O‘zbekisòon respublikasi oliy va o‘RÒa maxsus

Qo‘zg‘atuvchisi. Diphyllobothrium latum boshqa turlariga nisbatan ko‘proq uchraydi, uning uzunligi 10 m gacha, mo‘ynali hayvonlar organizmga esa 1,5 m uzunlikkacha bo‘ladi. Parazit- ning skoleksida ikkita chuqur botriyasi bor, bo‘g‘inlari qisqa, lekin enli, 700—800 tagacha urug‘doni bor, tuxumdoni xuddi kapalak qanotlariga o‘xshash shaklda, har bir bog‘inda 3 ta jinsiy teshik tananing ventral yuzasining o‘rtalarida joylashgan: erkaklik, vagina (qin) va bachadon teshigi.
Biologiyasi. Parazit biogelmint. Asosiy xo‘jayinlari odam va go‘shtxo‘r hayvonlar, oraliq xo‘jayini qisqichbaqalar va diapto-
muslar, qo‘shimcha xo‘jayini chuchuk suv baliqlari (cho‘rtan, olabug‘a, yelimbaliq, gulmohi). Parazit tuxumlari tezak bilan suvga tushgach, suvning haroratiga bog‘liq holda 3—5 hafta ichida uning ichida lichinka — koratsidiy hosil bo‘ladi. Uning 6 ta xitinli ilmoqchalari tikanchalar bilan qoplangan bo‘ladi. Kelgusida koratsidiylarni oraliq xo‘jayinlari alimentar ravishda iste’mol qil- ganlarida ularning ichaklarida koratsidiy o‘zining tikanli qobi- g‘ini tashlab 2—3 haftadan so‘ng o‘sib-rivojlanib ikkinchi bos- qichdagi lichinka — protserkoidga aylanadi. Ana shunday protser- koid bor bo‘lgan qisqichbaqalarni baliqlar iste’mol qilganlarida, ularning organizmida qisqichbaqalar hazm bo‘ladi, uning ichidan chiqqan protserkoid, ichakning devorlari orqali qorin bo‘shli- g‘iga, mushaklarga, teriosti kletchatkasiga yetib borib, o‘sadi, rivojlanadi va invazion lichinka — plerotserkoidga aylanadi.
Òanasida plerotserkoid bor bo‘lgan baliqlarni yaxshi pishi-
rilmagan holda odamlar iste’mol qilsalar yoki xom holatda go‘shtxo‘r hayvonlar iste’mol qilishsa kasallikka chalinadilar. Prepatent rivojlanish davri bir oyni tashkil qiladi.