O’zbekiston respubilkasi oliy va o’rta maxsur ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti axborot texnologiyalari fakulteti informatika o`qitish metodikasi yo’nalishi 3-kurs 306-guruh talabasi ning ma`lumotlar bazasi fanidan amaliy ishlari

Enterprise Manager programmasida MB xabari bilan ishlash
Tanlangan jadvalga yangi yozuvlarni qo‘shish, xabarni to‘g‘rilash va o‘chirish uchun Open table komandasini ishlatish mumkin (7-rasm).

7-rasm. Ishlash tartibini tanlash.
Tanlangan jadvalning so‘rov oynasiga o‘tish 7-rasmda keltirilgan.

8-rasm.
Ochilgan so‘rov oynasi to‘rt qismdan iborat bo‘lib, ixtiyoriysini zaruriy paytada ochib – yopish mumkin. Oynaning qismlarining nomlari quyidagicha:
 Diagram;
 Grid;
 SQL;
 ResulS.
Oyna qismlarining hammasi bir xil xossaga, ya’ni so‘rov oynasining xossasiga ega. Diagram jadvallar chizmasini ko‘rish, ulardan zaruriy ustunlarni tanlash imkoniyatini beradi. Grid – tanlangan ustunni natija qism oynasida nomini o‘zgartirish yoki o‘zgartirmasdan chiqarish, qaysi jadvalga tegishliligi, natija qism oynasida ustunni ko‘rsatish yoki ko‘rsatmaslik, sarxillashni qanday bajarish, so‘rov shartlarini berish kabi imkonyatlarni beradi. Grid ni QBE tilining to‘ri sifatida qarasak bo‘ladi. SQL – tanlangan ustunlar bo‘yicha yaratilgan ixtiyoriy so‘rovlarni namoyish etishga mo‘ljallangan. ResulS – so‘rov natijalarini darhol kuzatish imkonini beradi.
Diagram qism oynasi orqali sichqonchaning o‘ng tugmasi bilan 9-rasmdagi kabi, Add table zaruriy jadvallarni oynaga qo‘shish mumkin

(9 – 10-rasmlarga qarang).

9-rasm.

10-rasm.

11-rasm.

12-rasm. So‘rovlar konstruktori oynasi.

12 – rasmlarda so‘rovlar konstruktori oynasida, sodda va mu-

rakkab so‘rovlarni tashkil qilishning uchta usuli keltirilgan. Tashkillashti-
rilgan so‘rovlar avtomatik tarzda SQL tilida yoziladi va bu jarayon ko‘rinib turadi. Bu usul SQL tilini o‘rganishda ham juda katta foyda beradi.