O‘zbekiston respublikasi axborot texn ologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al -xorazmiy nomidagi toshkent axborot texn ologiyalari universiteti “Axborot texnologiyalari” kafedrasi H



Download 1,87 Mb.
bet43/96
Sana08.02.2023
Hajmi1,87 Mb.
#909171
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   96
Bog'liq
O

Tayanch iboralar: maqsad, agent,reja, vacuum Tatilni rejalashtirish
Ruminiyadagi tatil; Joylashgan joyi Arad. Buharestdan ertaga parvoz qiladi. Maqs adni formulalashtirish:
Buharestda bo’lish

  • Muammoni formulalashtirish:

Shtatlar: Turli shaharlar Harakatlar: Shaharlar orasida qatnov

  • Yechimni topish:

Shaharlar ketma-ketligi: Arad, Sibiu, Fagaras, Bucharest Muammoni hal qilish agenti



sensor ar

actuatorlar

G ovamformua ashtinsh

muammoniformu a ashtinsh

shtat а г

Harakat ar

Yechimni topish

8.1-rasm

Misol: Marshrut topish

ROMANIA

UKRAINE

UKRAINE
MOLDOVA

HUNGARY

Maramures
ROMANIA

* Suceava
Southern
Bucovina

^ Iasi

i Orad ea

^ Пасйи

Crlsana
Deva
Banat

Alba
lulla

Targu Ф ^
Mures _ %■
Sighispana Moldavia • Tran sylvan la
Sibiu ■ • Brasov

Moravlta ■

Д v 1Q0 km 0 60 mt
YUGOSLAVIA

Mt Moldcvomu
Fagaras '
Vlnuiitjiius
Carpathian Moumtatns1
Snagw.
»»* Bucharest

Scorn ceetH Craiova *

Muammo yechimi

i Sinaia i о Ploiesti

Wallachla
Ciurgiu i

8.2 -rasm

Danube
Delta
Northern n i i Dobruja "*“=*
лея
Constanta

BULGARIA

7730 Black See Coast

<© Lonely Flare:




Vacuum Dunyosi

8.4-rasm

Neamt

Arad

118

Vaslui

Craiova

8.3-rasm

Eforie



Muammoni hal qilish agenti.
Muammoni hal qilishning 4 ta asosiy bosqichi bor:

  • Maqsadni formulalashtirish

  • Qaysi biri kerakli yo’nalish

  • Qaysi yo’nalish va shtatlar orqali boriladi

  • Qidirish

  • Yo’nalishlaming ehtimoliy ketma-ketliklari ichidan Eng optimal yo’nalishni tanlash.

  • Amalga oshirish

  • So’nggi qarorni Chiqarish.

function SIMPLE-PROBLEM-SOLYING-AGENT(percept) return an action
static: seq, an action sequence
state, some description of the current world state goal, a goal
problem, a problem formulation
state ^ UPDATE-STATE(state, percept)
if seq is empty then
goal ^ FORMULATE-GOAL(state)
problem ^ FORMULATE-PROBLEM(state,goal) seq ^ SEARCH(problem) action ^ FIRST(seq) seq ^ REST(seq) return action Qilingan taxminlar

  • Muhit static

  • Muhit tarifga ega

  • Kuzatiladigan muhit

  • Harakatlar deterministic Muammoni formulalashtirish.

  • Muammo aniqlashtiriladi:

  • Boshlang’ch nuqta, Arad

  • Yorislik funksiyasi S(X)= Shtatlar yo’nalishlari tarmoqlari juftliklari

  • S(Arad)={ ^ Zerind, Zerind>,...} Boshlanuvchi shtat + vorislik funksiyasi = shtatlar fazosi

  • Maqsadni testlash,

  • Aniq malumot, x=‘buharestda bo ’lish ’

  • Nazarda tutiladi, checkmate(x)

  • Yo’l narxi (qo’shimcha)

  • Yo’nalishlarning orasidagi masofa

  • c(x,a,y) bosqich narxi, tahminiy >= 0

A solution is a sequence of actions from initial to goal state. Optimal solution has the lowest path cost.
Shtat yo’nalishlarim tanlash

  • Real dunyo haddan tashqari murakkab.

Shtatlar fazosidan muammo yechimi uchun abstrakti kerak.

  • Shtat = Ko ’ chmas mulk maj muasi.

Yo’nalish = real harakatlar kompleks birikmasi.

  • e.g. Arad ^Zerind mumkin bo'lgan murakkabliklarni ifodalaydi. yo'nalishlar, detours, qolgan to'xtaydi, etc.

  • Ikki davlat o'rtasidagi yo’lni real dunyodagi aksi bo'lsa ajralmaslikka amal qiladi.

Yechim = real dunyoda yechimning real yo'llari belgilangan. Har bir real muammoga qaraganda mavhum harakat osonroq.
Misol: vacuum dunyosi




  • 8.5-rasm
    Shtatlar ??

  • Boshlang’ch Shtat ??

  • Harakatlari ??

  • Maqsad test ??

  • Yo'l qiymati ??

  • Shtatlar?? Quruqlikdan tashqari ikki yo’naish bor: 2 x 2 =8 Shtatlar.

  • Boshlang’ch shtat?? Biror shtat boshlang’ch deb olinadi

  • Harakatlar?? {Chap, o’ng, to’g’ri}

  • Maqsad test?? maydonlar toza YOKI yo'qligini tekshirish.

  • Yo’l qiymati?? maqsadga erishish uchun harakatlar soni.

Misol: 8-puzzle




  • 8.6 -rasm
    Shtatlar ??

