Oxirgi 100 yil ichida dunyo aholisi ikki baravar oshdi. Ammo odamlarning ehtiyojlari yanada oshdi. Tabiiy tolalar jun, paxta, tabiiy ipak, zig'ir, kanop ishlab chiqarish talabdan sezilarli darajada orqada qola boshladi

1. Kimyoviy tolalar

Kimyoviy tolalar sun'iy va sintetik tolalarga bo'linadi. Sun'iy tolalar tabiiy makromolekulyar birikmalardan, asosan, tsellyulozadan tayyorlanadi. Sintetik tolalar sintetik yuqori molekulyar birikmalardan tayyorlanadi.

Sun'iy tolalar ko'plab alohida tolalardan yoki bitta toladan iborat bo'lgan cheksiz ip shaklida yoki shtapel tolasi shaklida - burilmagan tolaning uzunligi uzunligiga mos keladigan qisqa bo'laklar (shtapellar) shaklida tayyorlanadi. jun yoki paxta tolasidan. Shtapel tolasi, jun yoki paxta kabi, ip ishlab chiqarish uchun oraliq mahsulot bo'lib xizmat qiladi. Yigirishdan oldin shtapel tolani jun yoki paxta bilan aralashtirish mumkin.

1.1. Kimyoviy tolalarni ishlab chiqarish texnologiyasi haqida tushuncha.

Har qanday kimyoviy tolani ishlab chiqarish jarayonining birinchi bosqichi dastlabki polimerning fizik-kimyoviy xususiyatlariga qarab, uni mos erituvchida eritish yoki erigan holatga o'tkazish yo'li bilan olinadigan yigiruv massasini tayyorlashdir.

Olingan yopishqoq suyuqlik takroriy filtrlash orqali yaxshilab tozalanadi va qattiq zarralar va havo pufakchalari chiqariladi. Agar kerak bo'lsa, eritma (yoki eritma) qo'shimcha ravishda qayta ishlanadi - bo'yoqlar qo'shiladi, "pishirish" (tikish) va hokazo. Agar atmosfera kislorodi yuqori molekulyar og'irlikdagi moddani oksidlashi mumkin bo'lsa, u holda "pishish" inert gazda amalga oshiriladi. atmosfera.
Ikkinchi bosqich - tolaning shakllanishi. Shakllanish uchun eritma yoki polimer eritmasi maxsus dozalash moslamasi yordamida spinneret deb ataladigan joyga beriladi. Spinneret - bu bardoshli issiqlikka chidamli va kimyoviy jihatdan bardoshli materialdan yasalgan, diametri 0,04 dan 1,0 mm gacha o'zgarishi mumkin bo'lgan ko'p sonli (25 minggacha) kichik teshiklarga ega bo'lgan tekis taglikli kichik idish.
Polimer eritmasidan tola hosil qilganda, spinneretning teshiklaridan yupqa eritma oqimlari ular sovigan va qotib qolgan bo'shliqqa kiradi. Agar tola polimer eritmasidan hosil bo'lsa, unda ikkita usulni qo'llash mumkin: quruq shakllanish, yupqa oqimlar isitiladigan shaftga kirganda, bu erda aylanib yuruvchi iliq havo ta'sirida erituvchi chiqib ketadi va oqimlar tolalarga qattiqlashadi; ho'l hosil bo'lishi, polimer eritmasining oqimlari cho'kma vannasiga tushganda, uning tarkibidagi turli xil kimyoviy moddalar ta'sirida polimer oqimlari tolalarga aylanadi.
Barcha holatlarda tolaning shakllanishi kuchlanish ostida amalga oshiriladi. Bu makromolekulyar moddaning chiziqli molekulalarini tola o'qi bo'ylab yo'naltirish (tartibga solish) uchun amalga oshiriladi. Agar bu bajarilmasa, tolalar sezilarli darajada kamroq bardoshli bo'ladi. Elyafning mustahkamligini oshirish uchun, odatda, qisman yoki to'liq qotib qolgandan keyin yana cho'ziladi.
Shakllanganidan so'ng tolalar ko'plab nozik tolalardan tashkil topgan to'plamlar yoki to'plamlarga yig'iladi. Olingan iplar yuviladi, maxsus ishlov beriladi - sovun yoki moylash (to'qimachilikni qayta ishlashni osonlashtirish uchun) yoki quritiladi. Tayyor iplar g'altak yoki g'altaklarga o'raladi.
Shtapel tolalarini ishlab chiqarishda filamentlar bo'laklarga (shtapellar) kesiladi. Shtapel tolalar to'plamlarda yig'iladi.