O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi indd

ЧЕРИКЛАР, чориклар — туркий 
қабилалардан бири. «Черик» этнони-
ми 8-а.дан буен маълум. Ч. қад. тур-
кий қабилалардан бири сифатида илк 
ва сўнгги ўрта асрларда ўзбеклар ва 
қирғизлар таркибида бўлганлар. Ч. 
Фарғона қипчоқларининг сари қипчоқ 
уюшмасига кирган. Нурота туркманла-
ри таркибида черикли тармоғи мавжуд 
бўлган. Шунингдек, уруғ тармоғи си-
фатида қирғизларнинг боғиш қабиласи 
таркибига ҳам кирган. Ўзбеклар тар-
кибидаги Ч. ўтроқлашиб деҳқончилик, 
қирғизлар ичидаги Ч. чорвачилик билан 
шуғулланганлар. Даврлар ўтиши би-
лан Ч.лар ўзбек ва қирғизлар таркибига 
қўшилиб кетганлар. 
ЧЕРКАСЛАР (ўзларини — адиге 
деб аташади) — Қорачой Черкасиядаги 
халқ (40,2 минг киши). РФда жами 50,7 
минг киши (1990-й.лар ўрталари). Тур-
кия ва Олд Осиёнинг бошқа мамлакат-
ларида келиб чиқиши Шим. Кавказдан 
бўлган барча аҳолини Ч. деб атайдилар. 
Умумий сони 270 минг киши (1990-й.
лар ўрталари). Кабардин-черкас тилида 
сўзлашади. Диндор Ч. — сунний мусул-
монлар. 
ЧЕРКАССИ — Украинанинг Чер-
касси вилоятидаги шаҳар (1795 й.дан), 
вилоят маркази. Кременчуг сув омбо-
ри (Днепр дарёси) ўнг соҳилидаги порт. 
Т.й. ва автомобиль йўллари чорраҳаси. 
Аҳолиси 295,4 минг киши (2001). Ч. 
Литва қўл остида бўлган Киев князли-
ги таркибида 1394 й.дан маълум. 1954 
й.дан вилоят маркази. Саноатнинг муҳим 
тармоқлари: кимё, машинасозлик ва ме-
таллсозлик, енгил ва озиқ-овқат сано-

---

www.ziyouz.com кутубхонаси
53
атлари. Йирик корхоналари: кимё кти, 
кимёвий тола ва кимёвий реактивлар, 
пластмасса ва б., «Ротор» и.ч. бирлаш-
маси, шакарқанд, сут здлари, консерва, 
гўшт, тамаки, тикувчилик бирлашмаси, 
трикотаж фкалари, шойи газламалар кти 
ва б. фаолият кўрсатади. Курилиш мате-
риаллари ишлаб чиқарилади. Пед. инти, 
2 театр, филармония, ўлкашунослик му-
зейи бор.