O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi m. Rahimov quduqlarni burg‘ilash

Olmosli  burg‘ilash  texnologiyasi  o‘ziga xos  xususiyatlarga  ega
bo‘ladi. Yumshoq va o‘rta qattiqlikdagi jinslardan  tashkil  topgan
quduqlar  qattiq qotishmali koronkalar  bilan burg‘ilanadi, qattiq
va mustahkam jinslar esa bir  qatlamli va impregnirlangan  koronkalar
bilan  burg‘ilanadi.   Quduqlarni   burg‘ilash  snaryadning   kichik
aylanish  chastotalarida  boshlanadi. Burg‘ilash  snaryadi  quduqqa
olmosli   koronka  matritsasiga  shikast  yetkazmaslik  maqsadida
ehtiyotkorlik  bilan  tushiriladi.
Olmosli  burg‘ilashning  texnologik  rejimi  parametrlari  tog‘
jinslarining  fizik-mexanik  xususiyatlariga,  koronka  turi, quduq
chuqurligi va  yo‘nalishiga  qarab  tanlanadi. Yangi  koronkalar
bilan  burg‘ilash  boshida  past  rejim  parametrlarida  olib boriladi.
Koronkalarni  prirabotka  qilish  vaqti  ularning  turlari va  jinslar
xususiyatlariga  bog‘liq  bo‘ladi.
Zaboyda  hosil  bo‘lgan  kern kernuzgich  ichiga  kirgach,
burg‘ilash  rejimi belgilangan  jinslar uchun  mos  ravishda  olib
boriladi.
Burg‘ilash  jarayonida  olmosli  koronkalar yeyilib, uning  tashqi
diametri  kichrayadi. Burg‘ilash  ishlari  koronkaning  to‘la  yeyilib
tugashigacha  olib  borilmaydi, koronkaning  burg‘ilash  tezligi
1—2 sm/min gacha kamayganda burg‘ilash  snaryadi ko‘tariladi  va
koronka  boshqasiga  almashtiriladi. Kolonkaviy  quvur  kern bilan
to‘lganda ham burg‘ilash  snaryadi  ko‘tariladi. Yuqoriga  ko‘tarilgan
koronka  ko‘zdan kechiriladi va  kolonkaviy quvurdan kern  chiqarib
olinadi.  Olmosli  koronkalar quyidagi  hollarda  ishdan  olinadi:
1)  mexanik    jarohat    sezilganda;  2)  koronka  ishchi  yuzasida
ariqchalar  kuzatilganda; 3) olmoslar  ochilib  qolganda; 4) dia-
metr  bo‘ylab  yeyilish  yuzaga  kelganda.
Olmosli  koronkalar  bilan  burg‘ilash rejimi  parametrlariga
koronkaga  beriladigan  og‘irlik  kuchi,  snaryadning  aylanish  chas-
totasi  va zaboyga  yuboriladigan  yuvish  suyuqligi  miqdori  kiradi.

---

97
Jinslarga  beriladigan  og‘irlik  kuchi  jinslarning  qattiqligi  va
koronka  turiga  mos  ravishda  tanlanadi.
Olmosli koronkaga  beriladigan  og‘irlik  kuchi  amaliyotda
quyidagi  formula  bilan  aniqlanadi:
P
ol 
= P
sol 
· S,
bu  yerda, P
sol 
— koronkaning  1 m
2 
 ishchi yuzasiga  to‘g‘ri  keladi-
gan  solishtirma  og‘irlik  kuchi,  kN;
— bir qatlamli  koronkalar uchun P
sol 
= (0,5