O’UM2020-Biznes rejalashtirish O. A. Amanov O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

16.2. Ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligi ko’rsatkichlarini 
hisoblash 
 
 
Korxonaning  rejali  faoliyati  samaradorligining  asosiy  baholash  mezonlari 
sifatida quyidagi iqtisodiy ko’rsatkichlar xizmat qilishi mumkin. 
1.
 
Sof  diskontlangan  daromad  (SDD)  –  tovar  ishlab  chiqarish  loyihasining 
rejalashtirilgan  samaraning  umumiy  miqdorini  ko’rsatadi.  Loyihalarning 
iqtisodiy  samaradorligi  mezonlari  bo’lib  barcha  teng  sharoitlardagi  sof 
diskont daromadi yoki integral samaraning maksimal kattaligi hisoblanadi. 
Variantlarni  tanlashda    xarajat  miqdori,  qoplanish  muddati  kabi  mezonlar 
bo’yicha eng yaxshilariga e’tibor berish lozim. 




t
t
g
t
t
E
X
N
SDD
0
1
1
)
(
 
bu yerda: 
t
g
E
 – diskont normasi; 
t – loyihaning hisoblangan muddati; 
N
t
 – umumiy natija; 
X
t
 – umumiy xarajat. 
 
 
2.
 
Daromadlilik indeksi (DI). 
Ushbu  ko’rsatkich  keltirilgan  samara  summasini  kapital  qo’yilmalari  umumiy 
kattaligiga nisbatini ifodalaydi. Daromad indeksi quyidagi formuladan hisoblanadi. 













n
t
g
t
t
t
E
K
X
N
DI
1
1
1
)
(
 
bu yerda: 
K
t
 – kapital qo’yilmalar ummuiy miqdori. 
Daromadllik  indeksi  sof  diskont  daromadi  bilan  bevosita  bog’langan. 
Daromadlilik  indeksi  1  dan  kichik  bo’lgan  holatda  investitsiya  loyihalari  samarasiz 
bo’lib hisoblanadi. 

---