O`zbekiston respublikasi axborot texologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Download 3,21 Mb. bet 12/20 Sana 13.08.2022 Hajmi 3,21 Mb. #846994

Bog'liq
эркинова

Bеruniy 1

Iqtisod

- Исполнимость -Bajarilishlik, foydalinuvchi so’roviga xozirjavoblik bilan muloqotga kirishish
- Минимальная повторяемость-Минимал takrorlanishlik MBdaga ma'lumot iloji boricha kam takrorlanishi lozim, aks, xolda ma'lumotlarni izlash susayadi.
Yaxlitlik -axborotni MBda saqlash iloji boricha ma'lumotlar orasidagi bog`liqlikni asragan xolda bo`lgani, ayni muddao.
Безопасностъ- Xavfsizlik MB ruxsat bеrilmagan kirishdan ishonchli ximoya qilingan bo`lishi lozim. Faqat foydalanuvchi va tеgishli tashqilotgina ma'lumotlarga ko’ra olish va fondalanish xuquqiga egalik qilishi mumkin.
Men sayt fodalanuvchilar haqidagi ma`lumotlarni saqlash uchun MB da quyidagicha jadval yaratdim:

5-rasm. MB USERS jadvali tuzulishi.
Ushbu jadvalda fodalanuvchilarni pochta manzili, parol, fodalanuvchi akkounti yaratilgan sana, fodalanuvchining holati, saytga tashrif buyurganlikni bildiruvchi boshaqa yana bir necha maydonlar yaratdim. Jadvalning ba’zi maydonlariga fodalanuvchi saytga kirayotgan vaqtida ba’zilari saytga kirgandan so`ng, ba’zilari esa saytda ro`yxatdan o`tgandan so`ng murojaatlarga nisbatan javoblar qaytarishi mumkin.

4-rasm. Shifokorlar haqida ma’lmotlar uchun jadval.
Ushbu jadvalda fodalanuvchilar haqidagi qo`shimcha ma`lumotlar saqlanadi. Fodalanuvchi ro`yxatdan otgan foydalanuchining akkount idsi, fodalanuvchi ismi, fodalanuvchi familiyasi, ma’lumoti, telefon raqami yoki kontakt ma`lumotlari, fodalanuvchi haqida qisqacha ma’lumot, fodalanuvchining rasmi, fodalanuvchining mutahasisligi, ish tajribasi kabi bir necha maydonlar yaratdim. Jadvalning maydonlariga saytda ro`yxatdan o`tgandan so`ng ma`lumotlar kiritilishi mumkin.

