O`zbek tili va adabiyoti kafedrasi аrеаl lingvistikа fanidan mаgistrаturа 1-kurs uchun

Qorluq dialekt zonasi – qorluq shevalarining tarqalish areallari.


Qigіchoq dialekt zonasi –qipchoq shevalarining tarqalish areallari.


Regional atlas – u yoki bu regiondagi shevalar strukturasining eskiz-sxemasini aniqlash va detallashtirishdan iborat bo‘lgan vazifani bajaruvchi atlas. Xalqaro miqyosda O‘zbekiston hududini o‘z ichiga olgan o‘zbek shevalari atlasi tuzilsa, u regional atlas bo‘ladi.


Rentgenogramma – nutq a’zolarining talaffuz vaqtidagi holatini tekshirish usuli. Maxsus rentgen apparatlari yordamida amalga oshiriladi.


Sinxron tavsiflash –muayyan lisoniy hodisani zamonaviy til xususiyatlari va qonuniyatlari asosida tavsiflash.


Sintetik karta –lingvistik xususiyatlarining umumiyligiga ko‘ra tuziladigan karta. Bunda mavjud siyosiy-ijtimoiy hududlar hisobga olinmaydi.


Spektrogramma – nutq oqimining bir qismi bo‘lib, unda bir tovush yoki tovushlarning davomiyligi tekshiriladi. Spektrogramma nutq jarayonida tovushlarning tembr spektorlarining ma’lum vaqt mobaynidagi chasotoalarini spektral tahlil qiladi.


Superstrat – inlgiz tilidan olingan atama bo‘lib, tub aholi tiliga o‘tgan ko‘chib kelgan aholi ya’ni g‘olib tilga mansub so‘zlar.


Substrat – lotincha “sub” – tag, ostki va “strata” – qatlam ma’nolaridan olingan. va tillar to‘qnashuvidan keyin g‘olib tilda qolgan mag‘lub tilning qoldiqlari.


Struktur-areal – areal lingvistikada muayyan hududning dialektal-lingvistik xususiyatlarini tarkibiy jihatdan o‘rganishni nazarda tutuvchi metod.


Takson – lingvistik tadqiqot obyektlarining rang-barang tarmoqlarga taqsimlanishi.


Taksonomiya – areal lingvistikada hududiy til faktorlarining ierarxik tartiblanishini anglatadi. O‘rganish metodi sifatida Blum taksonomiyasi tipiga mos keladi.