O’tibdo’ Sana 09 «Ona tili» 7-sinflar uchun 6-Sinfda o'tilganlarni takrorlash

Bir-biriga mazmunan yaqin bo‘lgan olmoshlarning birikuvidan hosil bo‘lgan olmoshlar juft olmoshlar sanaladi.
Bir olmoshning aynan yoki ayrim tovush o‘zgarishi bilan (masalan, uncha-muncha) takrorlanishidan hosil bo‘lgan olmoshlar takroriy olmoshlar hisoblanadi.
Juft va takroriy olmoshlar qismlari chiziqcha bilan yoziladi. Olmoshlar boshqa so‘zlarning yasalishiga asos bo‘lishi mumkin. O‘zboshimcha, o‘zbilarmon, manman kabilar sifat, o'zidan ketmoq, o'ziga kelmoq iboralar sanaladi.


90-mashq. Ko‘chiring. Juft va takroriy olmoshlarning tagiga chizing.
1. Shu-shu Nabijon ham dilni erkalovchi, ham allaqanday iztirobga soluvchi g‘alati hislar girdobiga tushib qoldi. (S. Zunnunova) 2. Halimaxonni ko‘rdim, sira o‘zgarmabdi: hamon o‘sha-o‘sha. 3. Yormat Yo‘lchi bilan yonma-yon yurib eski tanish kabi undan-bundan so‘zlashib bordi. (Oybek) 4. Mashina yuborsam, u-bularni berib yuborarsiz. (Abdulla Qahhor)


91-mashq. Gaplarni ko‘chiring. Tagiga chizilgan olmoshlarning juft va takroriy shakllarini toping, ular ishtirokida og‘zaki gaplar tuzing.
1. o‘zingdan kichiklarga doim yordam bergin. Bu bizning eng birinchi vazifamiz. (Aziz Abdurazzoq) 2. Hamma hayvonlar birdaniga tandirga, yugurishib, uning ichida pisib yotgan Egriboyni tutib olishibdi va «chaqimchining jazosi — shu» deb, uni tilka-pora qilib tashlashibdi. (Ertakdan) 3. Nima eksang, shuni o‘rasan. (Maqol)
4. Ammo shuni, bolajoniar, unutmang,
Qor yoqqanda qushlar holi bo‘lar tang.
O‘shanda siz qushlarga yordam bering,
Uvoq seping, ularga inlar quring. (Quddus Muhammadiy)


IV. Yangi mavzuni mustahkamlash: Og’zaki savol-javob.
V. Uyga vazifa.
VI. Dars yakuni. Baholarni tahlil qilish.
O’quv-tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____________