Oʻzbek tilshunosligi kafedrasi “tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor

Daftarning varag‘i. Ajratilgan so‘z qaysi kelishik bilan ifodalangan?	qaratqich	bosh	tushum
jo‘nalish
101	Bolalar qishloqqa yo‘l olishdi. Ajratilgan so‘z qaysi kelishik bilan ifodalangan?	jo‘nalish	bosh	qaratqich	tushum
102	O‘quvchilar maktabdan kelmoqda. Ajratilgan so‘z qaysi kelishik bilan ifodalangan?	chiqish	qaratqich	tushum	jo‘nalish
103	Ot+fe’l qolipidagi qo‘shma so‘zlarni toping.	husnbuzar, dunyoqarash	beshotar, savacho‘p	oshko‘k, gulbeor	kallakesar, uchburchak
104	O‘zbekiston Vatanim manim. Ajratilgan so‘z qaysi kelishik bilan ifodalangan?	qaratqich	tushum	jo‘nalish	bosh
105	Qiyosiy darajadagi sifatlar berilgan qatorni toping.	qaysarroq, sariqroq	qaysar, oppa-oson	yashilgina, qizilroq	shinam, pak-pakana
106	Ma’za-tamni bildiruvchi sifatlar qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?	talx, nordon	burungi, laziz	bepayon, chuchmal	to‘g‘ri javob yo‘q
107	Chama son qo‘shimchalarini aniqlang.	B,C,D javoblar	-tacha	-lab	-larcha
108	Un paychalarining ishtirokiga ko‘ra undosh tovushlar qanday tasniflanadi?	jarangli, jarangsiz	lab undoshlari, til undoshlari	portlovchi, sirg‘aluvchi	qorishiq, sonor
109	Hosil bo‘lish o‘rniga ko‘ra undosh tovushlar qanday tasniflanadi?	lab undoshlari, til undoshlari, bo‘g‘iz	portlovchi, sirg‘aluvchi	jarangli, jarangsiz	qorishiq, sonor
110	Portlovchi undoshlar berilgan qatorni toping.	b, p, d, t, g, k, q	v, f, z, s, d, r, l	m, n, ng, l, r	ch, sh, ng, m, l, r
111	Ibora qatnashgan qatorni toping.	Ikkala do‘st gapni bir joyga qo‘yib ish boshlashdi.	Singlim ukamning barmog‘ini tishlab olibdi.	Karimning avaylab olib kelayotgan tarvuzi qo‘ltig‘idan tushib ketdi.	Usta hovli o‘rtasidagi devorni buza boshladi.
112	Quyida ko‘rsatilgan qaysi xususiyat frazeologik birliklarga xos?	barcha javoblar to‘g‘ri	nutqqa tayyor holda olib kiriladi	lug‘aviy birlik hisoblanadi	obrazliligi kuchli bo‘ladi
113	Quyidagi iboralardan qaysi biri hech qachon ma’nosini anglatadi?	tuyaning dumi yerga tegganda va qizil qor yog‘ganda	tuya ko‘rdingmi – yo‘q	tuyaning dumi yerga tegganda	qizil qor yog‘ganda
114	Gap tegmoq iborasining ma’nolarini toping.	A va B	Gapirishga navbat tegmoq	koyish eshitmoq	Urushib bermoq
115	“Bir qop yong‘oq” iborasining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?	xushchaqchaq	almashmoq	bozorbop mol	to‘ladan kelgan
116	Qaysi iboraning ma’nosi beparvo, beg‘am so‘zlariga sinonim bo‘ladi?	do‘ppisi yarimta	qush kabi yengil tortmoq	chuchvarani xom sanamoq	kayfi xush
117	Frazeologik sinonimlarni belgilang.	qo‘lini yuvib qo‘ltig‘iga urdi-hafsalasi pir bo‘ldi	do‘ppisini osmonga otdi-sevindi	labi-labiga tegmadi-g‘ing demadi	yulduzni benarvon uradi – yerga ursang ko‘kka chapchiydi
118	Ibora ishtirok etgan gap berilgan qatorni aniqlang.	Xabarni eshitib, tarvuzi qo‘ltig‘idan tushdi.	It bolaning barmog‘ini tishlab olibdi.	Otaxonning avaylab olib kelayotgan tarvuzi qo‘ltig‘idan tushib ketdi.	Qizcha oyisining etagidan ushlab borar edi.
