O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti kafedra Axborot texnologiyalari Fan Ma`lumotlar bazasi laboratoriya ishi №10

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Kafedra Axborot texnologiyalari
Fan Ma`lumotlar bazasi

LABORATORIYA ISHI № 10

Mavzu: Standart funksiyalardan foydalanib so`rovlar yaratish (Kutubxona ma`lumotlar bazasi)

Variant № 13

Gurux: 715-19 Ax

Talaba : Fazliddinov Muhammadqodir

O`qituvchi : Abdug`oipova Moxinur
10 - LABORATORIYA ISHI
Mavzu: Standart funksiyalardan foydalanib so`rovlar yaratish

(Kutubxona ma`lumotlar bazasi)

Ishdan maqsad: Berilgan predmet soha ma`lumotlar bazasidan foydalanib standart funksiyalardan foydalanib so‗rovlar yaratishni o`rganish.

Masalani qo`yilishi: Predmet soha ma`lumotlar bazasi shakllantirilgandan so`ng ob`yektlardagi ma`lumotlar ustida o`zgartirishlar qilish uchun standart funksiyalardan foydalanib ishlash mumkin.

Uslubiy ko`rsatmalar:

Standart funksiyalar:

LOWER - satrni kichik harfga o'zgartiradi

UPPER - satrni katta harfga o'zgartiradi

RPAD – O'ng qatorni ma'lum bir uzunlikdagi boshqa qator bilan bog'laydi

REPLACE – Satr ichidagi barcha substringlarning o'rnini yangi pastki satr bilan almashtiradi

UCASE – Satrni katta harfga o'zgartiradi

REVERSE – Satrni o'zgartiradi va natijani qaytaradi

FORMAT - Raqamni "#, ###, ###. ##" kabi formatga, o'nlik kasrlarning aniqlangan soniga qadar aylantiradi.

INITCAP - ifodaning sonli turga mansubligini aniqlaydi (MySqlda bu buyruq bajarilmaydi)

LPAD - funktsiyasi satr boshiga to'ldirilgan belgilar qo'shib asl satrdan olingan belgilangan uzunlikdagi satrni qaytaradi (agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan kam bo'lsa yoki "ortiqcha" belgilarni bekor qilish agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan ko'p bo'lsa).

RPAD -funktsiyasi satr boshiga to'ldirilgan belgilar qo'shib asl satrdan olingan belgilangan uzunlikdagi satrni qaytaradi (agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan kam bo'lsa yoki "ortiqcha" belgilarni bekor qilish agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan ko'p bo'lsa).

LENGTH- Qator uzunligini qaytaradi (baytda).

LTRIM - qator boshidagi bo‘sh joylar (probel)larni o‘chiradi.

RTRIM -funksiyasi satr oxiridagi bo'sh joyni olib tashlash orqali asl nusxadan olingan satrni qaytaradi.

LEFT -funktsiyasi asl satrning boshlang'ich satrini qaytaradi

RIGHT- funktsiyasi belgilangan sondan tashkil topgan pastki qatorni qaytaradi.
Ishni bajarish tartibi

Hodimlar nomli jadvalga yuqorida ko`rsatilgan buyruqlarini tadbiq qiling.

1. So`rov: SELECT*FROM hodimlar;

Natija:



Hodimlar jadvalidagi ma‘lumotlarni ko‘rish.

2.Sorov: SELECT LOWER(Fish) FROM hodimlar;

Natija:

Lower() funksiyasining qo‘llanishi.

3.Sorov: SELECT UPPER(Fish) FROM hodimlar;

Natija:

Upper() funksiyasining qo‘llanishi.

4. Initcap-ifodaning sonli turga mansubligini aniqlaydi(MySqlda bu buyruq bajarilmaydi);
5. Lpad ('', , '').

So`rov: SELECT LPAD(Fish,3,"sardor") AS newarea FROM hodimlar;

Natija:

LPAD() funksiyasining qo‘llanishi.

6. Rpad ('', , '').

So`rov: SELECT RPAD(Fish,2,"Xal") AS qisqartirma FROM hodimlar;

Natija:



RPAD() funksiyasining qo‘llanishi.

7. Length (''), octet_length ('')

So`rov: SELECT LENGTH(Fish) FROM hodimlar;

Natija:



Length() funksiyasining qo‘llanishi.

8. LTRIM, RTRIM - Satrning chap va ong tomonidagi probellarni olish.

So`rov: SELECT id,Fish,lavozimi,malumoti,oyligi, LTRIM(lavozimi),RTRIM(lavozimi)

FROM hodimlar;

Natija:



LTRIM(), RTRIM() funksiyalarining qo‘llanishi.

9. LEFT(qator,miqdor) – qatorning chap tomonidan, ko‘rsatilgan miqdordagi belgilarni qaytaradi.

So`rov: SELECT LEFT(Fish,1)AS Fio FROM hodimlar;

Natija:



Left() funksiyasining qo‘llanishi.

10. RIGHT(qator, miqdor) - qatorning o‘ng tomonidan, ko‘rsatilgan miqdordagi belgilarni qaytaradi;

So`rov: SELECT RIGHT(malumoti,4) AS malumoti FROM hodimlar;

Natija:



Right() funksiyasining qo‘llanishi.