O'rta-m axsus kasb-hunar ta’limi markazi

Akkomodatsiya. 
Har xil ma- 
sofada turgan tasvirlarni aniq va 
ravshan ko'rish ko'zni moslash 
orqali bo'ladi. Bunda shox parda­
ning sindiruvchi kuchi doimiy 
qoladi, gavhar egriligi esa o'zga­
rib (fotokameraga o'xshash) fokus- 
lanadi-da, tasvirni aniq ko'radi. 
Buni ko'zning moslashishi — akkomodatsiya deb ataladi. Yaqindagi 
tasvirlarni ko'rganda ko'z gavhari dumaloq bo'ladi, nurni sindiruvchi 
kuchi esa kattalashadi.
Keksalarda ko'z gavhari qattiqlashib, moslashish qobiliyati ancha 
pasayadi. Natijada odam yaqindan aniq ko'rolmaydi. Shuning uchun 
ko'zoynak taqish yo'li bilan yaqindan ko'rish tiklanadi.
Ba’zida ko'z soqqasi cho'zinchoq yoki kalta bo'lib rivojlansa, narsa­
larning tasvir fokusi to 'r pardaga yetmasdan undan oldinroqda yoki 
orqaroqda to'planadi. Natijada tasvirlarni odam aniq ko'rolmaydi. Bunda 
maxsus ko'zoynak yordamida normal holga keltiriladi. Ba’zida shox parda 
yoki ko'z gavhari egri (qiyshiq) bo'lib, bunda tasvirlar noto'g'ri (astig- 
matizm) ko'rinadi. Bunday anomaliyani ham maxsus ko'zoynak taqish 
orqali tuzatsa bo'ladi (211-rasm).
Ko'zning moslashishi — odam yorug'dan qorong'u uyga yoki aksin­
cha, qorong'ilikdan yorug'likka chiqqanda avvaliga ko'z qamashib, hech 
narsa ko'rinmaydi. Keyinchalik asta-sekin ko'z sharoitga moslashib, atrof
209-rasm. Ko'zda tasvir paydo bo'lish
sxemasi.
a, b
 - buyum, «а», 
«Ь» -
 buyumning to'r
pardaga teskari holatda tushgan tasviri; 
s -
nurlar sinmasdan boradigan asosiy nuqta;
a - k o ' r is h burchagi.
-
,
210-rasm. Ko'zning turlicha ko'rish
sxemasi.
I
- uzoqdan ko'ruvchi ko'zda nurlarning
sinishi; 2 - normal ko'ruvchi ko'zda nurlar­
ning sinishi; 
3