O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti telekommunikatsiya texnologiyalari” fakulteti

3. XULOSA............................................................................................18

1. KIRISH

Sinxron raqamli ierarxiya telekommunikatsiya rivojlanishining hozirgi bosqichida raqamli uzatish tizimlarining asosiy texnologiyalaridan biriga aylanishiga imkon bergan bir qator afzalliklarga ega.

SDH signallarining tuzilishini, funktsiyalari va uskunaning elektr parametrlarini tavsiflovchi yaxshi ishlab chiqilgan xalqaro standart turli ishlab chiqaruvchilarning uskunalari mosligini ta'minlaydi. Bu turli tarmoqlarning operatorlari o'rtasida uzluksiz o'zaro ta'sir o'tkazish imkonini beradi.

SDH ning asosiy xususiyatlari:

SDH texnologiyasi ITU-T tavsiyalarida tasvirlangan (G.702, G.703, G.704, G.707, G.708, G.709, G.773, G.774, G.782, G.783, G .784, G.957, G.958, Q.811, Q.812), ETSI (ETS 300 147). Shimoliy Amerika Sinxron Raqamli ierarxiyasi ANSI (Amerika Milliy Standartlar Instituti) - Amerika Milliy Standartlar Instituti tomonidan ishlab chiqilgan SONET standartlari tizimiga bo'ysunadi.

SDH signallarining tuzilishini ko'rib chiqamiz. Bu STM-N sinxron transport moduli bo'lib, bu erda N SDH qatlami tomonidan aniqlanadi. Hozirgi vaqtda STM-1, STM-4, STM-16 va STM-64 tizimlari keng qo'llanilmoqda. Tizimlar 4 ning ko'pligi bilan qurilganligini ko'rish oson. Shunday qilib, quyidagi tezlik ierarxiyasi shakllandi.

Sinxron raqamli ierarxiya

Modul darajasi	Tezlik (kbit/s)
STM-1	155 520
STM-4	622 080
STM-16	2488320
STM-64	9953280

SDH ning asosiy qatlami STM-1 dir. U 125 mks takrorlash davri bilan o'z sikli bilan tavsiflanadi. Umuman olganda, tsiklni to'rtburchaklar jadval deb hisoblash qabul qilinadi, garchi, albatta, ma'lumotlar chiziq bo'ylab ketma-ket uzatiladi. Rasmdan ko'rinib turibdiki, STM-1 siklida 270 bayt (2430 bayt) bo'lgan 9 qator mavjud. Har bir satrdagi dastlabki 9 bayt tsikl sarlavhasini tashkil qiladi.

SDH ning afzalliklari modulli signal tuzilishini o'z ichiga oladi, siqilgan signal tezligi bazaviy tezlikni butun songa ko'paytirish orqali olinadi. Bunday holda, tsiklning tuzilishi o'zgarmaydi va yangi tsiklning shakllanishi talab qilinmaydi. Bu butun signalni demultiplekslashsiz siqilgan signaldan kerakli kanallarni olish imkonini beradi.

Rasmda to'rtta STM-1 oqimini bitta STM-4 oqimiga multiplekslash sxemasi ko'rsatilgan. Rasmdan ko'rinib turibdiki, barcha bo'lim sarlavhalari bloklari, ko'rsatgich va foydali yuk avvalgidek joylashganki, bayt-bayt multiplekslash mavjud.