O’UM2020-Biznes rejalashtirish O. A. Amanov O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

Количественные 
показатели 
Quantitative 
indicators 
yalpi,  tovar  mahsulot,  foyda,  ishchilar 
soni va boshqa ko’rsatkichlarni absolyut 
kattaliklarda ifodalaydi 
24.  Sifat ko’rsatkichlar 
Качественные 
показатели 
Qualitative 
indicators 
nisbiy  ko’rsatkichlar  bo’lib,  miqdor 
ko’rsatkichlari 
orasidagi 
nisbatni 

---

246 
 
ifodalaydi. 
Masalan, 
mehnat 
unumdorligini 
oshirish, 
xarajatlarni 
pasaytirish, samaradorlikni oshirish 
25.  Natural 
ko’rsatkichlar 
Натуральные 
показатели 
Physical 
indicators 
korxona 
rejasining 
moddiy–
buyumlashgan  mazmunini  xarakterlaydi 
va  har  bir  tovarning  xususiyatiga 
muvofiq  keluvchi o’ziga xos birliklarda 
o’lchanadi 
26.  O’sish 
Рост 
Growth 
korxona  o’lchamining  oshishi  va  ishlab 
chiqarish 
hajmining 
kengayishini 
ifodalaydi.  Xususan,  ishlab  chiqarish 
hajmi,  ishchilar  soni,  sotuv  hajmining 
o’zgarishi 
27.  Rivojlanish 
Развитие 
Development 
birinchi  navbatda  xo’jalik  tizimining 
sifat  jihatidan o’zgarish  va  yangilanishi, 
barcha 
bo’limlarda 
texnika, 
texnologiyalarni,  ishlab  chiqarish  va 
mehnatni 
tashkil 
etishni 
takomillashtirish asosida samaradorlikni 
oshirishni ko’zda tutadi 
28.  Ideal 
Идеальная 
Perfect 
tadbirkorlik 
ob’ektiga 
fan–texnika 
taraqqiyoti 
doirasida 
zaruriy 
innovatsiyalarni  joriy  etish  asosida 
samaradorlikni 
oshirishni 
ta’minlaydigan  o’zgarishlar kiritish 
29.  Real 
Реальная 
Real 
moliyaviy 
– 
iqtisodiy 
holatdagi 
dastlabki  salbiy  belgilar  aniqlanishi 
bilan  korxonada  qisman  reforma  (qayta 
o’zgarishlar) ni amalga oshirish 
30.  Radikal 
Радикальная 
Radical 
boshqaruvni  takomillashtirish,  ishlab 
chiqarish  samaradorligini  va  ishlab 
chiqariladigan 
mahsulot 
raqobatbardorligini  oshirish, 
mehnat 
unumdorligini 
oshirish, 
xarajatlarni 
kamaytirish, 
moliyaviy 
natijalarni 
yaxshilashga 
yo’naltirilgan 
tub 
islohotlarni amalga oshirish 
31.  Gorizontal 
Горизонталь 
Horizontal 
mavjud  va  yangi  bozorlarda  bir  xil 
turdagi  mahsulotlar  ishlab  chiqarish  va 
sotish  hajmlarini  ko’paytirish  orqali 
(geografik ekspansiya) 
32.  Vertikal 
Вертикаль 
Vertical 
texnologik  jihatdan  o’zaro  bolangan 
ishlab  chiqarishni  tashkil  etish  yoki 
birlashtirish  orqali  ta’minotchi  yoki 
iste’molchiga yaqinlashtirish 
33.  Diversifikatsiya 
Диверсификация 
Diversification 
turli 
ishlab 
chiqarishlarni 
bir 
konglomeratga birlashtirish 
34.  Biznes g’oya 
Бизнес идея 
Business idea 
insonning  fikrlash  faoliyati  natijasi 
bo’lib,  tashqi  stimullar  va  ichki  xohish, 
istak,  extiyoj,  qiziqish  qadriyatlar,  ideal 

---

247 
 
va emotsiyalar majmui bilan belgilanadi 
35.  Missiya 
Миссия 
Mission 
xo’jalik  sub’ektining  uning  maqsadlari, 
faoliyat  sohasi,  jamiyatdagi  o’rnining 
qisqacha tavsifi 
36.  Maqsad