O„zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkеnt axborot tеxnologiyalari



Download 9,39 Mb.
bet1/48
Sana06.01.2022
Hajmi9,39 Mb.
#323871
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   48
Bog'liq
10. Laboratoriya uchun uslubiy korsatma (1)


O„ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKЕNT AXBOROT TЕXNOLOGIYALARI UNIVЕRSITЕTI

KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI


Axborot texnologiyalari kafedrasi

MA‟LUMOTLAR BAZASI fanidan laboratoriya ishlari bo'yicha uslubiy ko„rsatma

Toshkent- 2020

Mualliflar: Usmonov J.T., Qosimova U., Pulatova Z. M., Abidova F.Sh.,


―Ma‘lumotlar bazasi‖ . Uslubiy qo`llanma. - Toshkent: TATU.2020. - 136 b.
Ushbu uslubiy korsatmada ―Ma‘lumotlar bazasi‖ fanidan laboratoriya
mashg‘ulotlarini bajarish ketma-ketligi keltirilgan. Laboratoriya
mashg`ulotlarida ma‘lumotlar bazasini tashkil etuvchilarining xususiyatlarini o`rganish va olingan bilimlar bo`yicha topshiriqlar jamlanmasidan iborat.
Uslubiy korsatmada berilgan topshiriqlarni bajarish ushun MySQL va
Php dasturlash tillarida bajarilgan. Bundan tashqari talabalar bilimlarini
mustahkamlash uchun mashqlar va nazorat savollari berilgan

Uslubiy korsatma 5330500- Kompyuter injiniring (―Kompyuter


injiniringi‖, ―AT-Servis‖, ―Multimediya texnologiyalari‖), 5330600 – Dasturiy
injiniring, 5350100 – Telekommunikasiya texnologiyalari (―Telekommunikasiyalar‖, ―Teleradioeshittirish‖, ―Mobil tizimlar‖), 5330300 – Axborot xavfsizligi (Axborot, kommunikasiya texnologiyalari va servis), 5350200 – Televizion texnologiyalar (―Audiovizual texnologiyalari‖, ―Telestudiya tizimlari va ilovalari‖), 5350300 – AKT sohasida iqtisodiyot va menejment, 5350600 – AKT sohasida iqtisodiyot va menejment, 5350600 – Pochta aloqasi texnologiyasi, 5350400 – AKT sohasida kasbiy ta‘lim, 5350500
– Axborotlashtirish va kutubxonashunoslik bakalavr yo`nalishida tahsil oluvchi talabalari uchun moljallangan.
Uslubiy korsatma Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot
texnologiyalari universiteti ilmiy-uslubiy kengashi majlisida korib chiqilgan va
chop etishga ruxsat etildi. (2020 yil ―_____‖ ―________________‖ ―____‖ –
sonli bayonnoma)

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari


universiteti, 2020 yil

2

MUNDARIJA


Kirish………………………………………………………… 4

………..


1. Ma‘lumotlar bazasini loyihalash, mohiyat – aloqa
diagrammasini qurish 7
2. Rеlyatsion ma‘lumotlar bazasini loyihalash 12
3. SQL tilida jadvallar yaratish, o‗zgartirish va o‗chirish. 15
4. Ma‘lumotlarni tanlash va ular ustida amallar. 21
5. AND, OR, NOT mantiqiy stanndart so‗zlardan foydalanish. 25

  1. Ma‘lumotlarni saralash. Where standart so‗zidan

Foydalanish 30

  1. Group by va Order by standart so‗zlaridan foydalanib so‗rov

yaratish 41

8. Having standart so‗zi orqali so‗rovlar yaratish. 46


9. Union, Intersect va Minus standart so‗zidan foydalanish. 49
10. Standart funksiyalardan foydalanib so‗rovlar yaratish. 56
11. Agrеgat funksiyalardan foydalanish. 61
12. Bir nеchta jadvallar birlashtirish, «Join» lar bilan ishlash. 70
13. Murakkab so‗rovlar yaratish. 76
14. SQL tilida INDEX yaratish 79
15. Tasavvur, VIEW yaratish va undan foydalanish 84
16. SQLda funksiyalar yaratish 87
17. SQLda triggеrlar yaratish 91


  1. C++ va ma‘lumotlar bazasi yordamida oddiy intеrfеys

yaratish 99
19. C++ da ADO va ODBC dan foydalanib qatorlarga ma‘lumot

kiritish, o‗zgartirish va o‗chirish 108


20. C++da Windows Form Data Controldan foydalanish 115


  1. Laboratoriya ishlarini bajarishga topshiriq variantlari………... 119




  1. Foydalanilgan adabiyotlar………………………………….…. 120




  1. 1-ilova……………………………………………………….... 121




  1. 2-ilova……………………………………………………….... 122

KIRISH
Hozirgi kunda inson faoliyatida ma‘lumotlar bazasi (MB) kerakli axborotlarni toplash, saqlash va qayta ishlashda muhim orin tutmoqda. Chunki jamiyat ishlab chiqarishining qaysi jabhasiga nazar solmaylik ozimizga kerakli ma‘lumotlarni olish uchun, albatta, MBga murojaat qilishga majbur bolayapmiz. Shuning uchun ham MB bilan muloqot qilish axborot almashinuv texnologiyasining eng dolzarb muammolaridan biriga aylanib borishi hozirgi davr taqozosidir.
Axborot texnologiyalarining taraqqiyoti va axborot oqimlarining tobora ortib borishi insoniyatni ma‘lumotlarni oz vaqtida qayta ishlash choralarining yangi uslublarini qidirib topishga majbur qilmoqda. Ma‘lumotlarni saqlash, uzatish va qayta ishlash uchun MBni yaratish, songra undan oqilona foydalanish bugungi kunning dolzarb masalalaridan biriga aylandi.
Shuni ham e‘tiborga olish kerakki, mа‘lumоtlаr bаzаsi dasturiy mahsulotlari rivojlanishi vaqt otishi bilan tоbоrа standartlashib bоrmоqdа. Bu jаrаyon har хil kоmpyuter muhitlаridа fаоliyat ko‗rsаtuvchi ахbоrоt tizimlаrini yarаtishdа yagоnа stаndаrt til yarаtish zaruriyatini keltirib chiqardi. Stаndаrt til bir buyruqlar to‗plаmini bilgаn fоydаlаnuvchilаrgа ulаrni shахsiy kompyuter, tаrmоq avtomatlashtirilgan ishchi joyi (AIJ) yoki katta EHMdа ishlаshlаridаn qаt‘iy nаzаr mа‘lumоtlarni yigish, saqlash, izlаsh vа uzаtishgа imkоn berаdi. Ana shunday standart tillardan biri SQL tilidir.

Download 9,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   48




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish