O‘zbek tili va adabiyoti kafedrasi «O‘zbek tilining sohada qo‘llanilishi» fani bo‘yicha tayyorlangan

17-mavzu. Oraliq nazorat
Namuna. 1-variant

1. 
   Energetika sohasiga doir terminlarni aniqlang
   

1. 
   Razryad, kuchlanish, qutb
   
2. 
   Kosmos, yulduz, sayyora
   
3. 
   Tezlanish, om qonuni, harakat
   
4. 
   Litosfera, parazitlar, hujayra
   

2. 
   So‘zlashuv uslubi nechaga bo‘linadi va qaysilar?
   

1) 2 ga rasmiy va ilmiy uslub
2) 2 ga og‘zaki va adabiy so'zlashuv uslubi
3) 2 ga og‘aki va ilmiy uslub
4) 2 ga adabiy va rasmiy uslub

3. 
   Ma’lumot - axborot hujjati Bayonnoma nechta asosiy zaruriy qismdan iborat?
   

1) 12 ta
2) 8 ta
3) 11 ta
4) 9 ta

4. 
   Rasmiy uslubda qanday matnlar tuziladi ?
   

1) E’lonlar, she’rlar, romanlar
2) Hujjatlar, ish yuritish qog‘ozlari
3) Qarorlar, idora hujjatlari, dostonlar
4) E’lonlar, qarorlar, she'rlar

5. 
   Quyidagi matn qaysi uslubga mansub ?
   

Men dunyoga kelgan kundanoq
Vatanim deb seni uyg‘ondim .
Odam baxti birgina senda
Bo'lurida mukammal qondim
1) Badiiy uslub
2) Rasmiy uslub
3) So'zlashuv uslubi
4) Publisistik uslub

6. 
   Ilmiy uslubga xos xususiyat ?
   

1) Ko'chma ma’noli so'zlarni qo'llash
2) So'z va atamalarni ko'proq qo'llash
3) Eskirgan so'zlarni qo'llash
4) Neologizmlarni qo'llash
7 .Hujjatlar tuzilishiga ko‘ra qaysi turlarga bo‘linadi
1) Ichki va tashqi hujjatlar
2) Sodda va murakkab hujjatlar
3) Namunaviy va qolipli hujjatlar
4) Rasmiy va shaxsiy hujjatlar
8.Tashkiliy hujjatlarga qaysi hujjatlar kiradi ?
1) Buyruq, buyruqdan ko'chirma, ko'rsatma, farmoyish
2) Ariza, bayonnoma, bildirishnoma, dalolatnoma
3) Guvohnoma, yozriqnoma, nizom , ustav, shartnoma
4) Adres, taklifnoma , telegramma, xatlar
9 Qaysi uslub uchun frazeologik birikma ishlatilishi xos emas ?
1) Ilmiy va badiiy
2) Badiiy va rasmiy
3) Ilmiy va rasmiy
4) Sozlashuv va ilmiy
10 Adabiy me'yorning qanday ko'rinishi mavjud ?
1) Fonetik
2) Uslubiy
3) Imloviy
4) Og‘aki va yozma
11.Hujjat matni qanday talablar asosida ko‘riladi ?
1) Xolislik, aniqlik
2) Ixchamlik, lo‘ndalik
3) Mazmuniy to‘liqlik
4) Barcha javoblar to‘g‘ri
12.Qaysi uslubda atamalar kamroq qo‘llaniladi ?
1) Ommabop uslubda
2) Ilmiy - ommabop uslubda
3) Badiiy uslubda
4) Rasmiy uslubda
13.Badiiy uslubga xos xususiyat qaysi javobda berilgan ?
1) Tasviriy vositalarni qo'llamaslik
2) Badiiylik, atamalarni qo'llash
3) Soddalik, tantanavorlik
4) Obrazlilik , estetik ta’sir etish vazifasi
14 Qonun matnlari, farmonlar, buyruqlar, ariza… kabi hujjatlar qaysi uslubda yoziladi ?
1) Badiiy uslubda
2) So'zlashuv uslubda
3) Ilmiy uslubda
4) Rasmiy uslubda
15 Berilgan matndagi o'xshatishlarni aniqlang :
Okoplardan yov chiqadi
Och bo'riday uvlashib.
Orqasidan ajal quvgan
Tentaklarday kulishib.
1) Ajal quvgan
2) Och bo'riday, ajal quvgan tentaklarday
3) Tentaklarday
4) Ajal quvgan tentaklarday
16 Ma’muriy - boshqaruv faoliyatida xizmat mavqeyiga ko'ra hujjatlar qanday guruhlarga bo'linadi ?
1) tashkiliy , farmoyish hujjatlar
2) ma’lumot - axborot hujjatlari
3) xizmat yozishmalari
4) barcha javoblar to'g‘ri
17 Ma’lumot-axborot hujjatlaridan Ariza nechta zaruriy qismdan iborat ?
1) 9 ta
2) 11 ta
3) 7 ta
4) 10 ta
18 «Annotatsiya» so‘zining ma’nosi nima?
1) Qisqacha ta’rif
2) Xarakteristika
3) Bilim
4) Xabar, ma’lumot
19 Annotatsiya janrida muayyan asar kimlarga mo‘ljallanganligi aniqlanadimi?
1) Aniqlanmaydi
2) Bu savol ahamiyatli emas
3) Albatta, aniqlanadi
4) Faqat muayyan asarga xarakteristika beriladi
20«Maqola» nima?
1) Tahlil
2) Hajmi uncha katta bo'lmagan ilmiy asar
3) Xabar
4) Ilm
2-variant

