O`zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

2. Scenario testing
Scenario testing - bu ssenariylardan foydalanadigan dasturiy ta'minotni sinovdan o'tkazish faoliyati: testerga murakkab muammo yoki test tizimi orqali ishlashga yordam beradigan faraziy hikoyalar. Ideal ssenariy testi ishonchli, murakkab, jozibali yoki motivatsion hikoyadir va uning natijasini baholash oson. Bu testlar odatdagi test holatlaridan bir bosqichli ekanligi bilan farq qiladi, chunki, senariyga soslangan testlash bir necha bosqichlarni qamrab oladi.


3. Performance testing
Dasturiy ta'minot sifatini ta'minlashda performance testing umuman tizimning ma'lum bir ish jarayonida dasturning sezgirlik va barqarorligini, qanday ishlashini aniqlash uchun amalga oshiriladigan sinov amaliyotidir. Shuningdek, u tizimning miqyoslilik, ishonchlilik va resurslardan foydalanish kabi atributlarini tekshirish, o'lchash, tasdiqlash yoki tekshirish uchun xizmat qilishi mumkin.
Ishlash jarayoni injeneriyasining kichik to'plami bo'lgan samaradorlikni tekshirish testi - bu tizimni amalga oshirish, loyihalash va arxitekturada ishlash standartlarini yaratishga intiladigan kompyuter fanlari amaliyotidir.
Quyidagi parametrlar odatda performance testing ni o'tkazishda nazorat qilinadi:

• 
  Server apparati parametrlari
  
• 
  CPU dan foydalanish
  
• 
  Xotiradan foydalanish
  
• 
  Diskdan foydalanish
  
• 
  Tarmoqlardan foydalanish
  

Birinchi qadam sifatida, ushbu 4 parametr tomonidan yaratilgan jarayonlar muammoning qayerda joylashganligi haqida yaxshi ko'rsatma beradi. Muammoning aniq sababini aniqlash uchun dasturiy ta'minot muhandislari qurilma yoki dasturiy ta'minotning qaysi qismlari yomon ishlashga ko'proq hissa qo'shishini o'lchash yoki qabul qilinadigan javob vaqti uchun o'tkazuvchanlik darajalarini o'rnatish uchun profillar kabi vositalardan foydalanadilar.


User testing

User testing - bu foydalanuvchiga yo'naltirilgan o'zaro ta'sirni loyihalashda mahsulotni foydalanuvchilarda sinab ko'rish orqali baholash uchun qo'llaniladigan usul. Buni almashtirib bo'lmaydigan qulaylik amaliyoti sifatida ko'rish mumkin, chunki u haqiqiy foydalanuvchilar tizimdan qanday foydalanishi haqida bevosita ma'lumot beradi. Bu ko'proq mahsulotning dizayn intuitivligi bilan bog'liq va unga oldindan ta'sir qilmagan foydalanuvchilar bilan sinovdan o'tkaziladi. Bunday sinov yakuniy mahsulot muvaffaqiyati uchun juda muhim, chunki uning foydalanuvchilari orasida chalkashliklarni keltirib chiqaradigan xatoliklarni topishda yoradam beradi. Bu foydalanish imkoniyatini tekshirish usullaridan farqli o'laroq, mutaxassislar foydalanuvchilarni jalb qilmasdan foydalanuvchi interfeysini baholash uchun turli usullardan foydalanadilar.

Foydalanish qobiliyatini tekshirish inson tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotning mo'ljallangan maqsadiga erishish qobiliyatini o'lchashga qaratilgan. User testing ma'lum bir ob'ekt yoki ob'ektlar to'plamidan foydalanish qulayligini yoki ulardan foydalanish qulayligini o'lchaydi, umumiy inson va kompyuter o'zaro ta'sirini o'rganish esa universal prinsiplarni shakllantirishga harakat qiladi.


1. Alfa testing
Alfa testlash – bu foydalanuvchining dasturiy ta’minotni dasturiy ta’minotni ishlab chiqaruvchi jamoa bilan birgalikda testlaydi. Bunda foydalanuvchining o’zi sifadida dasturchini ham olish mumkin.
Bu testlash usuli dasturiy ta’minotning foydalanuvchi tomonidan qanday kamchilik va xatolar yuzaga chiqishini ko’rsatib beradi va bu jamoa bilan xatolikning joyida hal qilinishiga yordam beradi.


2. Beta testing
Beta testlash – bu dasturiy ta’minotning ba’zi qismlari foydalanuvchilar tomonidan testlanishi uchun ishga tushiriladi va foydalanuvchilar tomonidan tushgan mulohaza va fikrlarga asoslanib tuzatish va o’zgartirishlar kiritishadi.
Bu testlash usuli dasturiy ta’minotning aynan bir kasb egasining o’z ehtiyojiga mos ravishda ishlatganida yuzaga kelishi mumkin bo’lgan xatoliklarni topishda yordam berishi mumkin.


3. Confirmation testing
Tasdiqlovchi testlash – bu testlashda foylanuvchi dasturiy ta’minotni o’z kasbi va faoliyatidan kelib chiqqan holda dasturiy ta’minotni ishlatishga yaroqli ekanligi haqida yakuniy fikrini bildiradi. Bunda foydalanuvchi dasturni yuqori salohiyatda tekshiradi va dasturiy ta’minotning chiqarishga qaratilgan qarorga asos bo’ladi.