firibgarlikning moxiyati 
foydananuvchini haqiqiysiga juda ham o’xshash boshqa bir saytga yo’naltirishdan 
iborat bo’lib, ushbu sayt yordamida sizga qandaydir tuzoq qo’yiladi yoki sizga 
nisbatan elektron xiylagarlik tadbiri uyushtiriladi. Bunda agar siz sayt nomini 
to’gri kiritsangiz xam, maxsus dasturlar sizni soxta saytga yo’naltiradi.
«Karding» 
Ushbu firibgarlik usuli bank kredit yoki debet kartalari bilan bog’liq bo’ladi. 
Bunda qandaydir internet magazin yaratiladi va unda arzon maxsuolotlar sotilishi 
reklama etiladi. Ammo bunday internet magazinlar xech nima sotmaydilar, balki 
ular sizlarning bank kartalaringiz ma’lumotlarini yigish bilangina shugullanadilar. 
Keyinchalik bu yig’ilgan ma’lumotlar boshqa turdagi firibgarliklarni tashkil 
qilishyoki nimanidir reklama qilish uchun ishlatiladi.