Основные понятия об измерениях и измерительных приборах


Қўнғироқли (колокольные) манометрлар



Download 27,52 Mb.
bet28/86
Sana20.03.2022
Hajmi27,52 Mb.
#502130
TuriПротокол
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   86
Bog'liq
НЎУ ва А маъруза матни 15.04.13

Қўнғироқли (колокольные) манометрлар
Қўнғироқли манометрлар (расм 36) кичик босим ва кичик вакуумни (тягомерлар ва напоромерлар) ўлчаш учун ва дифманометрлар сифатида қўлланилади.

Расм.36.
Ўлчов асбоби суюқлик солинган идишдан ва колоколдан ташкил топган бўлиб, унинг тагига трубка ёрдамида ўлчанаётган босим берилади ва ўлчанаётган босим ўзгариши билан колокол тепага ёки пастга силжийди. Икки хил колоколли манометрлар мавжуд бўлиб, биринчисида, ўлчанаётган босим ҳосил қилаётган куч Архимед кучи билан мувозанатланса, иккинчисида эса (расм 37), юк ёки пружина билан мувозанатланади. Биринчисида, босим ортиши билан колокол тепага кўтарилади ва бунда колокол чўкиш даражаси камайиб, Архимед кўтариш кучи камаяди. Колокол силжиши бу кучлар мувозанатлашгунча давом этади. Иккинчисида, босим ҳосил қилаётган куч пружина бикирлиги билан мувозанатланади.


Расм.37.

Ҳалқасимон манометрлар


Кичик ортиқча босим, вакуум ва босимлар фарқини ўлчашга мўлжалланган.

Расм.38.
Ўлчов асбоби (расм 38) геометрик марказда таянчга 3 (опорага) осиб қўйилган, тўсиқ 2 билан ажратилган ёпиқ ҳалқа 1 кўринишида бўлади. Тўсиқ 2 нинг икки томонидан босим берилиши учун патрубкалар (4 ва 5) мавжуд. Ҳалқанинг пастки қисмига юк G 6 осиб қўйилган. Ҳалқанинг ичи ярмигача ишчи суюқлик билан тўлдирилган. Ўлчанаётган босимлар фарқи ∆P ўзгариши билан, яъни, Р1 > Р2 бўлганда, ҳалқанинг чап томонидаги суюқлик сатхи пасаяди. Сатхлардаги фарқ бунда босимлар фарқига пропорционал бўлади, яъни,
Р1 - P2 = ρgh
Ҳалқадаги тўсиқга таъсир қилаётган босимлар фарқи Р12, айлантириш моментини ҳосил қилади
Mp = (Р12) S r
S - ҳалқадаги тўсиқ юзаси;
r – ҳалқанинг ўртача радиуси.
Бу айлантириш моменти таъсирида ҳалқа соат стрелкаси бўйича таянч атрофида айланади. Ҳалқанинг айланиши акс таъсир моментини ҳосил қилади.
MG = G a sinφ
G – юкнинг оғирлик кучи;
φ – ҳалқанинг буралиш бурчаги;
а – юк оғирлик маркази билан таянч орасидаги масофа.
Бу икки моментлар мувозанатланганда ҳалқа янги мувозанат холатида тўхтайди. Mp = MG
Р12 = sinφ ёки, Р1 - Р2 = k sinφ
Яъни ўлчанаётган босимлар фарқи ҳалқанинг буралиш бурчаги синусига пропорционал бўлади.
Ўлчов асбоби шкаласи бир текис эмас. Айланиш бурчаги 600 дан ошмаслиги керак. Бу ўлчов асбоблари ёрдамида 250 мм. сим. уст. ва 250 мм. сув уст. Гача босимларни ўлчаш мумкин. Хатолиги, ўлчашнинг юқори чегерасидан 1,5



Download 27,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish