O‘zbekiston pespublikasi oliy va o‘rta maxsus

: 
tayyor o’yinchoqlar, yarim tayyor o’yinchoqlar va o’yin materiallari.
Birinchi 
turi bolalarni buyumlar va narsalarning rang-barangligi bilan tanishtiradi, 
tasavvurini o’stiradi. Ikkinchi turi boladan faol faoliyatni talab qiladi, mantiqan va 
aqlan o’sishga yordam beradi. Uchinchi turi bevosita bolaning ijodiy faoliyatini 
ta’minlaydi. 

---

Bola tarbiyasida milliy o’yinchoq va qo’g’irchoqlarning roli. 
Maktabgacha 
ta’lim muassasalarida tarbiyalanuvchilarning aqliy tafakkurini shakllantirish turli 
xil vositalar orqali amalga oshiriladi. Avvalo tarbiyalanuvchilarning aqliy tafakkuri 
har xil faoliyatlar vositasida katta kishilarning mehnati bilan tanishtirish jarayonida 
(masalan, qo’g’rirchoq yasash ishi), har xil mashg’ulotlar va mashg’ulotlardan 
tashqari, ta’lim berish asosida, mustaqil topshiriqlarni bajarish bilan rivojlantirib 
boriladi. Bundan tashqari, har xil bayramlar, turli xil tadbirlar, shoir va 
yozuvchilarning tavallud topgan kunlarini nishonlash jarayonlari, san’at vositalari, 
bolalar badiiy adabiyoti, tasviriy va amaliy san’at, o’yinchoq va o’yin materiallari, 
ommaviy axborot vositalari, kino va turli xil multfil’mlar, xalq og’zaki ijodi 
namunalari 
bo’lgan 
ertaklar, 
rivoyat 
va 
topishmoqlar, 
maqollar 
tarbiyalanuvchilarning aqliy rivojlanishiga katta ta’sir ko’rsatadi. Bu hamma 
vositalardan keng ravishda, izchillik va tizimlilik asosida foydalanib borsagina 
bolalar aqliy tafakkurining rivojlanishiga samarali ta’sir ko’rsatadi. Masalan, 
maktabgacha ta’lim muassasalaridagi bolalar tafakkur va bilimlarini faqat o’yin-
mashg’ulotlarda yaxshi o’zlashtirib oladilar. Tarbiyalanuvchilar tomonidan 
o’zlashtirib olingan aqliy tafakkur jarayoni tasavvur va tushunchalarni ongli 
ravishda tushunib еtishlari, fikrlashlari dastlab mashg’ulotlarda, keyinchalik o’yin, 
mehnat, ayrim topshiriqlarni mustaqil bajarishlari orqali amalga oshiriladi. Ana 
shunday vositalardan biri maktabgacha yoshdagi (3-5 yoshli) bolalar aqliy 
tavakkurini shakllantiruvchi asos