Oz tilim – o‘zbek tilim

 
 
 

---

 
7 
VI. 
ТЎГАРАК ИШИНИНГ ҲАЖМИ ВА МАЗМУНИ 
6.1. 
Тўгарак машғулотларининг  ҳажми 
 
Т/р 
Машғулот тури 
Ажратилган 
соат 
Ҳафталик 
машғулот  
1 
Мулоқот  
16 
2 
2 
Мустақил иш 
32 
4 
3 
Тақдимот  
16 
2 
4 
Назоратлар  
Якуний 
мониторинг 
1 
 
Жами:  
64 
 
 
 
6.2. “Мулоқот” машғулотларининг мавзулари, мазмуни, 
кутиладиган натижа ва уларга ажратилган соатларнинг миқдори 
 
Т/р 
Мавзулар  
Масъулнинг 
вазифаси  
Талабанинг 
фаолияти 
со-
ат 
Кутиладиган 
натижа 
1. 
 
Навоий 
ғазаллари 
ҳақида 
умумий 
маълумот 
 
 
Навоийшунос 
олимларнинг бири 
иштиро-кида 
Навоий ғазаллари 
ҳақида суҳбат 
уюштириш 
Навоий 
ғазалларини 
ўқиш, улардан 
ўзига 
ёққанларини 
таҳлил қилиш 
2 
Навоий ғазаллари-
ни ифодали ўқиш, 
тушунишга оид кў-
никма ва малакала-
рини такомил-
лаштириш 
2. 
 
Мустақил 
иш 
 
ғазаллардан 
бирини ёд олиш 
 
 
3. 
 
Бир 
ғазалнинг 
икки 
талқини 
“Кеча келгумдур 
дебон...” ғазали 
матни билан 
таништириш, 
унинг 
талқинларини 
ҳавола этиш 
Ғазал луғатини 
тузиш, 
байтларнинг 
насрий баёнини 
амалга ошириш 
2 
Ғазаллар таҳлили 
ва талқинидаги 
хилма-хилликларни 
идрок этиш, нота-
ниш сўзлар бўйича 
луғат тузишга оид 
кўникма ва малака-
лари ортади 
4. 
 
Мустақил 
иш 
 
ғазалларни 
ифодали ўқиш 
 
 
5. 
 
Ғазал 
композиц
ияси – 
маҳорат 
белгиси 
Ғазал байтлари 
аро муносабат-
ларни идрок 
этишга имкон 
берадиган мисол-
ларни тарқатма 
материал сифа-
тида тайёрлаш 
Байтлараро му-
носабатларни 
ўрганиш, улар-га 
баҳо бериш, 
ихтиёрий тарз-
даги бошқа 
мисоллар устида 
ишлаш 
2 
Ғазал 
композициясини 
ўрганиш, уни 
таҳлил қилиш 
асосида мустақил 
ва ижодий фикр 
ривожи 
таъминланади 
6. 
 
Мустақил 
иш 
 
Ихтиёрий 
ғазал 
композицияси-
ни аниқлаш 
 
 
7. 
 
Навоийни
нг 
шеърий 
Навоий қўллаган 
шеър 
санъаталари 
Навоий 
ғазалларидаги 
тасвир 
2 
Навоий ғазаллари-
ни англаш ва анг-
латишга оид кў-

---

 
8 
санъатла
ри 
ҳақидаги илмий-
методик 
адабиётлар 
рўйхатини тавсия 
этиш 
воситалари 
устида ишлаш 
никма ва млакалар 
такомиллашади, 
уларнинг бадиий-
эстетик дидлари 
камол топади 
8. 
 
Мустақил 
иш 
 
“Навоийнинг 
бадиий 
маҳорати” 
мавзусида 
реферат 
тайёрлаш 
 
 
9. 
 
ғазаллар-
нинг 
образлар 
тизими 
Бу ҳақда 
мутахассис билан 
суҳбат ва 
учрашувлар 
ташкил этади 
Бир ғазалнинг 
образлар 
тизимини 
таҳлил қилади 
2 
Ғазал образлар 
тизимини таҳлил 
қилишга оид кўник-
ма ва малакалар 
такомиллашади 
10  
 
Мустақил 
иш 
 
 
ғазал образлар 
тизимини 
таҳлил этиш 
2 
 
11  
 
“Навоий 
ғазали 
менинг 
талқиним
да” 
 
танловини
 
ташкил 
этиш 
Талабаларнинг 
қизиқиш ва  
имкониидан келиб 
чиққан ҳолда  
ғазалнинг 
танланишига 
ёрдам беради 
Ўзи танлаган 
ғазал матнини 
ўқийди, луғат 
тузади, унинг 
насрий  баёни-
ни яратади, ун-
га шарҳ тузади 
4 
 
ғазалларни англаш 
ва англатишга оид 
кўникма ва малака-
лар такомиллаша-
ди, уларнинг 
бадиий-эстетик 
дидлари камол 
топади 
12  
 
Мустақил 
иш 
Танлов шартлари-
ни тушунтиради, 
методик масла-
ҳатлар беради 
Танлов учун 
алоҳида олин-
ган ғазални 
таҳлил қилади 
 
 
13  
 
 
таянч  
тушунча 
ва сўзлар 
доирасин
и 
белгилаш 
Ғазал матнини 
тарқатма 
материал 
сифатида 
тайёрлаш 
Таянч тушунча 
ва сўзлар 
луғатини 
тайёрлаш, 
уларга изоҳ  ва 
шарҳлар ёзиш  
2 
Таянч тушунча ва 
сўзлар билан 
ишлашга оид 
кўникма ва 
малакалар 
барқарорлашади  
14  
 
Ғазал 
таҳлилиг
а оид  
слайд 
лойиҳасин
и яратиш 
Слайд намунасини  
тайёрлаш 
Слайд 
намуналарини 
тайёрлаш 
2 
Матиериалларни 
саралаш ва муно-
сибларини тан-
лашга оид кўникма 
ва малакалар  
ривожланади  
 
Ўқув-тарбия курси учинчи семестр давомида жами 64 соатдан иборат 
бўлиб,  улардан  16  соати  -  мулоқот,  32  соати  -  мустақил  таълим  ҳамда  16 
соати мустақил (тақдимот)дан иборат. 
 