21. 
    Maqola bajarayotgan vazifasiga qarab qanday xarakterlar kasb etadi?
    

1) Ilmiy xarakter kasb etadi
2) Publitsistik kasb etadi
3) Nazariy kasb etadi
4) Publitsistik, problematik, nazariy, tanqidiy, ilmiy, metodik xarakter kasb etadi

21. 
    Ilmiy maqola klassik namunasining hajmi necha sahifa bo'ladi?
    

1) 3-4 bet
2) 4-5 bet
3) 5-6 bet
4) 7-9 bet
23. Ilmiy maqolada muallifning ismi-sharifi,maqolaning nomi, o'quv yurti (ilmiy tashkilot yoki ishlab chiqarish korxonasi) nomlanishi qayd etiladimi?
1) qayd etilmaydi
2) savolda qo'yilgan barcha talablar qayd etiladi
3) Ilmiy tashkilotning nomlanishi qayd etiladi
4) maqolaning nomi bo'lsa bas
24. “Ilm”sozi qaysi til atamasi va uning lug‘aviy ma’nosi nima?
1) Forscha so'z, bilim
2) Turkcha so'z, ma’lumotlar
3) Ozbekcha so'z, tajribalar yig‘indisi
4) Arabcha so'z, kishining o'qish ozrganish va hayotiy tajribasi orqali orttirilgan bilimi
25 . “Ma’ruza” so'zining ma’nosi?
1) Axborot
2) Hisobot
3) Biror mavzuda ko'pchilik oldida so'zlangan nutq, doklad
4) Tezisning bir ko'rinishi
26 Ilmiy ma’ruza uchun qancha vaqt ajratiladi.
1) 4-5 minut
2) 5-6 minut
3) 7-8 minut
4) 9-10 minut
27 Ilmiy axborot nima?
1) Hisobot
2) Ma’ruza
3) Muayyan sohadagi eng yangi yutuq va xulosalarning ilmiy daragi
4) Ma’lumot
28 “Tezis” so'zining ma’nosi nima va uning matni hajmi qanchagacha bo'ladi?
1) grekcha so'z, tasdiqlayman, 2 betgacha
2) forscha so'z, ma’lum qilaman, 4 betgacha
3) ruscha so'z, axborot, 3 betgacha
4) farangcha so'z, xabar beraman, 2 betgacha
29 «Taqriz» qaysi tilning atamasi va u qanday ma’nolarni beradi?
1) Arabcha so'z, «bayon qilish, so'zlash, tasdiqlash» ma’nolarini beradi
2) Tojikcha so'z, «asarning qimmatini belgilash»;
3) Forscha so'z, «asarni tahlil etish»;
4) Forscha - tojikcha so'z, «asarning o'rnini aniqlash»;

30. 
    Referatda yagona fikr hukmronlik qiladimi yoki fikrlar majmui beriladimi?
    

1) Fikrlar majmui beriladi
2) Kamida 5 ta fikr aytiladi
3) Yagona fikr hukmronlik qiladi va u to'liq isbot etiladi
4) Faqatgina tanqidiy fikr beriladi
31 «Referat» qaysi tilning atamasi va u qanday ma’nolarni beradi?
1) Arabcha soz, «bayon qilish, sozlash, tasdiqlash» ma’nolarini beradi.
2) lotincha so'z, «ma’ruza qilaman, ma’lum qilaman»
3) Forscha so'z, «asarni tahlil etish»;
4) Forscha - tojikcha so'z, «asarning o'rnini aniqlash»;
32 Terminologik lug‘atlar qatorini belgilang.
1) “Ruscha - o'zbekcha matematik terminlar so'zligi”, “Turk tillari lug‘ati”
2) “Ruscha - o'zbekcha fizik terminlar lug‘ati”, “Ruscha - o'zbekcha - qisqacha botanika terminlari lug‘ati”
3) “Ruscha - o'zbekcha matematik terminlar lug‘ati”, “Chet tilidan kirgan so'zlar lug‘ati”
4) Barcha javoblar to'g‘ri
33 Turli fan, texnika, madaniyat kabi turli soha haqida kerakli ma’lumotlar beruvchi asar…
1) Ko'p tillik lug‘atlar deyiladi
2) Tarixiy lug‘atlar deyiladi
3) Terminologik lug‘atlar deyiladi
4) Qomusiy lug‘atlar deyiladi
34Talabalarning o‘quv-tadqiqot ishlarini nomlang?
1) Ilmiy ma’ruza, axborot, hisobot
2) Tezis, taqriz, maqola
3) Nazorat ishi, referat, kurs ishi, bitiruv malakaviy ish
4) Risola, annotatsiya, maqola

35. 
    Qaysi uslubda qo'shma gaplar faol qo'llanadi ?
    

1) Ilmiy uslubda
2) Rasmiy uslubda
3) Ommabop uslubda
4) Badiiy uslubda

35. 
    So‘zlashuv uslubiga xos so‘z qatnashgan gapni belgilang.
    

1) gul, yo'l, hayot, pul
2) quyosh, tong, dunyo, gardun
3) sohibjamol, oraz, gulgun
4) imorat, el, hamroz, kishi

35. 
    To‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.
    

1) 326-daqiqa, 2016 -yil, 3 yanvar
2) 266 xona, 2005-yil, 10-mart,
3) 6-sinf, 4-kurs, 2018 yil, X-asr
4) 266-xona, 2005-yil, X asr

35. 
    To‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang
    

1) O‘zbekiston qahramoni, Oliy majlis
2) “Mustaqillik" ordeni, “Jasorat” medali
3) Bolajon kafesi, “Do‘stlik ordeni"
4) “Saodat” jurnali, Oydin gazetasi

35. 
    Nutqning tozaligiga salbiy ta’sir etadigan unsurlami ko'rsating?
    

1) Varvarizmlar va vulgazmlar
2) Arxaizm va dialektizmlar
3) Adabiy me’yor va imlo
4) А, B javob

35. 
    Nutqning tozaligi deganda nimani tushunasiz?
    

1) Adabiy til me’yorlariga yot bo‘lgan birliklarning qo‘llanmasligi
2) Dialektizmlarning qo‘llanmasligi
3) Nutq mantiqiyligiga rioya qilish
4) Nutq ifodaviyligini oshirish