Ota-onalar uchun so‘rovnoma

«Siz bolangizni bilasizmi?»
Maqsad: Bolaning oilaviy muhitini, undagi shaxslararo munosabatni o’rganish. Ota-onalarning bevosita farzandiga nisbatan g’amxo’rligi va uning kelajagi uchun qayg’urishi darajalarini aniqlash.
Ko’rsatma: Mashg’ulot olib boruvchi qaltis guruhga mansub bolaning ota-onasini individual suhbatga chaqirib turib, quyidagi savollar jadvalini xolisona to’ldirib berishlari taklif etiladi.
Ota- onalar uchun savollar

№	Savollar	Doimo	Ba’zan	Hech kachon
1.	Bolangiz o’zingizga yoqadimi?
2.	Bolangiz gapirayotganda tinglaysizmi?
3.	Uning so’zini oxirigacha eshitib turasizmi?
4.	Bola gapirayotganda uning so’zlari sizga ahamiyatli ekanligini bildirmoqchi bo’lasizmi?
5.	Bolangiz nutqini to’g’rilab turasizmi?
6.	Bolangizning xato qilishiga yo’l qo’yasizmi?
7.	Bolangizni maqtab, uni bag’ringizga olasizmi?
8.	Bolangiz bilan birga kulasizmi?
9.	Har kuni bolaga kitob o’qib berish, suhbatlashishi uchun vaqt ajratasizmi?
10.	Bolangiz bilan biror o’yin tashkil etasizmi?
11.	Bolangizning qiziqish va intilishlarini rag’batlantirasizmi?
12.	Bolangizning hech bo’lmaganda 1-2 kitobchasi bormi?
13.	Bolangizning faqat o’zi foydalanadigan burchagi bormi?
14.	Gazeta, kitob o’qib bolaga namuna bo’lasizmi?
15.	O’qigan narsa yuzasidan bola bilan suhbat o’tkazasizmi?
16.	Bola uchun tish doktori, magazinda undan oldin so’z boshlaysizmi?
17.	Bolangiz bilan birga televizor ko’rasizmi?
18.	Ko’rgan narsasi yuzasidan savol-javob o’tkazasizmi?
19.	Televizor ko’rish vaqtini chegaralaysizmi?
20.	Bolangizga o’z his-tuyg’ularini namoyish qilish imkonini berasizmi?
21.	Bolangiz bilan sayr qilib turasizmi?
22.	Bolangiz bilan istirohat yoki hayvonot bog’lari kabi dam olish maskanlargiga borib turasizmi?

Natijalar tahlili
«Doimo» javobi uchun – 4 ball;
«Ba’zan» javobi uchun – 2 ball;
«Hech qachon» javobi uchun – 0 ball.
88 ball - ota-onaning farzandiga nisbatan munosabati a’lo
44 ball - ota-onaning farzandiga nisbatan munosabati o’rtacha
22 ball -ota-onaning farzandiga nisbatan munosabati o’rtadan past, bu ota-onalarning farzandiga nisbatan bunday yondashuvlari sababini o’rganib chiqish zarur. Shuningdek vaziyatga qarab ta’lim muassasasi ma’muriyati, sinf rahbari, muassasa psixologi ular bilan suhbat o’tkazishlari va uzviy aloqada bo’lishlari maqsadga muvofiqdir.

Bola bilan muloqot qilish quvonchi”

Maqsad. Bola bilan muloqotga ijobiy munosabatni yaratish, psixologik stress va to’siqlarni olib tashlash. Vazifa. “Men bolalar bilan gaplashishni yaxshi ko’raman”, “bolalar bilan uzoq muddatli muomala meni bezovta qiladi, chunki” iboralarini tugating. O’qituvchi uchun ijobiy his-tuyg’ularni keltirib chiqarmaydigan vaziyatlarda bolalar bilan pedagogik muloqot taktikasini o’ynating, natijalarini muhokama qiling.
Yo’riqnoma. Jumlalarni tugatib, o’zingiz uchun aloqa sharoitida bolalar bilan tasvirlangan munosabatlarning sabablarini ta’kidlang. Vaziyatni namoyish qilayotganda, his-tuyg’ularingizga va bolalarga nisbatan salbiy munosabatni neytrallashtirish usullariga e’tibor bering.
Agar men hozir bo’lsam”
Maqsad. Bola bilan muloqotda kattalarning pozitsiyasini ochib berish. Bola bilan o’zaro aloqa qilishning o’ziga xos taktikasini qurish qobiliyatini rivojlantirish, bu unga maksimal foyda keltiradi.
Variant 1
Vazifa. Ota-ona, kattalar, bola pozitsiyasini egallash zarurati tug’ilganda vaziyatlarni o’ynash.
Yo’riqnoma. Bolalar bilan muloqot qilishning pedagogik vaziyatlarini eslang (ikki yoki uchta). Ularni tasvirlab bering va o’qituvchining xatti-harakatlarini (o’z xattiharakatlarini) tahlil qiling, xulosa qiling; O’zingizning pozitsiyangizni o’zgartirmoqchi bo’lgan vaziyatlardan birini bering.
Variant 2.
Vazifa. Jumlalarni to’ldiring: “Agar men hozir ota-onam
Bo’lsam, demak”, “Agar men hozir farzand bo’lsam, unda
…”
Yo’riqnoma. Gapni tugating. Ro’yxatda keltirilgan ego holatlaridan qaysi biri bolalar bilan muloqot qilishda eng qulay, nima uchun siz kamdan-kam hollarda boshqa davlatlarga o’tasiz, degan savolga javob bering.
Variant 3.
Vazifa. Bolalarning savollariga “bola – bola”, “bola kattalar” pozitsiyalarida javob bering. Sizning histuyg’ularingizga sharh bering. 

Yashash maydoni”

Maqsad. Bola bilan aloqa qilish uchun masofa va bo’shliqni o’rnatish.
Vazifa. “Tirik haykallar” mashqini o’tkazing, bola bilan muloqot qilishda o’qituvchi uchun qanday masofalar afzalroq ekanligini ta’kidlang.
Yo’riqnoma. Ish guruh-dyadlarda amalga oshiriladi: har biringiz o’z navbatida o’zingizni haykaltarosh sifatida tasavvur qilasiz, u ikkalangizdan haykaltaroshlik guruhini yaratadi, munosabatlaringizni va xatti-harakatlaringizni ifodalaydi.

Oyna bilan ishlash

Keling, oyna bilan ishlaymiz. Oynani oling, aks ettirishingizning ko’zlariga qarab, mehr bilan qarang va “Men seni sevaman, men seni chinakam sevaman” deb ayting. 3 marta takrorlang: “Men seni sevaman, haqiqatan ham seni yaxshi ko’raman.” O’zingizga qoyil qolasizmi? Qanday go’zalligingizga qarang? Buni har kuni ertalab bajaring, o’zingizga ayting: “Men seni sevaman. Bugun sen uchun baxtli bo’lish uchun nima qila olaman”. 3 marta takrorlang: “Men seni yaxshi ko’raman. Bugun sen uchun baxtli bo’lish uchun nima qila olaman.” Keyin ichki ehtiyojlaringizni tinglang. Bu kichik bo’lishi mumkin, lekin tinglash bilan siz o’zingizga ishonishni boshlaysiz va tez orada siz boshqalarga ishonishingiz osonroq ekanligini anglaysiz.
Agar sizda yoqimsiz hislar bo’lsa, oynaga o’ting va o’zingizga biron bir yaxshi so’zlarni ayting, o’zingizga eslatib qo’ying: “Yaxshi, men hali ham seni yaxshi ko’raman”. 3 marta takrorlang: “Yaxshi, men hali ham seni yaxshi ko’raman.” Yomon krlar yo’qolguncha kutib turing, ular o’zingizni sevish istagingiz bilan yo’q qilinadi. O’zingizni sevish har qanday tajribaga qaraganda ancha muhimligini unutmang: hissiyotlar susayadi va sizning muhabbatingiz o’zgarishsiz qoladi.
Agar hayratlanarli narsa yuz bersa, oynaga o’ting va “Rahmat, men yaxshiman, yaxshiman” deb ayting. 3 marta takrorlang: “Rahmat. Menda hammasi yaxshi, hammasi yaxshi”. O’zingizning hayotingizdagi barcha yaxshi narsalarga sababchi ekanligingizni anglang. O’zingizni qanchalik hurmat qilsangiz, shunchalik tez-tez hurmat qilish uchun sabablar paydo bo’ladi.