  • Boshlang’ch shtat ??

  • Harakatlari ??

  • Maqsad test ??

  • Yo'l qiymati ??

  • Shtatlar?? Har bir g'isht butun son Manzil

  • Boshlang’ch shtat?? Har qanday shtat boshlang’ch bo'lishi

mumkin

  • Harakatlar?? {chap, o’ng, tepa, past}



  • tekshiring
    Yo’l miqdori?? maqsadga erishish uchun harakatlar soni

    Maqsad test?? maqsad konfiguratsiyasiga erishilganligini

8.7-rasm
Shtat fazosining olchami =91/2=181.440
1 9
15-jumboq=.65x10 24-jumboq =.5x1025 Kengligi-birinchi strategiyasi
Ф Pastdagi yoyilmagan belgilarga yoyish Ф Amalga oshirish: boshlanishi FIFO navbati bo’yicha Ф Yangi belgilarni navbat oxirida kiritish


8.1.8-rasm.

Sezuvchan qidiruv


Heuristics ko'p hollarda tezroq echim topadigan muammoni hal qilish strategiyasidir ma'lumotdan ko'ra ko'proq. Biroq, bu kafolatlangan emas. Sezuvchan qidirish mumkin juda ko'p vaqt talab qiladi va hatto hal bo'lmasligi mumkin. Biz odamlar har qanday narsalar uchun evristik jarayonlarni muvaffaqiyatli ishlatamiz. Qachon supermarketda sabzavot sotib olish, masalan, biz turli variantlarni ko'rib chiqamiz narxiga, tashqi ko'rinishiga, narxiga, narxiga, narxiga, ishlab chiqarish manbai va sotuvchiga ishonch, keyin biz eng yaxshi variantni hal qilamiz ichak hissi bilan. Nazariy jihatdan qulupnayni asosiyga berish yaxshi bo'lishi mumkin kimyoviy tahlilni qabul qilishdan oldin, Misol uchun, qulupnay zaharlanishi mumkin. Agar shunday bo'lsa, bu tahlilga arziydi. HEURISTICSEARCH(Start, Goal)
NodeList = [Start]
While True
If NodeList =0 Return(“No solution”)
Node = First(NodeList)
NodeList = Rest(NodeList)
If GoalReached(Node, Goal) Return(“Solution found”, Node)
NodeList = SortIn(Successors(Node),NodeList)
Ammo, biz bunday tahlilni amalga oshirmayapmiz, chunki juda ko'p narsa bor. Bizning intuitiv tanlovimiz muvaffaqiyatli bo'lishini va bizni tezda qo'lga kiritadigan yuqori ehtimoli mazali qulupnay eyishni maqsadimiz. Sezuvchan qarorlar haqiqiy vaqtda qaror qabul qilish kerakligi bilan chambarchas bog'liq resurslar cheklangan. Amalda tezda yaxshi yechim topiladi optimallashtiruvchi, lekin juda qimmat bo'lgan echim. Matematik modellashtirish uchun davlatlar uchun f (s) ni baho berish funktsiyasi ishlatiladi heuristik. Maqsad, ma'lum bir qidirish muammosini hal qilishda ozgina harakatni topishdir minimal umumiy xarajat bilan. Iltimos, unutmang, albatta yechim topishga harakat va ushbu echimning umumiy qiymati. Misol uchun, bu mumkin Google Xaritalar, shahar hokimiyatidan marshrutni topish uchun yarim soniyalik kuchga ega San-Frantsiskodan Yosemit milliy bog'idagi Tuolumne Meadowsga boringlar, lekin bu erdan chiqishingiz mumkin San-Frantsiskodan Tuolumne-ga yo'l olgan Meadows avtoulovi to'rt soat davom etishi mumkin benzin va boshqalar uchun (umumiy xarajat). Keyinchalik, baholashni qo'shib, kengligi birinchi qidiruv algoritmini o'zgartiramiz. Hozirgi vaqtda ochiq tugunlar endi chapdan o'ng tomonga kengaytirilmaydi, balki ularning euuristik reytingiga ko'ra. Ochiq tugunlar to'plamidan, tugun minimal reyting doimo kengaytiriladi. Bunga darhol
erishiladi tugunlarni kengaytirganda va ularni ochiq tugunlar ro'yxatiga ajratish orqali baholash. Keyin ro'yxat daraxtdagi turli chuqurliklardan tugunlarni o'z ichiga olishi mumkin. Chunki davlatlarning evristik baholashi juda muhim, chunki biz izlaymiz davlatlar va ular bilan bog'liq tugunlar o'rtasida hozirdan farq qiladi. Tugun o'z ichiga oladi davlat va qidiruvga tegishli qo'shimcha ma'lumot, masalan, uning chuqurligi qidiruv daraxti va davlatning tarjimai holi. Natijada "Successors" funksiyasi, bu tugunning vorislari (bolalari) ni yaratadigan, darhol bo'lishi kerak bu hal qiluvchi tugunlar uchun ularning har birining komponenti sifatida ularning bahslashish darajalarini hisoblash tugunni tanlang. Umumiy qidiruv algoritmini aniqlab olamiz. Tugun ro'yxati boshlang'ich dugumlerle boshlanadi. Keyin, pastadir, birinchi ro'yxatdagi tugun o'chiriladi va u eritma tugunmi bo'lmagani uchun sinovdan o'tkaziladi. Agar yo'q bo'lsa, u "Successors" funksiyasi va uning vorislari ro'yxatga kiritilgan funksiya bilan kengaytiriladi




Download 1,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish