O´zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini

DNF - dis'yunktiv normal shakl
elementar mantiqiy 
mahsulotlarning mantiqiy yig'indisidir. DNF haqiqat 
jadvalidan quyidagi algoritm yoki qoida bo'yicha olinadi: 
1) jadvalda chiqish funktsiyasi =1 tanlangan o'zgaruvchilar 
qatorlari. 
2) har bir o‘zgaruvchi qatori uchun mantiqiy ko‘paytma 

---

yoziladi; va =0 o'zgaruvchilar inversiya bilan yoziladi. 
3) 
olingan 
mahsulot 
mantiqiy 
umumlashtiriladi. 
Fdnf = X 1 * X 2 * X 3 
∨
X 1 x 2 X 3 
∨
X 1 X 2 x 3 
∨
X 1 X 2 X 3 
Agar barcha o'zgaruvchilar bir xil daraja yoki tartibda bo'lsa, 
DNF mukammal deyiladi, ya'ni. har bir ish to'g'ridan-to'g'ri 
yoki teskari shaklda barcha o'zgaruvchilarni o'z ichiga olishi 
kerak. 
b) 
CNF - kon'yunktiv normal shakl
elementar mantiqiy 
yig‘indilarning 
mantiqiy 
hosilasidir.
CNF ni quyidagi algoritm yordamida haqiqat jadvalidan olish 
mumkin: 
1) chiqish funktsiyasi = 0 bo'lgan o'zgaruvchilar to'plamini 
tanlang 
2) har bir o'zgaruvchilar to'plami uchun elementar mantiqiy 
yig'indini yozamiz va =1 o'zgaruvchilar inversiya bilan 
yoziladi. 
3) olingan miqdorlar mantiqiy ravishda ko'paytiriladi. 
Fsknf=(X 1 V X 2 V X 3) 
∧
(X 1 V X 2 V X 3) 
∧
(X 1 V X 2 V X 3) 
∧
(X 
1 
V 
X 
2 
V 
X 
3) 
CNF mukammal deb ataladi
agar barcha o'zgaruvchilar bir xil 
darajaga ega bo'lsa. 
Algebraik shakldan mantiqiy eshiklar yordamida mantiqiy qurilma 
sxemasini qurish mumkin. 
1-rasm - Mantiqiy qurilmaning diagrammasi 
Mantiq 
algebrasining 
barcha 
amallari 
aniqlangan 
haqiqat 
jadvallari
qiymatlar. Haqiqat jadvali operatsiyani bajarish natijasini 
aniqlaydi