O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi

Yodda tuting! 
Qishloq xo„jalik korxonalari faoliyat 
yo„nalishlariga ko„ra quyidagi turlarga 
bo„linadi: 
qishloq xo‗jaligi kooperativi (shirkat xo‗jaligi); fermer 
xo‗jaliklari; qishloq xo‗jaligidagi aksiyadorlik va boshqa xo‗jalik 
jamiyatlari; davlat qishloq xo‗jaligi korxonalari; dehqon xo‗jaliklari; 
qishloq xo‗jaligida xususiy korxonalari; qishloq xo‗jaligidagi boshka 
korxonalar. 
Yodda tuting! 
Qishloq xo‗jaligi mahsuloti ishlab chiqaruvchilarni quyidagilarga 
bo‗lish mumkin: yirik tovar ishlab chiqaruvchilar – qishloq xo‗jaligi 

---

47 
shirkatlari va boshqa yirik korxonalar, o‗rta tovar ishlab chiqaruvchilar – 
fermer xo‗jaliklari va mayda tovar ishlab chiqaruvchilar – dehqon 
xo‗jaliklaridir.
Qishloq xo‗jaligi korxonalariga ishlab chiqarishni tashkil etish uchun 
yer uchastkalarini berish shartlari va tartibi O‗zbekiston Respublikasining 
Yer kodeksida va boshqa qonun hujjatlarida belgilangan.
 
Respublikamiz qishloq xo‗jaligida mehnat resurslari etishmaydigan 
hududlarda, shuningdek chorvachilikka ixtisoslashgan xo‗jaliklarda 
qishloq xo‗jaligi ishlab chiqaruvchi tuzilma sifatida fermer xo‗jaligi tashkil 
etish maqsadga muvofiqligini amaliyot kursatdi. Shuning uchun, fermer 
xo‗jaliklari ham asosiy ishlab chiqaruvchi subyekt tariqasida qonuniy 
mustahkamlandi. Ular faoliyatini tartibga soluvchi alohida qonun qabul 
qilinib, unda fermer xo‗jaliklari yuridik shaxs huquqiga ega bo‗lgan, 
qishloq xo‗jaligi ishlab chiqarish bilan shug‗ullanuvchi subyekt sifatida 
faoliyat ko‗rsatishi mumkinligi belgilandi. 
Qishloq xo‗jaligi ishlab chiqarishida sanoat, transport va boshqa 
korxona, tashkilotlarning yordamchi xo‗jaliklari ham faoliyat ko‗rsatadilar. 
Ularning huquqiy holatini belgilash yoki qishloq xo‗jaligi ishlab 
chiqaruvchi subyekt ekanligini e‘tirof etish noqishloq xo‗jalik 
korxonalarining tuzilmalari bo‗lganligi uchun ko‗pincha nazardan chetda 
qolib ketadi. Ushbu yordamchi xo‗jaliklar yuridik shaxs maqomiga ega 
bo‗lmasalar ham ularni qishloq xo‗jalik huquqining subyekti sifatida tan 
olish lozim. Umuman, qoidaga binoan qishloq xo‗jalik huquqini subyekti 
bo‗lish uchun yuridik shaxs huquqiga ega bo‗lish talab etilmaydi. Masalan, 
dehqon xo‗jaliklari yuridik shaxs huquqiga ega bo‗lishlari ham yoki ega 
bo‗lmasliklari ham mumkin, ammo ular qishloq xo‗jalik ishlab 
chiqarishida tuzilma sifatida qishloq xo‗jalik huquqining subyekti 
hisoblanadilar.