O’zbekiston republikasi xalq ta’limi vazirligi

Odamdagi hissiyotning fiziologik asosi, avvalo, bosh miya po‘stida sodir bo‘ladigan jarayonlardir.

Bosh miya po‘sti ostidagi qismlarda vegetativ nerv sistemasini boshqaruvchi markazlar bor. Bu markazlar emotsional kechinmalar bilan mustahkam bog‘langandir. Ba’zi hissiyotlar vegetativ nerv sistemasi faoliyatining hamda bu sistema boshqarayotgan organlar faoliyatining oshib ketganligi sababli tug‘iladi. Shu sababli, ba’zi emotsional kechinmalar vaqtida qon aylanish organlarining faoliyati, ovqat hazm qiladigan organlar faoliyati kuchayganligini, nafas olish o‘zgarganligini, ko‘zning nurlanishini, rangning qizarganligini ko‘ramiz va hokazo. Bunday hollarda ichki sekretsiya bezlarining faoliyati oshib ketib, ular nerv sistemasini oziqlantiruvchi va qo‘zg‘atuvchi kerakli moddalarni organizmga ajratib beradi. Bunday emotsional holat chog‘ida biz g‘ayratimiz oshib ketganligini sezamiz, o‘zimizni bardam, ishchan his qilamiz.





Ikkinchi signal sistemasi odamning emotsional kechinmalarida katta rol o‘ynaydi, ikkinchi signal istemasidagi bog‘lanishlar insoniy oliy hislarning– intellektual, axloqiy, estetik hislarning – nerv-fiziologik asosidir. Ikkinchi signal sistemasi birinchi signal sistemasi bilan uzilmas ravishda bog‘langanligi va shu orqali bosh miya po‘sti ostidagi qismning faoliyatiga ta’sir qilib turishi sababli, odam o‘z hissiyotlarini ongli ravishda o‘zi boshqarib tura oladi.





His-tuyg`ularni boshdan kechirishning turli shakllari







Emotsiya,

Kayfiyat

Affekt





Ehtiros

Stress