O’rta maxsus

#
O‘nlik sonni ASCII kodi bilan ifodalash ( c:=#35; ),
$	O‘n oltilik son belgisi ( i:=$FF; ),
@	O‘zgaruvchi adresini belgilash (yx:=@x;) {yx – tezkor xotiradagi “x” o‘zgaruvchi qiymatli yacheyka adresi}
^	Murojaat turdagi belgilash (Var yx: ^real; ), murojaat turdagi o‘zgaruvchi qiymati (yx^ := 5.4;)

2-§. MIQDORLARNING TURLARI

Miqdorning turi – miqdorning qabul qilishi mumkin bo‘lgan qiymatlar diapazoni (chegaralovchi qiymatlar) va miqdor ustida bajarilishi mumkin bo‘lgan amallarni aniqlovchi nom. Pascalda har qanday ma’lumot quyidagi biror bir turga ajraladi:

Sodda

Satrli

Ko‘rsatkichli

Strukturali

Protsedurali

Obyektli

Strukturali turlar bir yoki bir necha sodda turlar qiymatlarining tartibli majmuini aniqlaydi. Turlarni quyidagicha sxematik tasvirlash mumkin:

Tartiblangan tur deyilishiga sabab ularning qiymatlari soni chekli va shuning uchun tartiblash (nomi shundan kelib chiqqan) imkoniyati bor. Haqiqiy turdagilarni qiymati chekli bo‘lsa ham soni cheklanmagan, shu sababli tartiblashning imkoni yo‘q.
Miqdorlar standart va foydalanuvchi turlarga ham bo‘linadi. Standart turlar Paskal tili tarkibiga avvaldan kiritilgan bo‘ladi. Standart turlarga avval aytib o‘tilgan turlardan butun, haqiqiy, belgili va mantiqiy turlar kiradi. Qolgan turlar foydalanuvchi (ya’ni, dasturchi tomonidan hosil qilinadigan) turga mansubdir.
Paskal tilining asos elementlari bo‘lib o‘zgarmaslar (konstantalar) va o‘zgaruvchilar hisoblanadi. O‘zgarmaslar – miqdorlarning qat’iy belgilangan qiymatli elementi bo‘lib, dastur ishlashi davomida o‘zgarmaydi. Dasturda o‘zgarmaslarni turini ifodalashni keragi yo‘q, kompilyatorni o‘zi aniqlab oladi. O‘zgarmaslardan farqli, o‘zgaruvchi qiymati dastur ishlashi davomida o‘zgarishi mumkin. Bundan tashqari uni aniq turini dasturda tavsiflash shart. O‘zgaruvchilar dasturda identifikatorlar yordamida belgilanadi, zarur bo‘lsa o‘zgarmaslar ham identifikatorlar yordamida belgilanishi mumkin.
Paskalning butun turdagi o‘zgarmas miqdorlari quyidagi jadvalda keltirilgan: