O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti “Tasdiqlayman” o‘quv ishlari bo‘yicha prorektor

Mustaqil ish № 8
Mavzu: Qon aylanish tizimi va uning yoshga bog‘liq xususiyatlari.
Reja:

1. 
   Organizmning ichki muhiti.
   
2. 
   Qonning miqdori va tarkibi, plazmasi va shaklli elementlari
   
3. 
   Qon tizimining yoshga doir xususiyatlari.
   
4. 
   Qon aylanishining boshqarilishi.
   

Darsning maqsadi: Qonning tarkibini aniqlash. Qonning yoshga doir xususiyatlarini o‘rganish
Mustaqil ishni topshirish usullari: Talabalar mavzuni taqdimot tarzida topshiradi va test savollarga javob beradi.
Kalit so‘zlar: Qon, eritrotsitlar, leykotsitlar, trombotsitlar, plazma, qonning reaksiyasi, qonning bufer tizimi.
Dars o‘tish vositalari: Multimediya orqali taqdimot


Nazorat uchun test savollari

1. 
   Qon osmotik – bosimining nisbiy doimiyligini nima boshqaradi ?
   

1.jigar; 2.yurak; 3.buyrak; 4.o‘tpka; 5.endokrin bezlar; 6.teri
a) 1,3
v) 3,6
s) 2,4
d) 5,6

2. 
   Temir moddasi qaysi qon tanachalari tarkibiga kiradi ?
   

a) eritrotsitlar
v) leykotsitlar
s) limfotsitlar
d) trombotsitlar

3. 
   Organizm ichki muhitining nisbiy doimiyligi qanday ataladi ?
   

a) immunitet
v) gemoliz
s) plazma
d) gomeostaz

4. 
   Qon umumiy hajmining necha foizini qon plazmasi va shaklli elementlari tashkil etishini belgilang?
   

a) 55-60% va 40-45%
v) 50% va 50%
s) 30% va 70%
d) 70-75% va 30-25%

5. 
   Qon tomirlarini toraytiruvchi moddani toping ?
   

a) trombotsit
v) leykotsit
s) serotonin
d) agglyutinogen

6. 
   Odam qonidagi eritrotsitlarning parchanishidan hosil bo‘lgan temir nima hosil bo‘lishi uchun sarflanadi?
   

a) suyak pardasi
v) eritrotsitlar
s) trombotsitlar
d) leykotsitlar

7. 
   Bir yadroli yirik leykotsit bu ...
   

a) monotsit
v) bazofil
s) limfotsit
d) eozinofil

8. 
   K. Landshteyner, Viner tomonidan aniqlangan rezus faktor qonning qaysi qismida bo‘ladi?
   

a) leykotsitlar
v) plazma
s) trombotsitlar
d) eritrotsitlar

9. 
   Odamning 1 kg tana massasiga o‘rtacha qancha ml qon to‘g‘ri keladi
   

a) 70 ml
v) 50 ml
s) 35 ml
d) 40 ml

10. 
    Eritrotsitlar qaysi organlarda parchalanadi ?
    

a) qon tomirlarida
v) jigarda, limfada
s) o‘pka va taloqda
d) jigar va taloqda
Adabiyotlar:

1. 
   B.A.Sodiqov, L.S.Qo‘chqorova, SH.Q.Qurbonov «Bolalar va o‘smirlar fiziologiyasi va gigienasi» T. 2005 y.
   
2. 
   K.T.Almatov, L.S.Klemesheva «Ulg‘ayish fiziologiyasi» T. 2004 y.
   
3. 
   Biologiya. Mavzulashtirilgan testlar to‘plami. 2003-2006 y.
   
4. 
   Fiziologiya cheloveka. V 3-tt./Pod. red. R.SHmidta i G.Tevsa.-M.: Mir, 1996 g. 843 s. per. s angl.
   
5. 
   Rukovodstvo po fiziologii. Fiziologiya sistema krovi. Izd. “Nauka”, L., 1968.
   
6. 
   L.I. Irjak. Gemoglobinы i ix svoystva. Izd. «Nauka», M., 1975.