5-rasm. Fodalanuvchilarning tizimdagi rolini saqlovchi jadval.
Ushbu jadvalda fodalanuvchilarga tizimdan foydalanishari uchun beriladigan rollar ro`yhati shakllantiriladi. Ushbu jadvalda fodalanuvchi roli nomi, boglash belgisi, holati, yaratilgan vaqti va rol haqida qisqacha ma’lumot qoldirish uchun maydonlar yaratdim.
Bugungi kunda tibbiyotda texnologiyalar juda xam jadal suratda ruivojlanmoqda. Ba’zilar buni kelajak tibbiyoti deb atamoqda. O’rganilayotgan organ ekrandan chiqib kelayotgandek. Bunday virtual tasvirlar rentgen va tomografiya o’rnini bosa oladi.
Organ har tomonga aylanadi, jarroh operatsiya xonasiga kirishdan oldin uni obdon o’rganadi.
“Bu texnologiya shifokorlarga juda qo’l keladi. Ba’zi jarrohlar rentgen, magnit-rezonans tomografiya suratlariga bir qarab, organlar joylashuvini juda yaxshi tasavvur qiladi. Bu apparat esa o’zi hammasini yaqqol ko’rsatadi,” - tushuntiradi Stenford universitetidan Luis Veksler.
Tibbiyot olamida har yili yangi kashfiyotlar qilinadi. Eng so’nggisi – virtual meditsina. Hali operatsiya xonasiga kirmasdan organlarni ko’rish va tashxis qo’yish imkonini beradi.
“Ming xil kasallik bor, ammo sog‘lik bittaginadir”. (L.Berne)
Hamshira – ixtiyoriy vrachning sodiq yordamchisi. Hamshiralarda tashxis qo‘yish, davolash kursini belgilash va retsept yozib berish vakolati yo‘q. Biroq, bu – hamshiralar nisbatan keng tarqalgan kasalliklarni davolash usullarini bilishmaydi, degani emas. Hamshira ukollarni mohirlik bilan o‘tkazadi, davolash va tashxis qo‘yish apparaturasini ishga tushiradi, qon bosimini o‘lchaydi va hokazo. Umuman, davolash jarayonida zarur bo‘ladigan tibbiy texnikalarni ishga tayyorlaydi, laboratoriya tahlillarini o‘tkazadi. Patronaj hamshiralar, oilaviy poliklinika hamshiralari o‘zlariga berkitilgan hududddagi bemorlar, ayollar, bolalar va keksalar ahvolidan xabar olib, zarur bo‘lganda, vrach ko‘rsatmasiga ko‘ra, tibbiy muolajalarni olib borishadi. Bugun tibbiyot oliy o‘quv yurtlarida oliy hamshiralik ishi bo‘yicha ham mutaxassislar tayyorlanmoqda. “Menejer” malakasi bilan “hamshira ishi” mutaxassisligiga ega bo‘lgan tibbiyot o‘quv yurtlari bitiruvchilari o‘z darajasida boshqaruvni tashkillashtirishi mumkin.
Davlat tibbiyot muassasalari tibbiyot kadrlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish tizimi takomillashmoqda. Xususan, tanlov asosida tanlab olingan tibbiyot xodimlari markazlashtirilgan holda yetakchi xorijiy tibbiyot va ilmiy muassasalarga yuboriladi.
Shu bilan birga, O‘zbekistonga malakali xorijiy tibbiyot mutaxassislari mahorat saboqlarini o‘tkazish hamda mamlakatimiz tibbiyot xodimlarini tibbiy yordam ko‘rsatishning zamonaviy texnologiyalari bo‘yicha o‘qitish uchun jalb qilinadi. Qisqa muddatli mehnat shartnomalari bo‘yicha jalb etishda ularni mehmonxonalarga joylashtirish qabul qiluvchi taraf tomonidan tashkil etiladi.
Tibbiyot sohasidagi ushbu ishlarni yanada takomillashtirish hamda bemorlar shifokor yordamiga muxtoj bolganlar ushun ushbu loyihani amaliyotga tadbiq qilish tibbiyot hodimlari ishini yanada yengillatish hattoki yangi imkoniyatrlarni yaratishga yordam berishi mumkin bo’ladi.
Loyihaning korinish jihatdan qulay va faqat kerakli ma’lumotlarni gina taqdimeta olishi uchunortiqcha qo’shimchalar qo’shishdan yiroqroq bo’ldim. Bemorlar yoki foydalanuvchilar ozlari ixtiyoriy ravishda kerakli savollariga ionlayn tarzda ham javob olishlari mumkin bo’ldi. Agar foydalanuvchi shifokor bilan korishmoqchibolsa unda shifokorning qabuliga yozilishi mumkin bo’ladi.

6-rasm. Shifokorlar sahifasi.
Ushbu sahifaning yuqori qismida bog’lanish uchun kontakt ma`lumotlar va saytning ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalariga otuvchi linklar berilgan. Sahifaning asosiy qismini Shifokorlae haqidagi ma`lumotlar egallagan. Shifokorlarning ism shariflari, ularning rasmlari, faoliyati turlari va qisqacha ularning ish faoliyati haqida ma’lumot keltirilgan.

4. 
   
   Download 3,21 Mb.
   
   Do'stlaringiz bilan baham: