O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

sk eleti joylashgan. Shunday qilib, ulam ing muskullari boshqa baliqlar
singari faqat tanada emas, balki quruqlikda yashovchi hayvonlardagi
singari erkin harakat organlarida ham joylashgan. Ba'zi vakillarida
suzgichlarining skeleti besh barmoqli oyoqlarga o'xshab ketadi. Suzgichi
asosida saqlanib qolgan bitta bazaliya orqa suyagi, undan keyingi ikkita
bazaliya suyaklari bilak va tirsak suyaklariga, oxirgi qator nurlar
(radiaUyalar) kaft suyaklariga mos keladi.
Panja qanotlilar tanasi to'garak yoki romb shaklidagi yupqa em al
qavati bilan qoplangan kosm oid (o'zgargan dentin) tangachalar bilan
qoplangan. Bunday teri suyak elem entlari dastlab paydo bo'lgan suyak
k o sa li am fibiyalarda ham b o 'lg a n . Panja q a n o tlila m in g v isse r a l
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

sachratqichidan (jabra yorig'i qoldig'i) am fibiyalam ing o'rta quloq
b o'sh lig 'i h o sil bo'lgan.
Panja qanotlilar ikki xil nafas oluvchilar bilan birga bitta um um iy
ajdoddan kelib chiqqan deb hisoblanadi. Ular yozda suvi kamayib,
jabra bilan nafas olish qiyin bo'lgan suv havzalarida yashagan, kislorod
tanqis bo'lgan ida v a q ti—vaqti bilan suv yuzasiga ko'tarilib, atm osfera
havosidan nafas olgan. Etli suzgichlari esa suv tubiga, o'sim liklarga
tayanish uchun xizmat qilgan. Bu hoi o'z navbatida b esh barm oqli
harakat organlarining paydo bo'lishiga olib kelgan. Panja qanotlilar
chuchuk suv havzalarida bo'lgan, keyinroq dengiz suvida yashashga
o'tgan bo'lish i kerak.
12.3. B aliqlar e k o lo g iy a si va u larn in g xo'jalik d ag i ah am iy ati
Baliqlar barcha tuban xordalilar singari butun umri suvda o'tadigan
hayvonlardir.