119	Ilonning yog‘ini yalagan, qo‘li egri, terisi qalin iboralari qaysi turkumdagi so‘zlarga sinonim bo‘ladi.	sifatlarga	otlarga	fe’llarga	sonlarga
120	Boshida danak chaqmoq – boshida yong‘oq chaqmoq. Ushbu iboralar shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra …	sinonim iboralar	paronim iboralar	ko‘p ma’noli iboralar	antonim iboralar
121	“Po‘stagini qoqmoq” iborasining sinonimini belgilang.	ayovsiz tanqid qilmoq	qattiq jazolamoq	ozor yetkazmoq	talabchan bo‘lmoq
122	Iboralar nutqning qaysi uslubida ko‘proq qo‘llanadi?	so‘zlashuv uslubida	ilmiy uslubda	badiiy uslubda	badiiy va so‘zlashuv uslubida
123	Qaysi qatorda iboralar belgi bildiradi?	quling o‘rgulsin, yurak-bag‘ri xun, parvoyi falak	tili qisiq, kayfi buzuq, kulini ko‘kka sovurmoq	dili siyoh, bosh og‘rig‘i, bahri dilini ochmoq	istarasi issiq, ruhini ko‘tarmoq, tili achchiq
124	Chin so‘z mo‘tabar, yaxshi so‘z muxtasar. Ajratilgan so‘zning ma’nosi to‘g‘ri izohlangan so‘zni toping.	qisqa	mantiqli	tugallangan
125	Ko‘lanka so‘zining asl ma’nosi nima?	soya	sharpa	ko‘lmak	haykal
126	Xalq shevalarining qanday shakli mavjud?	faqat og‘zaki shakli	faqat yozma shakli	faqat adabiy shakli	umumxalq tili va adabiy til shakli
127	Xalq shevalari adabiy tildan qaysi jihatlari bilan farq qilishi mumkin?	fonetik, leksik va grammatik jihatdan	leksik jihatdan	grammatik jihatdan	fonetik jihatdan
128	O‘zbek tilining leksikologiya bo‘limiga oid atamalar qaysi qatorda berilgan?	umumxalq so‘zlari, ko‘p ma’noli so‘z, atama	ajratilgan bo‘lak, undalma, kirish so‘z	yordamchi so‘zlar, bog‘lama, hol	grammatik ma’no, undovlar, bog‘lovchi
129	Qaysi qatordagi so‘zlarda ch tovushining jarangli jufti bor?	jo‘ja, jahon	jurnal, ajdar	prujina, jemper	choy, chavgon
130	“y” harfi tushirib qoldirilganda ham ma’no anglata oladigan so‘zlar qatorini aniqlang.	siyla, ziyrak, biyron	kiyma, piyma, chaynak	mayda, qayda, soyda	qiyma, qayirma, sayla
131	Noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang	muloqat, muomila, muddao	harf, davr, muassasa	tabiiyot, taajjub, badiiy	taassurot, munozara, gavhar
132	Qaysi qatorda tutuq belgisi noo‘rin qo‘llangan?	ta’ma qilmoq	ta’m bilmoq	ta’zirini bermoq	ta’riflamoq
133	Qo‘sh undoshlarning biri tushirilganda o‘zga ma’no ifodalovchi so‘zlar qatorini aniqlang	tilla, qattiq, ushshoq	karra, arra, kalla	avval, alla, balli	naqqosh, taassurot, izzat
134	Qaysi qatorda ng tovushi ishtirok etgan so‘zlar berilgan?	kenglik, ingramoq, shudring	singil, menga, ko‘ngil	tungi, yanga, dengiz	kongres, yengil, shtanga
135	Metateza hodisasi qaysi qatordagi so‘zda kuzatiladi?	tuproq-turpoq	yurakka-yurakga	zarar-zaral	tuzsiz-tussiz
136	Qaysi qatorda dublet so‘z berilgan?	kaptar-kabutar	obro-obro‘y	a’zo-azo	a’yon-ayon
137	Quyidagi so‘zlarning qaysi biri bir sinonimik qatorga mansub emas?	afsuslanmoq	pushaymon	taassuf	nadomat
138	Dalil va dadil so‘zlari shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra qanday so‘zlar?	paronim	sinonim	antonim	omonim
139	Omonim so‘zlar berilgan qatorni toping.	yot, yoq, yon	to‘rt, dangasa, tanho	g‘amsiz, tong, och	muzlar, noma, pul
