O’zbekiston davlat jahon tillari universiteti quyi kurslar Fakulteti 105-guruh talabasi meliqo’ziyeva Gulchiroyning adabiyotshunoslikfanidan tayyorlagan taqdimoti 5-mavzu: Jek London, Ernest Heminguey, Abdulla Qahhor, Chingiz Aytmatov: tanlov asosida adiblarning biri ijodida kompozitsiya va syujet unsurlari tahlili. Reja: - 1. Syujetning òziga xosligi
- 2. Syujet turlari va tiplari
- 3. Syujet elementlari( unsurlari)
- 4. Jek London hikoyalarida syujetning òziga xosligi.
Syujet: Syujet: (fran.mazmun, predmet, narsa) – badiiy asar mazmunini tashkil etadigan, bir-biri bilan òzaro bog’liqlikda kechadigan, qahramonlar o’rtasidagi aloqalardan tarkib topgan voqealar tizimi. Jek Londonning “ Hayotga muhabbat” asari tahlili ASAR G’OYASI:
Asarning asosiy g'oyasi uning sarlavhasida yotadi - bu hayotga muhabbat. Hikoyaning mazmuni bu masalani batafsilroq tushunishga yordam beradi.
Aniqrog'i, ushbu hikoyaning asosiy g'oyasi uning mavjud bo'lish huquqi uchun inson va tabiat o'rtasidagi kurashdir. Va u, jasorat va qat'iyat tufayli (va, ehtimol, aynan u odam ekanligi sababli) ushbu kurashdan g'olib chiqishga muvaffaq bo’ldi
ASARNING SYUJETI: Asar ikki yo’lovchining qaytishi holati bilan boshlanadi. Bill do’stini yarim yo’lda qoldiradi, orqasida qolgan odam unga yetib olish maqsadida yo’lida davom etadi. Turli xil to’siqlarga duch keladi, eng asosiysi hayotga muhabbatini yo’qotmaydi. ASARDAGI KOMPOZITSIYA: - Sarlavha: Hayotga Muhabbat
- Epigraf: Yo’q
- Badiiy qoplanish:Billning tashlab ketishi, odamning oyog’ini sindirib olishi, oltinlaridan voz kechishi, yegulik qidirishi, ayiq bilan to’qnashishi, bo’ri bilan olishuv, odamning hayotga bo’lgan kurashi va tirik qolishi
Peyzaj:
U sovuq qotib uygondi, tobi qochgandi. Quyosh korinmasdi. Yer-u kokning bozrang tusi yana ham quyuq-lashgan, qattiq shamol esar, birinchi qor tepaliklarni oppoq libosga burkagan edi. U ot yoqib suv qaynatguncha havo yana ham quyuqlashgandek, yana ham sovuqlashgandek tuyuldi. Laylak qor yoga boshlagan edi. Qor avvaliga yerga tushishi bilan eriyverdi, lekin bora-bora kopayib, yer betini qoplab oldi-da, quruq xas-choplarni hol qilib, otni ochirdi.
Yomgir qorni eritib yuborgandi, tepachalarning choq-qilarigina oqarib turardi. Quyosh korinib qoldi, bundan foydalanib yolovchi dunyoning tort tomonini belgilab oldi, yoldan adashganligi aniq boldi. Songgi kunlarda chap tomonga koproq ketib qolgan bolsa kerak, endi u togri yolga tushib olish uchun ong tomonga qarab yura bos
Qorongi tushib, yarqirab turgan dengiz zulmat ichiga garq bolganda, u oraliqdagi masofa kop emas tort milga qisqarganini angladi.
KONFLIKT TURI: Inson-Tabiat Bo’ri bilan to’qnashuv Asarning eng diqqatga sazovor sahifalari qahramon bo’ri bilan uchrashgan paytdan boshlanadi- o’zi kabi zaif va charchagan.
Inson va bo'ri o'rtasidagi to'qnashuv etarlicha uzoq davom etadi. Dushmanga hujum qilish uchun ularning na boshqasining kuchi bor edi. Va bo'ri sayohatchining o'lishini kutib, yonida emaklab yurdi va uni eyish mumkin bo'ladi. Ammo bosh qahramon taslim bo'lmaydi, bundan tashqari, uning tanasini bu yaramas, deyarli o'lgan hayvon yeyishi mumkin deb o'ylashdan nafratlandi.
Asardagi kompozitsiya Dialog:
Shundan keyin, toxtab oz sherigiga qarab qoydi: sherigi esa orqasiga ham qaramay, hamon oldinga qarab ketmoqda edi.Orqada qolgan bir narsani oylagandek birpas qimirlamay turdi, keyin:
Menga qara, Bill, oyogimni chiqarib oldim, shekilli! deb qichqirdi.Bill oyoqlarini sudrab, sutdek oppoq suvdan kechib borardi.
U orqasiga biror marta ham qayrilib qaramadi.
Sherigi uning orqasidan qarab turardi. Uning yuzi avvalgidek hech narsani ifoda qilmasa-da, kozlarida yaralangan bugu singari chuqur qaygu ifodasi aks etdi.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT !!!
Do'stlaringiz bilan baham: |