 
 
 

---

 
9 
 
VII. 
Машғулот  жараёнини  ташкил  этиш  ва  ўтказиш  бўйича 
тавсиялар: 
 
 
Т/р 
 
Машғулот босқичлари 
 
 
 
 
Вақти 
 
  1 
 
Саломлашув ва танишув (йўқлама, давомат).    4 дақиқа 
  2 
 
 
Мавзуни  эълон  қилиш  ва  машғулот 
тартибини  
тушунтириш. 
 
3 дақиқа 
  3 
 
 
Тайёрланган тарқатма материалларни  
талабаларга тарқатиш. 
 
3 дақиқа 
  4 
 
 
Мавзу баёни (слайдлар, видеороликлар,  
кўргазмали материаллар асосида).                                                  
 
20 
дақиқа 
  5 
 
 
Мавзу баёни жараёнида тилга олинган  
истилоҳларни шарҳлаш:  
 
 
(машғулот  
давомида) 
  6 
 
 
 
 
а) Турли ўйин методлари воситасида    
талабаларнинг мавзуни ўзлаштиришига, ўз  
фикрларини 
 
ривожлантиришларига 
эришиш; 
б) ўйин натижасини баҳолаш. 
 
 
20 
дақиқа 
 
  7 
 
 
 
 
 
Гуруҳ аъзоларига ўтилган мавзу юзасидан  
тайёрланган биттадан савол (ёки  
истилоҳларни) тарқатиш ва ҳар бир  
талабанинг қисқача чиқишини  
ташкиллаштириш. 
 
10 дақиқа 
  8 
 
 
Машғулот ниҳоясида ўтилган мавзуга доир  
тест синовини ўтказиш. 
 
10 
дақиқа 
  9 
 
 
 
Тест  натижаларини  таҳлил  қилиш  ва 
талабалар  
жавобини баҳолаш. Нотўғри белгиланган  
жавоблар  таҳлили  бўйича  тушунтириш 
бериш. 
 
5  дақиқа 
  10 
 
 
Машғулотни  якунлаш.  Мустақил  ишлаш 
учун  
вазифа бериш. 
 
5  дақиқа 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
10 
 
 
Мустақил таълим-тарбия жараёни машғулотлари суҳбат, мулоқот (устоз-
шогирд),  мунозара,  мустақил  иш  (тақдимот)  тарзида  ташкил  этилади. 
Ушбу  машғулотлар  қуйидаги  алгоритм  (билиш,  қўллаш,  таҳлил  қилиш 
ва натижа) асосида амалга оширилади. 
 
 
 
4. Мустақил 
иш 
(тақдимот) 
а) 
билиш 
– 
ўзлаштирилган 
тушунчаларни 
намоён 
қилишга тайёрлаш; 
б)  қўллаш  –  тайёрланган 
тақдимотни 
намойиш 
қилиш; 
в)  таҳлил  –  тақдимот 
натижасини 
ҳимоя 
қилиш, 
савол-жавоб, 
таҳлилий хулосалар; 
г)  натижа  –  тайёрланган 
тақдимот 
асосида 
талабалар 
билимини 
баҳолаш.  
 
 
3. 
Мунозара 
а)  билиш  –  ўзлаштирилган  тушунчалар 
асосида фикр алмашиш;  
б)  қўллаш  –  индивидуал  ёки  гуруҳли 
шаклда  тушунчалар  мазмунини  ва 
йўналишларини белгилаш; 
в)  таҳлил  –  олинган  натижалар  асосида 
таҳлилий баҳс юритиш; 
г)  натижа  –  натижаларга  таҳлилий 
хулосалар бериш. 
 
 
2. Мулоқот 
(Устоз- 
шогирд) 
а)  билиш  –  асосий  тушунчалар  ҳақида  маълумотга 
эга бўлиш;  
б) қўллаш – йўлланма бериш методикаси; 
в)  таҳлил  –  устоз-шогирд  ўртасида  ўрганилган 
маълумотларни таҳлил қилиш; 
г) натижа – таклиф ва тавсиялар бериш. 
1. 
Суҳбат 
а)  билиш  –  назарий  маълумотлар,  таянч  тушунчалар,  қоидалар, 
тамойиллар асосида материаллар берилади; 
б)  қўллаш  –  амалга  ошириш  шакллари,  методлари,  воситаларини 
аниқлаш асосида ташкил этилади; 
в) таҳлил – бажарилиши лозим бўлган таҳлилий асосда берилади; 
г) натижа –  натижаларга хулосалар бериш. 
 
 
Тўгараклар ишини ташкил этишдаги педагогик технологиялар, 
кўргазмали воситалар ва методлар ҳамда  машғулотларни ўтказиш 
тартиби 
 
Тўгараклар  ишини  ташкил  этишда  аудио  ва  видео  кассеталардан  
фойдаланиш  мумкин.  Шунингдек,  ўқитишнинг 
анъанавий  ва  илғор 
услубларини, жумладан, соҳа мутахассислари билан учрашувлар, экспресс 

---

 
11 
сўровлар,  тест  сўровлари,  дастурий  ўқитиш,  давра  суҳбатларини