O‘zbek tilini sohada qo‘llanilishi” fanidan O‘quv-uslubiy majmua denov – 2021

18-topshiriq. Insonlarni o’z fikringizga og’dirishga imkon beradigan o’n ikkita qoida
1.Qoida. Agar, boshqa birovga sizning fikringiz muhim bo’lmasa, u bilan baxslashmang. Chunki, bu juda ham foydasiz ishdir. O’nta baxslashishdan to’qqiztasida uning har bir ishtirokchisi o’zining haqligiga yana ham ko’proq ishonib qoladi. Agar, baxsda siz g’olib chiqsangiz ham, mag’lub bo’lgan odamning sizdan ko’ngli qoladi, chunki, siz uni boshqalar oldida pastga urgan bo’lib chiqasiz va men sendan aqlliroqman degandek bo’lasiz. Bu axvol siz absolyut haq bo’lib chiqqan holatda ham yuz beradi, chunki, siz qarshi tomonni xafa qildingiz, uning o’ziga bo’lgan hurmatini erga urdingiz. Baxsda g’olib bo’lishning birdan bir to’g’ri yo’li – baxs qilmaslik, ya’ni undan chetgachiqishdir.
2.Qoida. Dushman orttirishning eng oson usuli va qanday qilib unga chap berish mumkin. Agar, siz suhbatdoshingizga u nohaq ekanligini tushuntirsangiz, bu bilan uning obro`siga putur etkazasiz va u sizdan qattiq xafa bo’lib qoladi. Boshqalardan aqlliroq ekanligingizni isbot qilishingiz yaxshi natijalarga olib kelmaydi. Hech qachon insonlarga ularning nohaqligini aytmang, suhbatdoshning fikrlariga hurmat bilan qarang. Uni tushunishga harakat qiling. Bilib qo’ying, juda kamchilik insonlar mantiqiy fikrlaydilar. Ko’pchilik insonlar ob’ektivlikdan uzoq, hissiyotga to’liq bo’ladilar, o’zlarining qandaydir fikr-uylari va dunyokarashlari bilan bog’lanib qolganlar. Ular o’zlarining o’rganib qolgan holatlarini hecham o’zgartirgilari kelmaydi. Shuning uchun, ular ustidan kulish va xafa qilish hech qachon ijobiy natijalarga olib kelmaydi. Fikrni aniq bildiradigan so’zlarni ishlatmang. Yaxshisi «O’ylaymanki», «Qo’rqaman», «Mening fikrimcha», «Faraz qilaman», «Myenga shunday tuyulayapti» kabi so’zlarni ishlatganingiz ma’qulroqbo’ladi.
3. Qoida. Agar, nohaq bo’lsangiz, buni ro’y-rost tan oling. Agar, qo’qqisdan nohaq ekanligingizni sezib qolsangiz, suhbatdoshingiz buni sezmasidan oldinroq buni o’zingiz tan oling. Suhbatdoshingiz sizni tanqid qilmasidan burun, o’zingizni o’zingiz tanqid qiling. Suhbatdosh tilida gapirgan holda o’zingizni yomonlashingiz ham mumkin. O’z xatolarini astoydil tan olish insonni umumiy ommadan yuqori qo’yib, uni tantanavor ruh bilanto’ldiradi.