Орхона кассаси кассадаги нақд пул қолдиғи лимити

1. 
   МАВЗУ. КАССА ОПЕРАЦИЯЛАРНИ ҲИСОБГА ОЛИШ.
   

КОРХОНА КАССАСИ
Кассадаги нақд пул қолдиғи лимити
Корхона кассада нақд пул қолдиғи лимитига эга бўлиши ло­зим. У корхонага хизмат кўрсатувчи банк томонидан корхона рахбари билан келишилган холда тасдиқланади. Лимитни ўрнатиш учун банкка I чоракда белгиланган шакл бўйича буюртманома хисоб-китобни тақдим этиш лозим.
Банк савдо корхоналари учун лимитдан ташкари буюртманома-хисоб-китоб асосида пул тушумини топшириш тартиби ва муддатларини белгилайди.
Лимитлардан ортиқча нақд пул маблағлари суммасини кор­хоналар хар куни банкка:

• 
  агар кунлик тушум энг кам ойлик иш ҳақи миқдоридан ошса — инкассация хизмати орқали;
  
• 
  агар кунлик тушум кўрсатилган миқдордан кам бўлса — банк муассасаларининг кундузги ва кечки кассаларига топширишлари керак.
  

Кассадаги нақд пул қолдиғи лимитига эга бўлмаган (лимитни ўрнатиш учун банкка буюртманома топширмаган ва тегишинча, бундай лимитни олмаган) корхоналарнинг касса лимити нолга тенг деб хисобланади, кассада сақланадиган барча сумма эса ли­митдан ортиқча бўлади.
Белгиланган лимитдан ортиқ бўлган нақд пулларни кассада сақлаш касса операцияларини юритиш тартибининг бузилиши сифатида каралиб, бунинг учун мансабдор шахсларга энг кам ойлик иш ҳақининг 10 бараваридан 15 бараваригача жарима солинади.
Иш ҳақи, ижтимоий суғурта бўйича нафакалар, мукофотлар, пенсия ва стипендияларни тўлаш учун олинган пул маблағлари кассада улар банкдан олинган кундан бошлаб 3 иш кунидан ошмаган муддатда сақланиши мумкин. Банкдан анча олисда жойлашган корхоналар учун уларни 5 иш кунигача сақлашга рухсат берилган.


Нақд пулларни қабул қилиш ва топшириш
Нақд пулларни қабул қилиш ва топшириш бўйича касса операциялари бирламчи хужжатлар билан расмийлаштирилади.
Кирим ва чиқим касса ордери
Нақд пуллар корхона кассасига келиб тушганда кирим касса ордери, кассадан пул берилганда эса — чиқим касса ордери, тўлов қайдномаси ва бошқа хужжатлар расмийлаштирилади.
Банкдан келиб тушган нақд пул маблағлари кайси мақсадга (иш ҳақи, ижтимоий нафакалар, хизмат сафари харажатларини тўлашга ва хк.) олинган бўлса, ўша мақсадлар учунгина сарфланиши керак.
Ахолидан нақд пулларнинг хар бир қабул қилиниши бош бух­галтер ёки у ваколат берган шахс ва кассир томонидан имзоланган алохида квитанция билан расмийлаштирилиб, кассир мухри (штампи) ёки касса аппаратининг изи билан тасдиқланади. Иш куни охирида барча қабул қилинган нақд пул тушумига битта кирим ордери ёзилади.
Корхона кассасидан нақд пулларни бериш чиқим касса ордерлари, тўлов қайдномалари ва бошқа хужжатлар бўйича амалга оширилади. Нақд пул бериш учун барча чиқим хужжатлари те­гишли равишда расмийлаштирилиши — хужжатларнинг реквизитлари тўлдирилган, корхона рахбари ва бош бухгалтери ёки улар ваколат берган шахслар томонидан имзоланган бўлиши лозим.
Чиқим касса ордерлари бўйича пулларнинг бир марталик: фуқаролик-хуқуқий тусдаги шартномалар бўйича ишларни бажарувчи шахсларнинг мехнатига ҳак тўлашга, хизмат сафари харажатларига ва бошқага берилиши амалга оширилади.
Чиқим касса ордери бўйича пул беришда олувчи кассирга ўз шахсини тасдиқловчи хужжатни (паспорт, харбий билет ва х-к..) тақдим этиши (кўрсатиши) лозим. Кассир чиқим ордерига хужжатнинг номи ва рақами, ким томонидан ва качон берилганлигини кўрсатиши лозим.
Ишончнома бўйича пул беришда ордерда пул олувчининг фамилияси, исми ва отасининг исмидан кейин пул олиш ишонилган шахснинг фамилияси, исми, отасининг исми кўрсатилади. Агар пул қайднома бўйича берилса, пул олингани ҳақидаги тилхат олдига кассир «Ишончнома бўйича» деб ёзиб куяди. Ишончнома кассирда қолади ва чиқим ордери ёки қайдномага тиркаб қўйилади.

	Кирим ордерларини рўйхатга олиш