O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi indd

ЭЛИТА 
УРУҒЧИЛИК 

---

www.ziyouz.com кутубхонаси
107
ХЎЖАЛИГИ — элита ва янги ёки 
р-нлаштирилган ўсимлик навлари 1’ре-
продукция уруғларини етиштириш билан 
шуғулланадиган уруғчилик хўжалиги (қ. 
Уруғчилик, Уруғчилик хўжалиги). 
ЭЛИТИС Одисеас (тахаллуси; асл 
исми Алепуделис) (1911.2.11, Крит оро-
ли) — грециялик шоир. Афина ун-тининг 
ҳуқуқшунослик фтида ўқиган (1930—
35). Дастлабки шеърлари демотика — 
жонли мулоқот тилида ёзилган. Ёшлик 
ва нурафшонликнинг ҳиссий^дунёси 
куйланган «Қуёш подшоҳи» (1943) асари 
Э.ни шодлик ва руҳий соғломлик куйчи-
си, ўз даврининг кўзга кўринган лирик 
шоири сифатида элга танитган. 2-жаҳон 
уруши қатнашчиси. Уруш даврида орт-
тирган тажрибаси асосида «Албан кампа-
ниясида ҳалок бўлган кичик лейтенант-
га бағишланган ва ғамгинлик қўшиғи» 
(1943) номли асари дунёга келган. Асар 
сюрреалистик услубда ёзилган бўлиб, 
уруш даври Греция ёшлари орасида кенг 
шуҳрат қозонган. Э. урушдан сўнг Афи-
на радиосида ишлаган. 1948 йил Париж-
га бориб, Сорбонна унтида адабиётдан 
сабоқ олган, шунингдек, тасвирий санъ-
ат ва санъатшунослик билан қизиққан, 
мақолалар ёзган. Грецияга қайтиб, яна 
радиода ишлаган. «Мария Нефели» до-
стони (1978) машҳур. Нобель мукофоти 
лауреати (1979).
ЭЛЛАДА (юн.) — Юнонистоннинг 
юнон тилидаги номи. 
ЭЛЛАДА МАДАНИЯТИ (археоло-
гияда) — Марказий Юнонистон (Эллада) 
ва Пелопоннесдаги жез даври (мил. ав. 
2500—1100 йиллар)га оид маданият. Ми-
кен, Пилос ва Тиринфда қалъа ва сарой 
харобалари, мақбаралар, санъат асарлари 
топилган (қ. Эгей маданияти).
ЭЛЛИКБОШИ — ҳарбий-маъмурий 
унвон. 
Ўрта 
Осиё 
хонликларида 
юзбоишдан кейинги мансаб; 50 нафар 
аскардан иборат ҳарбий қисм бошлиғи 
ҳамда 50 нафар аскар ажрата олувчи 
маҳалла, қишлоқ ёки овул раҳбари. У 
мингбоши томонидан тайинланган. Бу 
мансаб Қўқон хонлигида кенг тарқалган. 
Подшо Россияси Туркистон ўлкасини 
босиб олгач, Э. унвони тугатилган.
Туркистонда 
совет 
режимига 
қарши 
қуролли 
ҳаракат 
даврида 
Шермуҳаммадбек томонидан Фарғона 
водийсида Э., юзбоши ва мингбоши 
лавозимлари қайта тикланган. 20-асрнинг 
1-чорагида — совет ҳокимиятининг 
дастлабки йилларида Ўзбекистон ССРда 
шаҳарда маҳалла қўмитасининг раиси, 
қишлоқда эса қишлоқ оқсоқоли Э. деб 
аталган. Кейинчалик бу сўз истеъмолдан 
чиқиб кетган.