140	O‘zaro sinonim bo‘lgan so‘zlar qatorini toping.	chidamli, matonatli, toqatli	shoshilmoq, oshiqmoq, matonatli	chin, haq, aniq	badarak, dardlashmoq, benom
141	Quyidagi sinonimik qatordagi so‘zlardan qaysi biri eskirgan?	gardun	osmon	ko‘k	falak
142	Qaysi qatordagi so‘zlarda urg‘u birinchi bo‘g‘inga tushadi?	radio, kofe, traktor	polvon, mehnat, najot	mukofot, zimiston, vatandosh	albatta, afsuski, fonetika
143	Qaysi qatordagi so‘zda ochiq bo‘g‘in qo‘llangan?	barzangi	bellashmoq	vazminlik	kamqatnov
144	Yopiq bo‘g‘inlar qatorini toping.	osmon, maktab, tokzor	gulli, soat, peshvoz	yubor, hamdam, olma	quloq, sova, jang
145	Quyidagi so‘zlarning qaysi birida ochiq bo‘g‘in mavjud?	biriktirmoq	san’atkorlik	to‘rtlikdan	ishlatmoq
146	Sirg‘aluvchi tovushlar ko‘rsatilgan qatorni aniqlang	sh, z, g‘	s, ch, j	b, t, f	m, n, h
147	Sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar va ularning turini aniqlang	kelishik, egalik, shaxs-son, zamon, mayl	sodda, qo‘shma, murakkab, juft, takroriy	zamon, mayl, nisbat	tub, yasama
148	Sifat vazifasida qo‘llanuvchi ko‘makchilar berilgan javobni belgilang	muvofiq, o‘zga, boshqa, bo‘lak	singari, yanglig‘, kabi, o‘xshash	doir, qarab, muvofiq, binoan	ilgari, yarasha, muvofiq
149	Ko‘makchi vazifasida qo‘llanuvchi so‘zni belgilang	keyin	qadar	barchasi ko‘makchi vazifasida qo‘llanuvchi so‘zlardir	sayin
150	Qaysi so‘zda qo‘sh undosh imlo qoidasiga ko‘ra xato yozilgan?	safsattaboz	xirilloq	shilpilloq	mutaxassis
151	“To‘qimachilikni” so‘zining so‘z yasovchi qo‘shimchalari to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni aniqlang.	-ma, -chi, -lik	-ma, -chilik	-ma, -chilik, -ni	-chi, -lik
152	Berilgan so‘zlardan qaysi biri bo‘g‘iz undoshi bilan boshlanishi kerak? 1) xo‘plam; 2) xattot; 3)xalovat;4) xandalak; 5) xaloyiq; 6) xurpaymoq	3, 4, 5, 6	1, 3, 4	1, 3, 4, 6	1, 2, 6
153	Qaysi qatorda omonim qo‘shimcha berilgan ?	omonim qo‘shimcha berilmagan	-sira	-li	-ser
154	Ikkita so‘z yasovchi qo‘shimchali so‘zni toping.	bog‘lam	bostiriq	aylanma	achitma
155	Ko‘rsatilgan xususiyatlardan qaysi biri yuklamalarga xos? 1) leksik ma’noga ega emaslik; 2) predmet, belgi yoki harakatni bildirmaslik; 3) gap bo‘lagi vazifasida kela olmaslik.	1, 2	1, 2, 3	1	2, 3
156	Barcha undoshlari jarangli bo‘lgan so‘zlar qatorini aniqlang.	jadval, nodir, gulzor	hofiz, qo‘zichoq, o‘spirin	pastak, ko‘ksulton, ko‘lmak	paxsa, sukut, sochiq
157	Qaysi so‘zda yonma –yon kelgan undoshlarning oldingisi boshqa jarangli tovush sifatida talaffuz etiladi?	tanbeh	taqlid	to‘qson	taqsimot
158	Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosi asosida yozilgan quyidagi so‘zlarning qaysi biri imlo qoidasiga ko‘ra xato yozilgan?	batalon (батальон)	shaxtyor (шаxтёр)	budjet (бюджет)	montyor (монтёр)
159	Astronomiyami? so‘zida urg‘u qaysi bo‘g‘inga tushadi?	uchinchi bo‘g‘inga	beshinchi bo‘g‘inga	birinchi bo‘g‘inga	to‘rtinchi bo‘g‘inga
160	Qaysi so‘z imlo qoidasiga ko‘ra noto‘g‘ri yozilgan?	bahzur	istehzoomuz	ohanrabo	berkinish
161	Qaysi javobda urg‘u birinchi bo‘g‘inga tushadigan so‘zlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan?